การศึกษารูปแบบการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบเปิดเรื่องทวีปยุโรปของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

รัฐศาสตร์ ทศช่วย

doi:10.14456/iarj.2022.63

ผู้แต่ง

รัฐศาสตร์ ทศช่วย หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาสังคมศึกษา, มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม https://orcid.org/0000-0002-0099-2471

DOI:

https://doi.org/10.14456/iarj.2022.63

คำสำคัญ:

กิจกรรมการเรียนรู้แบบเปิด; , ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน; , ความสามารถในการคิดวิเคราะห์

บทคัดย่อ

การเรียนรู้แบบเปิดเป็นเทคนิควิธีการที่เน้นการสรรค์สร้างความรู้ด้วยตนเองผ่านปัญหาปลายเปิดซึ่งเป็นกระบวนการจัดกิจกรรมหรือสถานการณ์ต่างๆ ให้มีลักษณะที่เป็นปัญหาแบบเปิดกระตุ้นให้นักเรียนได้คิด เป็นวิธีการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยการใช้คำถามปลายเปิด การเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ร่วมทำกิจกรรมโดยมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับเพื่อนร่วมกลุ่มและชั้นเรียน ในการลงมือกระทำหรือปฏิบัติกิจกรรม ตลอดจนมีการสนทนา อภิปราย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและการนำเสนอ ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) พัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดเรื่องทวีปยุโรปของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 (2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิด ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2เรื่องทวีปยุโรป (3) เปรียบเทียบความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิด ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2เรื่องทวีปยุโรป และ (4) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดเรื่องทวีปยุโรป กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/2 ปีการศึกษา 2564 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม จำนวน 1 ห้องเรียน รวมทั้งหมด 39 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ (1) แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบเปิด (2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (3) แบบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ และ (4) แบบสอบถามความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้แบบเปิด สถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้การทดสอบที (t – test dependent)

ผลการวิจัยพบว่า (1) การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบเปิดเรื่องทวีปยุโรปของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยอยู่ในเกณฑ์ที่มีความเหมาะสมมากที่สุด (2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่องทวีปยุโรป ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยการจัดการเรียนรู้แบบเปิด หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05 (3) ผลการวิเคราะห์ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้แบบเปิดเรื่องทวีปยุโรป ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05 และ (4) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อกิจกรรมการเรียนรู้แบบเปิดพบว่ามีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

กนก จันทร์ทอง. (2560). การสอนสังคมศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 28 (2), 227-241, DOI: 10.14456/asj-psu.2017.40.

ตติมา ทิพย์จินดาชัยกุล. (2557). ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิด (Open Approach) ที่มีต่อความสามารถในการแก้ปัญหาและความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์เรื่องทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการมัธยมศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ทิศนา แขมมณี (2556). ศาสตร์การสอน องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

บุญชม ศรีสะอาด. (2545). วิธีการทางสถิติสำหรับการวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ (2556). การพัฒนาการคิด. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วน จำกัด 9119 เทคนิค พริ้นติ้ง

ปิยบุตร ถิ่นถา, ชรินทร์ มั่งคั่ง และ เชษฐภูมิ วรรณไพศาล (2560). การจัดการเรียนรู้วิชาภูมิศาสตร์ โดยใช้วิธีการแบบเปิด เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนสาธิตเทศบาลบ้านเชตะวัน. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 10 (3), 819-835.

ลัดดา ศิลาน้อย. (2548). ปัญหาปลายเปิด Open Approach ในนวัตกรรมการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 29 (1), 24-34.

วลัย อิศรางกูร ณ อยุธยา. (2554). การพัฒนาประชาธิปไตย: บทบาทที่ท้าทายของครูสังคมศึกษา. วารสารครุศาสตร์. 39 (1), 120-125.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2554). รายงานผลการดำเนินงาน ขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง ในช่วง พ.ศ.2552-2554. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการ สภาการศึกษา.

สิริพันธุ์ จันทราศรี. (2557). การพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในชั้นเรียนที่สอนด้วยวิธีการแบบเปิด. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาคณิตศาสตร์ศึกษา บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อรัญ ซุยกระเดื่อง. (2557). เอกสารประกอบการสอนวิชาการวิจัยทางการศึกษา. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

อิฟฟัต กาเดร์. (2558). ผลของการจัดการเรียนรู้วิธีการแบบเปิด (Open Approach) ร่วมกับรูปแบบการเรียนรู้การแก้ปัญหา SSCS ที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์ ความสามารถในการแก้ปัญหาและความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.

Matichon online. เผยโอเน็ต ม.3 คะแนนเฉลี่ยทั่ว ปท. ต่ำกว่า50ทุกวิชา. [Online] https://www.matichon.co.th/education/news_507624 [17 กันยายน 2564]