หลักการใช้อาวุธของตัวพระในการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์
คำสำคัญ:
หลักการใช้อาวุธ, ตัวพระในการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์บทคัดย่อ
วิทยานิพนธ์เรื่องหลักการใช้อาวุธของตัวพระในการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาที่มารูปแบบลักษณะของอาวุธที่ใช้เป็นอุปกรณ์หลักในการแสดงตลอดจนหลักและวิธีการใช้อาวุธในลักษณะต่าง ๆ ที่ปรากฏในการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์ของกรมศิลปากร โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสารทางวิชาการ การสัมภาษณ์ การสังเกตการณ์ การฝึกปฏิบัติจากศิลปินแห่งชาติผู้เชี่ยวชาญทางด้านนาฏศิลป์ไทยโขนพระ ตลอดจนประสบการณ์ในการสอนและการแสดงโขนบทบาทตัวพระของผู้วิจัยที่มีมานานกว่า 17 ปี ณ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม
ผลการวิจัยพบว่า ลักษณะอาวุธที่ใช้ในการแสดงโขนมาจากวรรณกรรมเรื่องรามเกียรติ์ ภาพจิตรกรรม ประติมากรรมรูปปั้นเทพเจ้าที่ปรากฏตามคติความเชื่อทางศาสนาฮินดู ตลอดจนการเลียนแบบอาวุธจริงเป็นเค้าโครงนำมาสร้างให้เหมาะสมสำหรับการแสดงโขน โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทได้แก่ 1) อาวุธสั้น 2) อาวุธยาว 3) อาวุธพิเศษ ซึ่งมีหลักการใช้อาวุธในลักษณะต่าง ๆ ประกอบด้วย 1) การจับอาวุธ มี 7 ลักษณะ ได้แก่ 1) แบบกำอาวุธ 2) แบบคีบอาวุธ 3) แบบนิ้วหนีบอาวุธ 4) แบบหนีบอาวุธกับฝ่ามือ 5) แบบท่าพนมมือ 6) แบบมือล่อแก้ว 7) แบบมือจีบ ที่ใช้ในการแสดงโขนประกอบด้วย การรำหน้าพาทย์ ท่ารบ การตีบท การพกพา การวางอาวุธ การหยิบ รับ-ส่งอาวุธ ตลอดจนการถืออาวุธในระดับและตำแหน่งต่าง ๆ ตามสรีระร่างกาย อีกทั้งเทคนิคลีลาในการใช้อาวุธประกอบการรำเพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาให้ถูกต้องสวยงาม
เอกสารอ้างอิง
ชวลิต สุนทรานนท์. (ผู้บรรยาย) (20 กันยายน 2556). การละครและดนตรี. กรุงเทพมหานคร: สำนักการสังคีต กรมศิลปากร.
ปกรณ์ พรพิสุทธิ์. (ผู้บรรยาย) (20 กันยายน 2556). นาฏศิลป์ไทยโขนพระ. กรุงเทพมหานคร: สำนักการสังคีต กรมศิลปากร.
ไพฑูรย์ เข้มแข็ง. (ผู้บรรยาย) (20 กันยายน 2556). ด้านนาฏศิลป์ไทย (โขนพระ). กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยนาฏศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม.
มองซิเออร์ เดอ ลาลูแบร์. (2552). ราชอาณาจักรสยาม. พระนคร: สำนักพิมพ์ก้าวหน้า.
วีระชัย มีบ่อทรัพย์. (ผู้บรรยาย.) (20 กันยายน 2561). นาฏศิลป์ไทยโขนพระ. กรุงเทพมหานคร: คณะศิลปศึกษา สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์.
ศุภชัย จันทร์สุวรรณ์. (ผู้บรรยาย) (20 กันยายน 2556). ศิลปินแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร:คณะศิลปนาฏดุริยางค์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม.
สมรัตน์ ทองแท้. (ผู้บรรยาย) (3 ตุลาคม 2559). การละครและดนตรี. กรุงเทพมหานคร:สำนักการสังคีต กรมศิลปากร.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ผู้นิพนธ์ต้องรับผิดชอบข้อความในบทนิพนธ์ของตน มหาวิทยาลัยพะเยาไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับบทความที่ตีพิมพ์เสมอไป ผู้สนใจสามารถคัดลอก และนำไปใช้ได้ แต่จะต้องขออนุมัติเจ้าของ และได้รับการอนุมัติเป็นลายลักษณ์อักษรก่อน พร้อมกับมีการอ้างอิงและกล่าวคำขอบคุณให้ถูกต้องด้วย
The authors are themselves responsible for their contents. Signed articles may not always reflect the opinion of University of Phayao. The articles can be reproduced and reprinted, provided that permission is given by the authors and acknowledgement must be given.
