การเปลี่ยนแปลงบทนิยามคำว่า “ข้าว” ในพจนานุกรมไทย

บทคัดย่อ

ภาษาไทยมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาทั้งภาษาพูดและภาษาเขียน ภาษาเขียนในปัจจุบันจะยึดหลักการเขียนที่ถูกต้องตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ของราชบัณฑิตยสถาน พจนานุกรมจึงถือเป็นหลักสำคัญที่ใช้ในการเขียนหนังสือในปัจจุบัน บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงของบทนิยามของคำศัพท์ในหมวดข้าว จากพจนานุกรมไทยจำนวน 6 ฉบับ โดยใช้แนวคิดการเปลี่ยนแปลงของความหมายตามกรอบแนวคิดของ ธัญญรัตน์ ปาณะกุล (2535) เป็นแนวทางในการวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงความหมายของคำว่า “ข้าว” ในพจนานุกรมไทยผลการวิจัยพบว่าคำว่า “ข้าว” ในพจนานุกรมไทยมีการเปลี่ยนแปลงความหมาย 3 ลักษณะ คือ ความหมายกว้างออก ความหมายแคบเข้า และคำที่ความหมายของศัพท์คงเดิม แต่อักขรวิธีต่างกัน โดยพบการเปลี่ยนแปลงแบบความหมายของศัพท์คงเดิม แต่อักขรวิธีต่างกันมากที่สุดจำนวน 60 คำ รองลงมาคือ ความหมายกว้างออกจำนวน 6 คำ และพบความหมายแคบเข้าน้อยที่สุดจำนวน 1 คำ นอกจากนี้ยังพบว่าคำที่มีรูปเขียน “เข้า” เดิมมี 2 ความหมาย ต่อมาเมื่อมีรูปเขียนต่างกัน คำที่มีรูปเขียน “เข้า” กับ “ข้าว” จึงมีความหมายต่างกัน หรืออาจกล่าวได้ว่า คำว่า “เข้า” เคยเป็นคำที่มี 2 ความหมายมาก่อน ต่อมามีความหมายแคบเข้าเหลือเพียงความหมายเดียว