การนำหลักพุทธธรรมาภิบาลไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

การมีส่วนร่วมทางการเมืองถือเป็นองค์ประกอบหนึ่งในการขับเคลื่อนระบอบประชาธิปไตยให้ไปสู่แก่นแท้ของระบอบการเมืองการปกครองที่เป็นของประชาชนโดยประชาชนและเพื่อประชาชนอย่างแท้จริงตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2560 ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมทางการเมืองตามระบอบประชาธิปไตยได้มากขึ้น ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปของการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด (2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด (3) เพื่อเสนอรูปแบบการนำหลักพุทธธรรมาภิบาลไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด รูปแบบการวิจัยนี้เป็นแบบผสานวิธี โดยการวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 18 รูปหรือคน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนาและการสนทนากลุ่มเฉพาะจำนวน 8 รูปหรือคน และการวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบสอบถามที่มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.943 เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง คือ ประชาชนที่มีสิทธิ์เลือกตั้ง อายุตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไปในจังหวัดร้อยเอ็ดทั้ง 7 เขตการเลือกตั้ง จำนวน 400 ตัวอย่าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพทั่วไปของการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด ด้านสภาพแวดล้อมของชุมชน ประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ดมีส่วนร่วมทางการเมืองแบ่งเป็น 3 ระดับ คือ ระดับการสังเกตการณ์ทางการเมือง การมีส่วนร่วมทางการเมืองและการเข้าหุ้นส่วนทางการเมือง ด้านจิตวิทยาทางการเมือง การมีความสนใจทางด้านการเมืองมากทำให้ผู้คนเข้าไปมีส่วนร่วมทางการเมืองดียิ่งขึ้น ทำให้เกิดการพัฒนาการเมืองได้เร็วขึ้นถือเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมทางการเมืองอย่างยิ่ง ด้านการประยุกต์หลักธรรมอปริหานิยธรรม 7 การส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ดนั้น การหมั่นประชุมกันก่อให้เกิดการสื่อสาร การแสดงออกและสร้างความเข้าใจและการยอมรับต่อกัน กำหนดกฎเกณฑ์เป็นระเบียบเป็นแนวทางเดียวกันจะทำให้เกิดความมีส่วนร่วมในทางการเมืองได้เพราะมีความเป็นประชาธิปไตยและสามารถสำเร็จได้ตามเป้าหมายในการดำเนินกิจกรรม (2) ผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด พบว่า ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณ (R) ระหว่างชุดของปัจจัยหรือตัวพยากรณ์กับการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด มีค่าเท่ากับ 0.174 และค่าสัมประสิทธิ์ของการพยากรณ์ (R²) เท่ากับ 0.30 แสดงว่าชุดของตัวพยากรณ์ สามารถพยากรณ์การส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด ได้ร้อยละ 30.00 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (มีความเชื่อมั่น 95%) และมีค่ามาตรฐานการทำนายที่วิเคราะห์ได้อยู่ที่ระดับ 2.063 ซึ่งเป็นค่าที่ยอมรับได้ แสดงว่าตัวแปรพยากรณ์ทั้ง 14 ปัจจัยไม่มีความสัมพันธ์ระหว่างกันแต่อย่างใด ซึ่งเป็นค่าที่ยอมรับได้ (3) รูปแบบการนำหลักพุทธธรรมาภิบาลไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด พบว่า ประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ดมีส่วนร่วมทางการเมืองแบ่งเป็น 3 ระดับ คือ (3.1) ระดับการสังเกตการณ์ทางการเมือง (3.2) การมีส่วนร่วมทางการเมือง และ (3.3) การเข้าหุ้นส่วนทางการเมือง และรูปแบบการนำหลักพุทธธรรมาภิบาลไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ดสามารถแบ่งการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในจังหวัดร้อยเอ็ด ประกอบด้วยการส่งเสริมใน 3 ภาคส่วนคือ อันดับแรกในภาคส่วนระดับปัจเจกบุคล อันดับที่สองคือ ภาคส่วนองค์กรในระดับท้องถิ่นหรือระดับจังหวัดที่เกี่ยวข้อง และภาคส่วนระดับที่สามารถกำหนดนโยบายหรือระดับรัฐบาลกลางหรือหน่วยงานกลางที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องในการกำหนดนโยบาย