การศึกษาสภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

กลไกลที่สำคัญมากประการหนึ่งซึ่งช่วยให้การปฏิรูปการเรียนรู้ดังกล่าวประสบความสำเร็จคือการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ในการบริหารจัดการสถานศึกษาไปสู่ความเป็น “โรงเรียนแห่งการเรียนรู้” โดยจัดให้มี “ชุมชนแห่งวิชาชีพ” ขึ้นภายในสถานศึกษา ทั้งนี้เพื่อให้เป็นเวทีที่มีบรรยากาศและวัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้สำหรับสมาชิกทุกคน ได้ทำการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และประสบการณ์ระหว่างกัน รวมทั้งการสร้างความรู้ใหม่ ตลอดจนนวัตกรรมที่เหมาะสมสอดคล้องกับการจัดการเรียนการสอนสมัยใหม่ ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัดกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์ และ (2) ศึกษาแนวทางการพัฒนาการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัด กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร และครูผู้สอน ในสถานศึกษา สังกัดกรมส่งเสริม การปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน 235 คน ได้มาโดยใช้วิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูล เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 ท่าน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.99 สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพปัญหาการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์ พบว่า โดยรวมมีสภาพปัญหาอยู่ในระดับปานกลาง (2) แนวทางการพัฒนาการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัดกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์ ด้านการมีภาวะผู้นำร่วม ควรประชุมชี้แจงสร้างความเข้าใจขอบเขตการดำเนินงานชุมชนแห่ง การเรียนรู้ ของโรงเรียนในสังกัดผ่านกิจกรรมการอบรมเชิงปฏิบัติการการถอดบทเรียนทีม PLC ของแต่ละสถานศึกษา ด้านการมีวิสัยทัศน์และเป้าหมายร่วมกัน ควรมีการพัฒนานักเรียนให้มีความรู้ความสามารถตามศักยภาพผ่านกิจกรรมชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ด้านการทำงานเป็นทีม ควรมีการจัดทำปฏิทินการดำเนินงานที่ชัดเจน โดยนำปัญหาของแต่ละคนมาวิเคราะห์ร่วมกัน และกำหนดเวลาวิธีการในการแก้ปัญหา ติดตามผล และรายงานผลการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง ด้านการเรียนรู้และพัฒนาวิชาชีพ ควรมีการเสนอและแลกเปลี่ยนเทคนิค วิธีการจัดการเรียนรู้ที่หลากหลาย ด้านชุมชนกัลยาณมิตร ควรเริ่มจากการมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่ระดับห้องเรียน กลุ่ม เขตพื้นที่ และชุมชน ผ่านการอบรมเชิงปฏิบัติการและการนำเสนอผลการดำเนินงาน นำมาต่อยอดในการสร้างชุมชนวิชาชีพแห่งการเรียนรู้ ด้านโครงสร้างสนับสนุนชุมชน ควรมีการกำหนดทีมที่ชัดเจน เพื่อดำเนินการต่าง ๆ และมีการกำหนดหน้าที่ในปฏิบัติงานร่วมกันที่ชัดเจน ด้านการทบทวนไตร่ตรองผล ควรยอมรับฟังความคิดเห็นจากทุกฝ่ายและนำความคิดเห็นมาสะท้อนผลการดำเนินงาน วิเคราะห์จุดเด่น จุดด้อย และจุดที่ควรพัฒนา