รูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

ผู้แต่ง

  • เจตน์ศิริ ทิพย์มาบุตร สาขาวิชาการบริหารการศึกษา วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา จังหวัดพะเยา 56000
  • สมบัติ นพรัก สาขาวิชาการบริหารการศึกษา วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา จังหวัดพะเยา 56000
  • เทียมจันทร์ พานิชย์ผลินไชย สาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก 65000
  • สันติ บูรณะชาติ สาขาวิชาการบริหารการศึกษา วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา จังหวัดพะเยา 56000

คำสำคัญ:

รูปแบบ, การบริหาร, โรงเรียนมัธยมศึกษา, หลักปรัชญา, เศรษฐกิจพอเพียง

บทคัดย่อ

             วัตถุประสงค์หลักการวิจัยนี้เพื่อ พัฒนารูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดย 1) การศึกษาสภาพและแนวทางการบริหาร 2) การสร้างรูปแบบการบริหาร และ 3) การประเมินความเป็นไปได้ ของรูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

            การวิจัยมี 3 ขั้นตอน คือ 1) สภาพการบริหารวิเคราะห์ สังเคราะห์เอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และจากการตอบแบบสอบถามของผู้บริหาร หัวหน้ากลุ่มงาน และครูผู้สอน จำนวน 845 คน โดยหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน แนวทางการบริหารใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างสัมภาษณ์ผู้บริหาร 10 คน 2) นำผลจากการวิจัยในขั้นตอนที่ 1 มาสร้างและตรวจสอบความเหมาะสม และสรุปข้อมูลโดยการพิจารณาฉันทามติของการสนทนากลุ่มจากผู้ทรงคุณวุฒิ และ 3) ประเมินความเป็นไปได้โดยกลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้บริหาร หัวหน้ากลุ่มงาน และครูผู้สอน จำนวน 370 คน วิเคราะห์ผลด้วยค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

            ผลจากการวิจัย พบว่า

  1. สภาพการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยรวมมีการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก และมีแนวทางการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน บูรณาการหลักการทรงงาน กับความรู้ที่เป็นสากล และภูมิปัญญาท้องถิ่นตามแนวทางสายกลาง ยึดหลักความพอเพียง ระเบียบ และกฎหมาย บริหารทรัพยากรทางการศึกษาที่มีอยู่ให้เพียงพอกับภาระงาน กิจกรรมการเรียนการสอน การนิเทศติดตาม การประเมินผล ส่งเสริมการศึกษาและแลกเปลี่ยนเรียนรู้กิจกรรมพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน ครู และผู้บริหารตามศักยภาพ สอดคล้องกับภูมิสังคมในมิติด้าน เศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
  2. รูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงรองรับการเปลี่ยนแปลง ประกอบด้วยหลักการ และกระบวนการบริหาร 5 ด้าน ได้แก่ การตัดสินใจ การวางแผน การปฏิบัติการ การประเมินผล และการปรับปรุงแก้ไข โดยในแต่ละกระบวนการบริหารยึดแนวทางสายกลางตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
  3. การประเมินรูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ตามกระบวนการบริหาร 5 ด้าน ได้แก่ การตัดสินใจ การวางแผน การปฏิบัติการ การประเมินผล และการปรับปรุงแก้ไข พบว่า มีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก

References

กระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการนิเทศเศรษฐกิจพอเพียงสู่สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน (สำหรับการศึกษาระดับขั้นพื้นฐ. กรุงเทพฯ: องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.). ; 2552.

ธีระ รุญเจริญ. การบริหารโรงเรียนยุคปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพฯ: ข้าวฟ่าง; 2550.

กระทรวงศึกษาธิการ. คู่มือการบริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นนิติบุคคล. กรุงเพทฯ: (องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.); 2546.

__________________________. รายงานวิจัยผลกระทบโลกาภิวัตน์ต่อการจัดการศึกษาไทยใน 5 ปีข้างหน้า. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ออฟเชท เพรส จำกัด; 2550.

มูลนิธิสยามกัมมาจล. ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: จากหลักคิดสู่วิถีปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชซิ่ง จำกัด (มหาชน); 2556.

สุรินทร์ ภูสิงห์. การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยบูรณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนมัธยมศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์ กศ.ด. (การบริหารและพัฒนาการศึกษา), มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, มหาสารคาม. 2552.

ธีระ รุญเจริญ. ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษา ยุคปฏิรูปการศึกษาเพื่อปฏิรูปรอบ 2 และประเมินภายนอกรอบ 3 (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ข้าวฟ่าง; 2553.

กังวาล ปัญญานิรมิตร. การบริหารจัดการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: กรณีศึกษาโรงเรียนบ้านเหลื่อมพิทยาสรรพ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 31. วิทยานิพนธ์ ศศ.ม. (การบริหารการศึกษา). มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2556.

ทัศนีย์ ลักขณาภิชนชัช. โครงการศึกษาโรงเรียนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสาร; 2550.

เกษม วัฒนชัย (วิทยากร). (25 สิงหาคม 2554).CSR ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. (พิมพ์ครั้งที่ 2, 2556, กรุงเทพฯ: สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์). ห้องประชุมบอลรูม 3 ชั้น Lobby โรงแรมแกรนด์ไฮแอท เอราวัณ: CSR Club สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย.

จรวยพร ธรณินทร์ (ผู้บรรยาย). (6 ธันวาคม 2550). การนำเศรษฐกิจพอเพียงสู่ระบบการศึกษา. หอประชุมมหาวิทยาลัยราชภัฏ-นครสวรรค์: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

ธีระ รุญเจริญ, จำเริญรัตน์ จิตต์จิรจรรย์, วรสิทธิ์ รัตนวราหะ. รายงานการวิจัยโครงการสังเคราะห์การประเมินตนเองของโรงเรียนศูนย์สถานศึกษาพอเพียง. กรุงเทพฯ: มูลนิธิยุวสถิรคุณ; 2557.

หอการค้าไทย. เศรษฐกิจพอเพียง: ปรัชญาใหม่ในยุคโลกาภิวัตน์ (Sufficiency Economy: A new Philosophy in the Global World). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง; 2550.

ทิศนา แขมมณี. ถอดรหัสปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2558.

กนิษฐา นาวารัตน์ และ คณะ. พจนานุกรมอังกฤษ-ไทย (Times-chambers Learners’ Dictionary. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า; 2540.

Cambridge Advanced Learner’s Dictionary (3rded.). Singapore: Green Giant Press.

สาคร สุขศรีวงศ์. การจัดการ: จากมุมมองนักบริหาร (พิมพ์ครั้งที่ 9) (Management: from the Executive’s Viewpoint) กรุงเทพฯ: บริษัท จี.พี.- ไซเบอร์พรินทร จำกัด; 2555.

สมเดช สีแสง. คู่มือบริหารโรงเรียน สถานศึกษาขั้นพื้นฐานตาม พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ (พิมพ์ครั้งที่ 3). นครสวรรค์: ริมปิงการพิมพ์; 2554.

อินาโมริ คาซึโอะ. ถอยก็ตาย วิกฤติยังไงก็ต้องสู้. (สุดารัตน์ เอื้อเปี่ยมมงคล, ผู้แปล). กรุงเทพ: ตถาตา พับลิเคชั่น. (ต้นฉบับภาษาญี่ปุ่น พิมพ์ ค.ศ. 2013). 2559.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-06-28

How to Cite

ทิพย์มาบุตร เ., นพรัก ส., พานิชย์ผลินไชย เ., & บูรณะชาติ ส. (2019). รูปแบบการบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. Trends of Humanities and Social Sciences Research, 4(3), 38–52. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/Humanties-up/article/view/198832