การพัฒนาชุดยืนเครื่องในการแสดงนาฏศิลป์ไทย

ผู้แต่ง

  • จรรย์สมร ผลบุญ สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • กำธร เกิดทิพย์ คณะวิทยาการสื่อสาร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี
  • โอภาส อิสโม สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

คำสำคัญ:

การพัฒนาชุดยืนเครื่อง , ชุดแต่งกายโขน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนาโดยใช้วิธีการแบบผสมระหว่างวิธีการเชิงคุณภาพและวิธีการเชิงปริมาณมีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนากระบวนการประดิษฐ์ชุดยืนเครื่องเพื่อลดต้นทุนในการผลิต ผลการวิจัย พบว่า การทำชุดยืนเครื่องรูปแบบดั้งเดิมทำโดยการลอกลายบนผ้าใช้ดิ้นโปร่งดิ้นขอปักบนลวดลายโดยใช้เวลานานนับเดือนต่อ 1 ชุดการแสดง และต้นทุนสูงส่วนการพัฒนาครั้งนี้กระทำโดย 1) วิเคราะห์ชิ้นส่วนต่าง ๆ ของชุด เพื่อวางแพทเทิร์นตามขนาดจริงมีการกำหนดเส้นขอบไว้สำหรับการเย็บและทำเส้นประเพื่อตัดชิ้นผ้า2)ออกแบบลวดลายลงบนแพทเทิร์นให้สวยงาม 3) นำรูปแบบที่ได้ไปปรินต์ดิจิทัลลงบนผ้าโดยใช้ผ้าเครปซาตินที่น้ำหนักเบาและสีที่ปรินต์มีความมันวาว 4) ตัดเย็บตามแบบแพทเทิร์นและตกแต่งลวดลายใช้กระบวนการตัดขอบของลวดลายด้วยสีลอยเป็นสีสกรีนผ้า ปิดทับด้วยทองคำเปลว ส่วนด้านในของลวดลายผู้วิจัยเลือกใช้กากเพชรสำหรับงานผ้าเพื่อสร้างความแวววาว ผลการประเมิน 3 ด้าน คือ การออกแบบ การใช้งานชุดยืนเครื่อง และ ประโยชน์โดยรวมของการใช้งานจากกลุ่มผู้ใช้งานจริง และบุคคลที่เกี่ยวข้อง จำนวน 150 คน พบว่าทุกด้านมีค่าระดับความพึงพอใจมากที่สุด โดยภาพรวมมีค่าคะแนนเฉลี่ย 4.70  ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.50  อยู่ในระดับคะแนนมากที่สุด

เอกสารอ้างอิง

ณิชาดา ทวีศิลป์. (2562). โขนไทย. กรุงเทพฯ: แฮปปี้คิดส์.

นครินทร์ น้ำใจดี. (2557). โขนของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ: กระบวนการจัดสร้าง อนุรักษ์ พัฒนารูปแบบ. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย, 34(3), 85-118.

ประวิทย์ ฤทธิบูลย์. (2562). โขนวิทยา: ศาสตร์ ศิลป์ ถิ่นสยาม. กรุงเทพฯ: ทริปเพิ้ล เอ็ดดูเคชั่น.

วุฒิชัย ค้าทวี. (2559). พัฒนาการเครื่องแต่งกายยืนเครื่องละครสวนสุนันทา. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

ศรัณยู วงษ์กระจ่าง (2554). คนโขน. กรุงเทพฯ: บ้านพระอาทิตย์.

อังคณา ศิริวัฒน์. (2555). สุนทรียภาพในบทโขนเรื่องรามเกียรติ์. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-03-28

รูปแบบการอ้างอิง

ผลบุญ จ., เกิดทิพย์ ก., & อิสโม โ. (2022). การพัฒนาชุดยืนเครื่องในการแสดงนาฏศิลป์ไทย. Trends of Humanities and Social Sciences Research, 10(1), 203–225. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/Humanties-up/article/view/255581

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย