การประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาการปลูกขิงของเกษตรกรพื้นที่สูงเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน อำเภอน้ำหนาว จังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม และเป็นดินแดนแห่งพืชไร่ พืชผักและผลไม้ เนื่องจากความหลากหลายของชนิดของพืชไร่ ที่ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันออกมาทั้งปี ขิงนั้นเป็นพืชไร่ชนิดหนึ่งชนิดหนึ่งที่สำคัญของไทยและปลูกได้ดีในพื้นที่ทั่วไปโดยเฉพาะในพื้นที่สูง แหล่งผลิตขิง และค้าขายขิงที่สำคัญของไทย  ดังนั้นการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาความเป็นมาภูมิปัญญาและปัญหาการปลูกขิง ของเกษตรกรบนพื้นที่สูง จังหวัดเพชรบูรณ์ (2) สร้างแนวทางประยุกต์การปลูกขิงเชิงธุรกิจของเกษตรกรบนพื้นที่สูงเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน และ (3) เพื่อทดลองการปลูกขิงตามแนวทางประยุกต์ของเกษตรกรบนพื้นที่สูง เป็นการวิจัยแบบผสมระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยกึ่งทดลอง เก็บรวบรวมข้อมูล โดยวิธีการสังเกตุ การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม และการทดลองปลูกขิง ผลการวิจัยพบว่าเกษตรกร มีความเป็นมาในการใช้ภูมิปัญญาและปัญหาการปลูกขิงให้ประสบความสำเร็จ ประกอบด้วย การเลือกพื้นที่ปลูก การคัดเลือกสายพันธุ์ การเตรียมดิน การปลูก การให้น้ำให้ปุ๋ย การป้องกันโรคและวัชพืช การเก็บเกี่ยวผลผลิต ซึ่งแต่ละรายมีวิธีการปลูกที่มีทั้งเหมือนและแตกต่างกัน ในการสร้างแนวทางประยุกต์การปลูกขิงเชิงธุรกิจของเกษตรกรบนพื้นที่สูง พบว่าเมื่อมีการนำเอาจุดเหมือนและจุดต่างของเกษตรกร 3 ราย มาทำการวิเคราะห์ทำให้ได้แนวทางการประยุกต์วิธีการปลูกขิงเชิงธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ จากนั้นได้นำแนวทางนี้ให้เกษตรกร 1 ราย ทำการทดลองปลูกขิงในพื้นที่อำเภอน้ำหนาว พบว่าค่าเฉลี่ยปริมาณขิงที่ปลูกต่อไร่ประสบความสำเร็จด้วยดีทั้งปริมาณและคุณภาพ มีผลตอบแทนที่เป็นกำไรจากการจำหน่ายเป็นเงินเฉลี่ย 23,680 บาท/ไร่ สำหรับการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน พบว่าราคาขิงในปัจจุบัน เกษตรกรมีกำไรเพราะมีแหล่งรับซื้อที่แน่นอน แต่มีแนวโน้มในอนาคตราคาอาจตกต่ำลง