การบริหารราชการในยุคการมีส่วนร่วม

ผู้แต่ง

  • ยุภาพร ยุภาศ คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม https://orcid.org/0000-0003-3532-0808

DOI:

https://doi.org/10.14456/iarj.2022.90

คำสำคัญ:

การบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม; , ยุคการมีส่วนร่วมของประชาชน

บทคัดย่อ

แนวคิดในการเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นในการบริหารราชการของภาครัฐ เพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจได้กำเนิดขึ้นตั้งแต่กรีกโบราณและศตวรรษที่ 18-20 ซึ่งได้เผยแพร่ในโลกตะวันตกอีกครั้งใน ค.ศ. 1960 การบริหารราชการแบบการมีส่วนร่วมเป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการบริหารข้อมูลและความคิดเห็นเพื่อแสวงหาทางเลือกอื่นและตัดสินใจเกี่ยวกับการบริหารราชการแผ่นดินที่เหมาะสมร่วมกับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องและทำให้ปฏิบัติได้ง่ายขึ้น ดังนั้นบทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาแนวคิดการบริหารราชการแบบการมีส่วนร่วม (2) รูปแบบและขั้นตอนของการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม (3) เงื่อนไขของการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม และ (4) ประโยชน์ของการบริหารราชการแบบการมีส่วนร่วม การบริหารราชการแบบการมีส่วนร่วมกำเนิดขึ้นตั้งแต่กรีกโบราณแต่สำหรับประเทศไทยเริ่มมีความชัดเจนในการประยุกต์ใช้กับระบบราชการไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546 เป็นต้นมา โดยกำหนดสิทธิของประชาชนในหลายมาตราของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยในหลายๆ ฉบับ ให้ประชาชนมีสิทธิเข้าร่วมในการดำเนินการของรัฐบาลที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของประชาชนและการพัฒนาประเทศใน เงื่อนไขของ นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มขึ้นของการรับรู้ของประชาชนเกี่ยวกับสิทธิในการตระหนักและสิทธิในการเข้าร่วมซึ่งมักจะเรียกว่ายุคของการมีส่วนร่วมและมีแนวโน้มมากขึ้น ในอนาคตจึงต้องปรับตัวภาครัฐให้เป็นระบบราชการที่ยอมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการบริหารราชการอย่างเป็นรูปธรรมมากขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

เอกสารอ้างอิง

ถวิลวดี บุรีกุล และคณะ. (2551). คู่มือการมีส่วนร่วมของประชาชน: การตัดสินใจที่ดีกว่าโดยให้ชุมชนมีส่วนร่วม. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า.

ถวิลวดี บุรีกุล และเมธิศา พงษ์ศักดิ์ศรี. (2548). การสนทนากล่มุ: เทคโนโลยีเพื่อการมีส่วนร่วมและ การเก็บข้อมูลเพื่อการวิจัย. กรุงเทพมหานคร: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์

ถวิลวดี บุรีกุล. (2548). การมีส่วนร่วม แนวคิด ทฤษฎีและกระบวนการ. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

ถวิลวดี บุรีกุล. (2551). การมีส่วนร่วม แนวคิด ทฤษฎีและกระบวนการ. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

ทานตะวัน อินทร์จันทร์. (2546). การมีส่วนร่วมของคณะกรรมการชุมชนในการพัฒนาชุมชนย่อยในเขต เทศบาลเมืองลำพูน. การค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ธีระชัย รัตนโรจน์มงคล. (2553). วศ.กับการมีส่วนร่วมของประชาชน. วารสารกรมวิทยาศาสตร์บริการ, 58 (184),21-31.

นงนภัส คู่วรัญญู เที่ยงกมล. (2551). สิ่งแวดล้อมและการพัฒนา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นฤดม ทิมประเสริฐ. (2554). กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของสิทธิชุมชนในการ จัดทำข้อบัญญัติท้องถิ่นทางทะเล:กรณีศึกษาองค์การบริหารส่วนตำบลท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, คณะรัฐประศาสนศาสตร์สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

ปาริชาติ วลัยเสถียร. (2542). ทฤษฎีและหลักการพัฒนาชุมชน สาขาพัฒนาชุมชน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พงษ์ธร จันทร์สวัสดิ์. (2540). การมีส่วนร่วมของประชาชนในระดับท้องถิ่น ศึกษาเปรียบเทียบกระบวนการ จัดตั้งธนาคารหมู่บ้าน จังหวัดพิษณุโลกและจังหวัดอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต, สาขารัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2557). คํานิยามศัพท์ที่ใช้เกี่ยวกับการบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม. [Online] http://www.opdc.go.th/special.php?spc_id=2&content_id=2549 [13 พฤศจิกายน 2557]

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2560). การบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม: เทคนิควิธีและการนำไปสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: ศูนย์สื่อและสิ่งพิมพ์แก้วเจ้าจอม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2561). การมีส่วนร่วมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สิริพัฒน์ ลาภจิตร.(2550). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจมีส่วนร่วมของประชาชนในการสนับสนุนการบริหารงานองค์การบริหารส่วนตำบล อำเภอวารินชําราบ จังหวัดอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์ หลักสูตรปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อรทัย ก๊กผล และฉัตรระวี ปริสุทธิญาณ. (2553). บันทึกเรื่องเด่นรางวัลพระปกเกล้า ด้านความโปร่งใสและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน. กรุงเทพมหานคร: สถาบันพระปกเกล้า.

อรทัย ก๊กผล. (2552). คู่คิด คู่มือ การมีส่วนร่วมของประชาชนสำหรับผู้บริหารท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: ส.เจริญการพิมพ์

Andrew P., and Stiefel M. (1979). Inquiry in participation a Research Approach in UNRISD Participation Programme. Geneva

Gonzalez de Asis, Maria., and Acuna-Alfaro, Jairo. (2001). Civic Participation in Local Governance. [Online] http://www.worldbank.org/wbi/governance/pdf /fy02brief/civic-local-annex.pdf

Bertcher, H. J. (1994). Group participation: Techniques for leaders and members (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.

Cohen, J.M., & Uphoff, N.T. (1981). Rural Development Participation: Concept and Measure for Project Design Implementation and Evaluation: Rural Development Committee Center for International Studies. New York: Cornell University Press.

Cohen, M. J. & Norman, T. U. (1980). Participations Place in Rural Development: Seeking Clarity Through Specificity. New York: World Development.

Farmer-Centred Agricultural Resources Management Programme (FARM). 1998. Participatory Assessment and Planning. Bangkok: FAO-UNDP.

Lisk, Franklyn. (1985). Popular participation in planning for basic needs: concepts, methods, and practices. Hants, Gower p. 15.

Srinivasan, L. (1990). Tools for Community Participation: A Manual for Training Trainers in Participatory Techniques. United Nations Development Program. Promotion of the Role of Women in Water and Environmental Sanitation Services, Program, New York, NY

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-09-07

รูปแบบการอ้างอิง

ยุภาศ ย. . (2022). การบริหารราชการในยุคการมีส่วนร่วม. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 2(5), 167–180. https://doi.org/10.14456/iarj.2022.90

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ