การพัฒนาผลิตภัณฑ์และอัตลักษณ์ผลิตภัณฑ์เครื่องจักรสานพบพระทรายงาม ตำบลพบพระ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก

บทคัดย่อ

การพัฒนาที่เป็นการปรับปรุงผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่เดิมเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาซึ่งการพัฒนานี้จะทำให้ผลิตภัณฑ์มีคุณสมบัติที่ดีขึ้น มีลักษณะแตกต่าง จากผลิตภัณฑ์เดิมที่มีอยู่ ที่สำคัญสามารถสนองความต้องการเดิมหรือใหม่ของผู้ซื้อได้ การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ (1) เพื่อวิเคราะห์รูปแบบผลิตภัณฑ์ แสดงอัตลักษณ์ของท้องถิ่น เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ 2) เพื่อพัฒนาศักยภาพการผลิต 3) เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่แสดงอัตลักษณ์ท้องถิ่น รูปแบบการวิจัยใช้การวิธีแบบผสมผสานวิจัยเชิง ปริมาณและเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญกลุ่มเป้าหมายได้แก่ กลุ่มผลิตภัณฑ์จักสานเครื่องจักรสานกลุ่มจักสานพบพระทรายงาม ตำบลพบพระ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก จำนวน 25 คน บูรณาการกับรายวิชานวัตกรรมการบริหารและการจัดการสมัยใหม่ โดยการวิจัยเชิงปฏิบัติการในด้านต่าง ๆ ได้แก่ การวิเคราะห์รูปแบบผลิตภัณฑ์ที่แสดงอัตลักษณ์ของท้องถิ่นเพื่อพัฒนารูปผลิตภัณฑ์, การพัฒนาศักยภาพในการผลิต, การพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่แสดงอัตลักษณ์ ผลการวิจัยพบว่า 1.การวิเคราะห์รูปแบบผลิตภัณฑ์แสดงอัตลักษณ์ของท้องถิ่น เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ มิติความรู้ความเข้าใจของกลุ่มเป้าหมายมีความรู้ความเข้าใจ ร้อยละ 93.20 มิติด้านความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมาย มิติด้านการนำความรู้ไปใช้ของกลุ่มเป้าหมายสามารถนำความรู้ไปใช้ ร้อยละ 91.60 ในส่วนของการประเมินบูรณาการ

2.การพัฒนาศักยภาพการผลิต พบว่ากิจกรรมพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องจักรสาน กลุ่มจักสานพบพระทรายงาม 1)กิจกรรมวิเคราะห์ศักยภาพกลุ่มจักสานพบพระทรายงามกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ชื่อกลุ่ม กลุ่มจักสานพบพระทรายงาม ได้จัดตั้งขึ้นเมื่อ เดือนมีนาคม พ.ศ. 2561 โดยได้การสนับสนุน ด้านวัสดุ และการให้ความรู้ จากสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอพบพระ จังหวัดตาก ผ่านโครงการสร้างความมั่นคงด้านอาชีพและรายได้ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมสร้างและพัฒนาสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน นางสาวอัณณ์ธาดา โชคธนานันท์กิตติ ผู้ประสานงาน หมายเลขโทรศัพท์ 085-226457 2)กิจกรรมการอบรมเชิงปฏิบัติการการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการต่อยอดผลิตภัณฑ์การอบรมผ่านทางระบบออนไลน์เกี่ยวกับการออกแบบลายเครื่องจักสาน โดยร่วมกันระดมความคิดและทดลองปฏิบัติในการขึ้นลายจักสาน และได้มาซึ่งลายที่เป็นอัตลักษณ์ของกลุ่มจักสานพบบพระทรายงาม ชื่อลาย “ผลึกน้ำ” ซึ่งมีความหมายว่า การรวมกลุ่มเพื่อสร้างความเข้มแข็งของกลุ่มจักสานพบพระทรายงาม และจะนำลายจักรสานที่ได้ไปจดเป็นลายลิขสิทธิ์ 3)กิจกรรมออกแบบตราสัญลักษณ์และ/หรือบรรจุผลิตภัณฑ์ ตราผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการออกแบบร่วมกันในการระดมความคิด ซึ่งเป็นตราสัญลักษณ์ “รูปช้าง” ที่เป็นสัตว์ประจำชาติของประเทศไทย ส่วนชื่อ “เคียงไทย” เป็นการสื่อถึงเครื่องจักสานที่ใช้ในชีวิตประจำวันของคนไทยมาอย่างช้านาน 4)กิจกรรมการยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้มีมาตรฐานการดำเนินกิจกรรมโดยได้รับความร่วมมือจากพัฒนาชุมชน โดย คุณคนิส เวชวงศ์ ตำแหน่งนักวิชาการพัฒนาชุมชนปฏิบัติการ มาให้ความรู้และความสำคัญเกี่ยวกับการยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้มีมาตรฐาน และได้มีการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์จักสานเป็นสินค้า OTOP ในวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 และทางกลุ่มจักสานพบพระทรายงามจะดำเนินการในการขอดาวต่อไปในอนาคต 5)กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการพัฒนาช่องทางการจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์การบูรณาการในรายวิชานวัตกรรมการการบริหารและการจัดการสมัยใหม่และวิชาคอมพิวเตอร์และสารสนเทศสำหรับนักบริหาร โดยทั้งนี้นักศึกษามีส่วนร่วมโดยการออกแบบเพจร้านค้าออนไลน์ให้แก่กลุ่มจักสานพบพระทรายงาม เพื่อให้มีช่องทางการขายที่หลายหลายมากยิ่งขึ้น ทั้งระบบออนไลน์และออฟไลน์

3. การพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่แสดงอัตลักษณ์ท้องถิ่นดำเนินการโดยการวิเคราะห์ศักยภาพของกลุ่มและจำนวนสมาชิกกลุ่มเพื่อกำหนดหน้าที่ของแต่ละคน เพื่อเป็นการพัฒนาศักยภาพการดำเนินงานของกลุ่มมีการอบรมเชิงปฏิบัติการการพัฒนาผลิตภัณฑ์และต่อยอดผลิตภัณฑ์เพื่อหาลายที่เป็นอัตลักษณ์ของกลุ่มจักสาน และนำไปจดลิขสิทธิ์ต่อไปผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานยังไม่มีแบรนด์หรือโลโก้และบรรจุผลิตภัณฑ์ของสินค้า มีการอบรมแบบตราสัญลักษณ์/หรือบรรจุภัณฑ์ เพื่อเป็นแบรนด์สินค้าของกลุ่มพัฒนาช่องทางการจัดจำหน่าย เนื่องจากกลุ่มจักสานมีช่องทางการจัดจำหน่ายในพื้นที่เท่านั้นมีการรอบรมช่องทางการการจัดจำหน่ายทั้งช่องทางออฟไลน์และช่องทางออนไลน์ เพื่อให้เกิดช่องทางการจำหน่ายที่หลากหลายเพิ่มมากขึ้นกลุ่มจักสานอยากให้มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องจักรสานให้มีมาตรฐาน เพื่อให้สินค้าได้รับการรองรับมาตรฐานตามหลักสากล และเพื่อให้กลุ่มลูกค้ามีความมั่นใจในผลิตภัณฑ์มีการอบรมพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องจักรสาน และมีการขึ้นทะเบียน OTOP ผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานทำการขอดาวต่อไปในอนาคต