การบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1

Jakkapong  Inporn; Nissara Pronsurivong

doi:10.60027/iarj.2025.287518

Authors

Jakkapong Inporn Faculty of Education, North Bangkok University, Thailand https://orcid.org/0009-0006-5211-5311
Nissara Pronsurivong Faculty of Education, North Bangkok University, Thailand https://orcid.org/0009-0008-8167-6147

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2025.287518

Keywords:

Motivation, Opportunity Expansion School, Management

Abstract

Background and Aims: Education is a fundamental foundation for progress and solving various problems, with human resource development being a key factor in driving the country forward. Education enables individuals to think, analyze, solve problems, and use available resources effectively. The educational process, therefore, aims to develop a person's potential in terms of intellect, physical abilities, emotions, and mind, from laying the foundation in childhood to developing skills for pursuing a career, generating income, and leading a happy and sustainable life in society. Therefore, the objectives of this study are: 1) to examine the level of academic administration by school administrators, 2) to compare the academic administration of school administrators, and 3) to explore guidelines for the development of academic administration by school administrators.

Methodology: The sample group consisted of teachers in opportunity expansion schools in the academic year 2024. The sample size was determined using Yamane's formula (Yamane, 1973), resulting in a total of 268 participants, selected through stratified and simple random sampling by lottery method. The key informants were five school administrators. The research instruments included questionnaires and interviews. Data analysis utilized descriptive statistics such as frequency, percentage, mean, and standard deviation, along with inferential statistics, including t-test and F-test, and content analysis.

Results: The research revealed that: 1. The overall level of academic administration in opportunity expansion schools under the Office of Primary Educational Service Area, Phra Nakhon Si Ayutthaya District 1, was rated at a high level. Among the various aspects, the highest mean score was found in internal quality assurance system development and educational standards, followed by school curriculum development. The lowest mean score was in educational research for quality improvement. 2. Teachers with different levels of education had significantly different opinions on academic administration at the.05 level. However, factors such as gender, age, work experience, and school size did not lead to significant differences in opinions. 3. The academic administration guidelines for school administrators in opportunity expansion schools under the Office of Primary Educational Service Area, Phra Nakhon Si Ayutthaya District 1, covered 8 aspects with a total of 38 guidelines

Conclusion: The study found that the academic administration of school administrators in opportunity expansion schools under the Office of the Primary Educational Service Area, Phra Nakhon Si Ayutthaya Area 1, was generally at a high level. When categorized by gender, age, education level, work experience, and school size, there were no significant differences in opinions regarding academic administration. However, differences were observed based on the education level of the administrators. The study also identified 8 areas and 38 guidelines for developing academic administration by school administrators.

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

กษม โสมศรีแพง. (2554). การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างพลังอานาจการบริหารงานวิชาการ ในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานขนาดเล็ก. [วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

กัญฐณา คำเหมือง. (2565). การศึกษาสภาพการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนเครือข่ายที่ 27 สำนักงานเขตสายไหม สังกัดสำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร. [หลักสูตรศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

กัลชิญา ทองหัตถา. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารงานวิชาการในโรงเรียนคุณภาพประจำตำบล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตรังเขต 1. [วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.

กาญจน์ เรืองมนตรี และธรินธร นามวรรณ. (2554). การบริหารงานวิชาการและนวัตกรรม การจัดการเรียนรู้. มหาสารคาม. อภิชาตการพิมพ์.

กาญจนัญถ์ ไตรถาวร (2563). การศึกษาการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาในสหวิทยาเขตวังทองหลาง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 2. [สารนิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

กำไล ปานม่วง. (2564). ความคิดเห็นของครูเกี่ยวกับสภาพการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนในอำเภอคลองหลวง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานีเขต 1. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

กิ่งแก้ว เฟื่องศิลา. (2558). การบริหารงานวิชาการของโรงเรียนวัดโพรงมะเดื่อศรีวิทยากร. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เกตกนก สวยค้าข้าว. (2561). การบริหารงานวิชาการของโรงเรียนราชินีบูรณะ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 9. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต] มหาวิทยาลัยศิลปากร.

โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติประเทศไทย. (2550). รายงานการพัฒนาคนประเทศ. โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติประเทศไทย.

ชณันภัสร์ ปิยะภัทรวิรัตน. (2565). ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษจังหวัดยะลา. [สารนิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา.

ชาญวิทย์ คำงาม.(2564). สภาพการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในตำบลหนองเหล็ก กลุ่มเครือข่ายศีขรภูมิ 2 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

ธนพรรณ นิยมพฤกษ์. (2564). การศึกษาแนวทางพัฒนาการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส ในศูนย์ประสานงานขลุงศิขริน อำเภอขลุง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาจันทบุรีเขต 2. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ท กรุงเทพ.

ธนิกา จันทร์ฉุน. (2564). การบริหารงานวิชาการโรงเรียนการกุศล สังกัดส านักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน กรุงเทพมหานคร. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

ธัชมัย ภัทรมานิต. (2560). แนวทางการบริหารงานวิชาการสำหรับโรงเรียนมัธยมศึกษาประจำจังหวัด สมุทรปราการ. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 12(2), 445–462.

ธัญดา ยงยศยิ่ง. (2560). การบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ยะลา เขต 3.[สารนิพนธ์ ครุศาสตรมหาบัณฑิต].มหาวิทยาลัยราชภัฎยะลา.

นคร จงอนุรักษ. (2564). การบริหารงานวิชาการของโรงเรียนชะอำคุณหญิงเนื่องบุรี. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

นิษรา พรสุริวงษ์ ทรงยศ แก้วมงคล และ อุทัยวรรณ สายพัฒนะ (2566). ปัจจัยเชิงสาเหตุที่มี อิทธิพล ต่อประสิทธิผลการจัดการศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาเอกชนในประเทศไทย. วารสารสหวิทยาการวิจัยและวิชาการ. 3 (4), 989-1008.

นุชรี เนียมรัตน์. (2562). การบริหารงานวิชาการของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ โรงเรียนสังกัด เทศบาลนครหาดใหญ่. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.

นุชเรศ คำดีบุญ. (2564). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาในสังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาอุดรธานี เขต 4. [วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต] มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ประวินา ราชแสง. (2565). การบริหารงานวิชาการในโรงเรียนขนาดเล็กสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 2.[ วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต].มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

ปาริชาต สุนทร. (2560). การบริหารงานวิชาการแบบมีส่วนร่วมในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4. [วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

พงศกร อดุลพิทยาภรณ์ และนันทรัตน์ เจริญกุล. (2562). แนวทางพัฒนาการบริหารวิชาการโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดเล็กตามแนวคิดเครือข่ายความร่วมมือในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน. วารสารการบริหาร และนวัตกรรมการศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,2(3),17-32.

พรทิพย์ เขียวมรกต. (2563). การศึกษาแนวทางในการบริหารงานวิชาการในศตวรรษที่ 21 ของสถานศึกษา ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาฉะเชิงเทรา เขต 1. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ท กรุงเทพ.

พรพรหมพรรณ บุญโคกล่าม. (2567). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาสตรีที่ส่งผลต่อความสุขในการทำงานของครูและบุคลากรทางการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาจันทบุรี ตราด. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 10(5), 142-152.

พรรษมน พินทุสมิต. (2560). การปฏิบัติงานด้านการบริหารวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษาในจังหวัดปทุมธานี. [วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

พัชญ์พิชา จันทา. (2563). แนวทางการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครนายก.[วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี

พัชรินทร์ กล่อมสุริวงค์ และจิรศักดิ์ สุรังคพิพรรธน์. (2565). การบริหารวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาสในอำเภอลำลูกกา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต] มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์.

โภควินท์ แซ่ท้าว. (2566). ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต] มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

มูนา จารง. (2560). การบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาตามทัศนะครูผู้สอนในศูนย์ เครือข่ายตลิ่งชัน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายะลา เขต 2.[วิทยานิพนธ์ ครุศาสตรมหาบัณฑิต].มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา.

รัชนีย์ สีหะวงษ์. (2558). ปัญหาและแนวทางการพัฒนาการบริหารงานวิชาการโรงเรียนประถมศึกษากลุ่มเครือข่ายวังสมบูรณ์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระแก้วเขต 1. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยบูรพา.

วิรมณ ปั้นงาม. (2565). รูปแบบการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนในสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสิงห์บุรี อ่างทอง ในศตวรรษที่ 21.[ วิทยานิพนธ์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต].มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

วิโรจน์ สารรัตนะ. (2555). แนวคิด ทฤษฎีและประเด็นเพื่อการบริหารทางการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : ทิพยวิสุทธิ์.

วิไลลักษณ์ รู้กิจ. (2566). การบริหารงานวิชาการในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 3. [วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

ศศิวิมล พัฒนาวัฒน. (2562). สภาพการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1.[วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยพะเยา.

ศิวพร ละหารเพชร. (2562). ประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการสถานศึกษาขนาดเล็กตาม ความคิดเห็นของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา สุราษฎร์ธานี เขต 2.[ วิทยานิพนธ์ ครุศาสตรมหาบัณฑิต ]. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

สันติ บุญภิรมย์. (2562). ปัจจัยการบริหารกับการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม สังกัดสำนักงานการศึกษาเอกชนจังหวัดปัตตานี (พิมพ์ครั้งที่ 17). มหาวิทยาลัยฟาฏอนี.

สาวิตรี สิทธิชัยกานต์ และลัดดาวัลย์ เพชรโรจน์. (2562). รูปแบบการบริหารวิชาการตามแนวคิดสะเต็มศึกษา ของโรงเรียนในเครือข่ายศูนย์สะเต็มศึกษาภาค.วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตรมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 9(1), 2229-2365.

สำนักการศึกษา. (2554). สรุปติดตามผลการดำเนินงานของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: สำนักฯ.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1.(2567). ข้อมูลสารสนเทศ. https://aya1.go.th/

สุจิตรา สุวลักษณ์. (2559). ปัญหาและแนวทางการพัฒนาการบริหารงานวิชาการโรงเรียนในศูนย์เครือข่ายสถานศึกษาห้วยแร้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตราด.[วิทยานิพนธ์ มหาบัณฑิต].มหาวิทยาลัยบูรพา.

สุประวีณ์ ทิพย์โพธิ์. (2563). รูปแบบการบริหารงานวิชาการสู่ความเป็นเลิศของโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1. ศึกษาศาสตร์สารมหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 4(2), 56-70.

หวน พินธุพันธ์. (2556). การบริหารการศึกษา:นักบริหารมืออาชีพ.กรุงเทพฯ

อธิวัฒน์ พันธ์รัตน์. (2562). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษา สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 9. [วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

อนุสรา สุขสุคนธ์. (2566). รูปแบบการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2. วารสารสหวิทยาการวิจัยและวิชาการ. 3(4):2774-0374.

อุทัย บุญประเสริฐ. (2557). หลักสูตรและการบริหารงานของโรงเรียน. กรุงเทพฯ: เอส ดี เพรส.

อุษณีย์ จันทาวุฒิ. (2565). ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ นนทบุรีสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษานนทบุรี. [สารนิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยนอร์ท กรุงเทพ.

Cuttance, P. (1993). Quality assurance and quality management: Complementary but different functions. Evaluation News & Comment, 2, 8–25.

Good, C. V. (1973). Dictionary of Education. 3rd ed., New York: McGraw-Hill.

Gorton, R. A. (1983). School administration and supervision: Leadership challenges and opportunities (2nd ed.). C. Brown.

Hoy, W. K. & Miskel, C. G.(2008). Educational administration: Theory, research, and Practice. New York : McGraw-Hill.

Kimbrough, Ralph B.; & Nunnery, Michael. (1998). Education Administration. 3rd ed., New York: Macmillan Publishing Company.

Kotter, J. P. (1978). Organizational dynamics: Tiagnosis and intervention. Massachusetts: Addison-Wesley.

Miller, J. A. (1976). Required participation in curriculum planning and implementation of curriculum guides. Dissertation Abstracts International, 50(2), 320-A.

Reddin, William J. (1980). Managerial Effectiveness. New York : McGraw–Hill.

Saylor, J. Galen and William M. Alexander. (1974). Planning Curriculum for School. New York: Holt, Rinehart and Winston

Schermerhom, J. R.; & others. (1991). Managing Organizational Behavior. 4" ed.New York: John Wiley & Sons.

Sergiovani, T.J. and others. (1980). Education Governance and Administration. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall.

Sergiovanni, T. J., Kelleher, P., McCarthy,M. M. & Fowler, F. C. (2009). Educational governance and administration. (6th Edition). USA: Pearson.

Smith, Edward W.; et al. (1969). The Education’s Encyclopedia. New Jersey, Englewood Cliff, NJ: Prentice-Hall.

Taba, Hilda. (1962). Curriculum Development: Theory and Practice. Harcourt, Brace & World, Inc.

Taylor, J. C., & White, V. J. (1991). Faculty attitudes towards teaching in the distance education mode: An exploratory investigation. Research in Distance Education, 3(3), 7–11.

Yamane, Taro. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. Harper & Row.Gorton, 1983:158)