กระบวนการเรียนรู้การลดสารเคมีและใช้สารเคมีในระยะรัศมีปลอดภัยของชุมชน บ้านโนนสว่าง ตำบลเสาเล้า อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการเรียนรู้การลดสารเคมีและใช้สารเคมีในระยะรัศมีปลอดภัยของชุมชนบ้านโนนสว่าง ตำเสาเล้า อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์ กลุ่มเป้าหมายเจาะจงเลือกจากความเต็มใจเข้าร่วมขับเคลื่อนธรรมนูญการใช้สารเคมีตามสิทธิชุมชนเพื่อสุขภาวะ จำนวน 20 คน จำนวน 5 ครอบครัว เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่มถึงปรากฏการณ์ทางสังคมความเคารพสิทธิชุมชนและธรรมชาติบ้านโนนสว่างที่เหมาะสมในการขับเคลื่อนผ่านกิจกรรมที่หลากหลายการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า
          จากการศึกษากระบวนการชุมชนปลอดสารเคมีที่เหมาะสมในการขับเคลื่อนชุมชนพบว่า (1) หลังสร้างการรับรู้แก่กลุ่มป้าหมายถึงฐานคิดและคุณลักษณะ 4 ประการของชุมชนปลอดสารเคมีแล้ว (2) กลุ่มเป้าหมายมีท่าทีที่ตอบรับ จนแสดงความเป็นเจ้าของชุมชนปลอดสารเคมีจึงได้สถาปนากลุ่มชุมชนปลอดสารเคมีขึ้น หลังสถาปนากลุ่มจึงออกแบบ กำหนดกิจกรรมขับเคลื่อนเพื่อสร้างจิตสำนึก ความตระหนักในความเป็นชุมชนปลอดสารเคมี (3) การสร้างพลังความเป็นชุมชนปลอดสารเคมีให้กับกลุ่ม เติมเสริมพลังให้แกร่งขึ้นด้วยการสร้างกลุ่มธรรมนูญสุขภาวะชุมชนขึ้นมา
          การนำกระบวนการชุมชนปลอดสารเคมีที่เหมาะสมไปเรียนรู้ร่วมกันกับชุมชนพื้นทีอื่น จากการวิเคราะห์พบว่า การนำชุมชนปลอดสารเคมีเรียนรู้ร่วนกันกับชุมชนพื้นที่อื่น เป็นการเชื่อมโยงในการเรียนรู้โดยเรียนรู้ได้ด้วยเชิงประจักษ์ในพฤติกรรม ผ่านกิจกรรมหลักในการเรียนรู้ร่วมกันเป็น 2 ช่องทางคือ 1) การนำชุมชนปลอดสารเคมีไปเรียนรู้ร่วมกันกับชุมชนพื้นที่อื่น และ2) ชุมชนพื้นที่อื่นมาเรียนรู้ร่วมกันกับชุมชนปลอดสารเคมี