รูปแบบการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา ในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด

วินุลาศ  เจริญชัย

doi:10.14456/iarj.2021.2

ผู้แต่ง

วินุลาศ เจริญชัย ผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนสูงเนิน, องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครราชสีมา

DOI:

https://doi.org/10.14456/iarj.2021.2

คำสำคัญ:

รูปแบบการบริหารจัดการ; องค์การสมรรถนะสูง; คุณภาพการศึกษา; องค์การบริหารส่วนจังหวัด

บทคัดย่อ

การวิจัยคครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด (2) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์ของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูง เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด (3) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา รองผู้บริหารสถานศึกษา หรือหัวหน้าฝ่าย ของสถานศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด จำนวน 325 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น (Stratified Random Sampling) เครื่องมือเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ซึ่งข้อมูลที่มีลักษณะแบบตรวจสอบรายการ วิเคราะห์หาความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด ประกอบด้วย 7 องค์ประกอบ 77 ตัวชี้วัด มีความเหมาะสม โดยรวมอยู่ในระดับมาก (=4.35)
2. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์ของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูง เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด พบว่า สภาพปัจจุบันของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด โดยรวมอยู่ในระดับมาก (=3.79) ส่วนสภาพที่พึงประสงค์ของการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( =64)
3. ผลการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด ได้รูปแบบการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูง เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด แบ่งเป็น 5 ส่วน ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 หลักการแนวคิดและวัตถุประสงค์ ส่วนที่ 2 การบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูง ประกอบด้วย 1) ภาวะผู้นำ 2) การกำหนดวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ 3) การจัดการความรู้ 4) การจัดการกระบวนการ 5) การพัฒนาบุคลากร 6) การให้ความสำคัญกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 7) การมุ่งเน้นผลการปฏิบัติงาน ส่วนที่ 3 แนวทางการนำไปใช้ ส่วนที่ 4 ประเมินผล และส่วนที่ 5 เงื่อนไข และผลการประเมินรูปแบบการบริหารจัดการองค์การสมรรถนะสูงเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด พบว่า มีความเหมาะสม อยู่ในระดับมากที่สุด (=4.65) และมีความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมากที่สุด (=4.72)

เอกสารอ้างอิง

เกศกนก ณ พัทลุง. (2556). การพัฒนารูปแบบโรงเรียนมัธยมศึกษาที่มีประสิทธิผลสำหรับประเทศไทย. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา ภาควิชานโยบาย การจัดการและความเป็นผู้นำทางการศึกษา คณะครุศาสตร์ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ดิลกะ ลัทธพิพัฒน์. (2555). “ผลกระทบของการสร้างความรับผิดชอบทางการศึกษาต่อผลสัมฤทธิผลของนักเรียนไทย,” เอกสารประกอบการสัมมนาวิชาการประจำปี 2554 ของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.

ทิพวรรณ หล่อสุวรรณรัตน์. (2551). “องค์การสมรรถนะสูงกับความรับผิดชอบต่อสังคม,” วารสารการจัดการภาครัฐและเอกชน. 15 (2) : 11-35.

ทิศนา แขมมณี. (2551). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์ และคณะ. (2541). การจัดการคุณภาพในงานสาธารณสุข. ขอนแก่น : คลังนานาวิทยา,

ธงชัย สันติวงษ์. (2543). องค์การและการบริหาร. พิมพ์ครั้งที่ 11 กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช,

ธีระ รุญเจริญ. (2553). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา เพื่อปฏิรูปรอบ2 และประเมินภายนอกรอบ 3. กรุงเทพฯ : ข่าวฟ่าง,

นพพงษ์ บุญจิตราดุลย์. (2525). ก้าวเข้าสู่ผู้บริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ : อนงค์ศิลป์การพิมพ์,

นิสดารก์ เวชยานนท์. (2554). มิติใหม่ในการบริหารทุนมนุษย์. พิมพ์ครั้งที่ 3 แก้ไขปรับปรุงครั้งที่ 1. สมุทรปราการ : ดี.เค.ปริ้นติ้งเวิลล์,

บุญชม ศรีสะอาด. (2559). การพัฒนาการวิจัยโดยใช้รูปแบบ. ออนไลน์. www.watpon.com/boonchom/ development.pdf. (20 สิงหาคม 2560.).

เบญจมาศ เมืองเกษม. (2557). การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ธนาคารความดีเพื่อเสริมสร้างสังคมอยู่เย็นเป็นสุขของชุมชนไทย. วิทยานิพนธ์ หลักสูตรปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ปรีชาชาญ อินทรชิต. (2556). “การพัฒนายุทธศาสตร์สถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่มีขีดสมรรถนะสูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา,” วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร. 15 (ฉบับพิเศษ) : 146-158.

พริ้มเพรา วราพันธุ์พิพิธ. (2556). ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อความเป็นเลิศของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยขอนแก่น,

เยาวดี วิบูลย์ศรี. (2544). การประเมินโครงการ : แนวคิดและแนวปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,

เยาวเรศ ตระกูลวีระยุทธ. (2558). รูปแบบการบริหารสถานศึกษาขีดสมรรถนะสูง สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์,

รับขวัญ ภูษาแก้ว. (2557). กลยุทธ์การบริหารคนเก่งและองค์การสมรรถนะสูงสำหรับโรงเรียนมัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา ภาควิชานโยบาย การจัดการ และความเป็นผู้นำทางการศึกษา คณะครุศาสตร์ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,

วรภัทร์ ภู่เจริญ. (2542). แนวทางการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : พิมพ์ดี,

วิจารณ์ พานิช. (2547). การจัดการความรู้ ฉบับนักปฏิบัติ. กรุงเทพฯ : สุขภาพใจ,

วิจิตรา โคตรบัญชา. (2557). การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้เพื่อพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม,

วีระพล บดีรัฐ. (2543). "PDCA วงจรสู่ความสำเร็จ". กรุงเทพฯ : ประชาชนจำกัด,

ศศิรัศมิ์ ประสาทแก้ว. (2556). ปัจจัยเชิงสาเหตุพหุระดับในการพัฒนามหาวิทยาลัยสู่องค์กร สมรรถนะสูงแบบบูรณาการพหุมิติ ศึกษากรณีมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ มหาวิทยาลัยทักษิณและมหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร์. ดุษฎีนิพนธ์ หลักสูตรปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาวะผู้นำทางการบริหารการศึกษา : มหาวิทยาลัยทักษิณ,

ศิริพงษ์ ลดาวัลย์ ณ อยุธยา. (2540). หน้าที่ทางการบริหาร. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์ดาว,

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2562). สรุปผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2560. (Online). http://www.newonetresult.niets.or.th/ AnnouncementWeb/PDF/SummaryONETP3_2560.pdf> (18 มีนาคม 2562).

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2562). สรุปผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2559. (Online). http://www.newonetresult.niets.or.th/ AnnouncementWeb/PDF/SummaryONETP6_2560.pdf> (18 มีนาคม 2562).

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2559). สรุปผลการประเมิน PISA 2015 วิทยาศาสตร์ การอ่าน และคณิตศาสตร์. (Online). <http://pisathailand.ipst.ac.th/pisa/reports/pisa2015 summaryreport> (22 มีนาคม 2560).

สมยศ นาวีการ. (2538). การบริหาร. กรุงเทพฯ : ดอกหญ้า,

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2557). เกณฑ์คุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ พ.ศ. 2558. กรุงเทพฯ : วิชั่นพริ้นท์แอนด์มีเดีย

สุดารัตน์ ไชยประสิทธิ์. (2558). กลยุทธ์การบริหารเพื่อเสริมสร้างการเป็นองค์กรสมรรถนะสูงของวิทยาลัยพยาบาล. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา ภาควิชานโยบาย การจัดการและความเป็นผู้นำทางการศึกษา คณะครุศาสตร์ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,

สุริยะ ทวีบุญญาวัตร. (2559). รูปแบบองค์การสมรรถนะสูงของโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ หลักสูตรปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยศิลปากร,

เสน่ห์ จุ้ยโต. (2554). การพัฒนาขีดสมรรถนะบุคลากรขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. สำนักงานคณะ กรรมการวิจัยแห่งชาติ,

เสน่ห์ จุ้ยโต. (2558). การพัฒนาตัวแบบการบริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสู่องค์การสมรรถนะสูง. วารสารอิเล็กทรอนิกส์การเรียนรู้ทางไกลเชิงนวัตกรรม. 5 (1) : 58-75.

เอกชัย บุตรแสนคม. (2558). การพัฒนารูปแบบการบริหารที่มีประสิทธิผลสำหรับโรงเรียนมัธยมศึกษาประจำตำบล. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม,

Brown, W.B.and Moberg, D.J. (1980). Organization Theory and Management: A Macro Approach. New York: John Wiley and Sons.

Buytendijk, F. (2006). “Five Key to Building High-Performance Organization,” Business Performance Management Magazine. February,

Carew, E.P., Carew, D., Finch, F., Stoner, J. (2000). LEADERSHIP 2005. (Online). https:// helenagmartins.files.wordpress.com/2015/05/life-skills-leadership-ken-blanchards-leadership-2005.pdf> (March 8, 2017).

Eisner, E. (1976). “Educational Connoisseurship and Criticism: Their Form and Functions in Education Evaluation,” Journal of Aesthetic Education.

Joyce, B. and Weil, M. (1986). Model of Teaching. New York: Prentice-Hall,

Joyce, B. and Weil, M. (1996). Model of Teaching. 5th ed. Boston: Allyn and Baeon,

Joyce, B. and Weil, M. (1986). Model of Teaching. New York: Prentice-Hall.

Keeves, Peter J. (1997). Educational Research, Methodology, and Measurement. Printed and bound in Great Britain by Cambridge University Press, Cambridge, UK.,

Linder, J.C. and Brooks, J.D. (2004). “Transforming the Public Sector,” Outlook Journal. October,

Margaret, M. Zweifel. (2016). Multiple case studies of emotional intelligence in high-performing organization leaders. Capella University, Minnesota,

Miller, L.M. (2017). “The High-Performance Organization An Assessment of Virtues and Values,” Paris: European Bahá'í Business Forum. (Online). http://www.bahai-library.com/1743. (January 24, 2017).

Nicole Richman. (2015). “Human resource management and human resource development,”: Evolution and contributions Creighton Journal of Interdisciplinary Leadership. 1 (2), 120 – 129

Popovich, M.G. (1998). Creating high-performance government organization: a particle guide for public managers. California: Jossey-Bass.

Sentell, G.D. (1995). Fast Focused & Flexible: bold new imperatives for the high-performance organization. 3th ed. Tennessee Associates International,

Waal, Andre de. (2008). The Secret of High-Performance Organization. [Online] http://www.andredewaal.eu/pdf2008/MORE2008.pdf> (January 29, 2017.)

Waal, Andre de. (2012). “Characteristics of high-performance organizations,” Journal of Management Research. 4 (4), 39-71.

Willer, D. (1967). Scientific Sociology Theory and Method. New Jersey: Prentice-Hill.