บทบาทการพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้าน กรณีศึกษา นางกิจตินันท์ อัศวภูมิ บ้านโนนทัน ตำบลบ้านบาก อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • ศิริลักษณ์ จันทาโฮม คณะนิติรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด
  • พงศ์สวัสดิ์ ราชจันทร์ คณะนิติรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด
  • สุริยา ปัญญจิตร คณะนิติรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด
  • วรฉัตร วริวรรณ คณะนิติรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

บทบาท, การพัฒนาสังคม, ปราชญ์ชาวบ้าน

บทคัดย่อ

              ปราชญ์ชาวบ้าน หมายถึง บุคคลในสังคมชุมชนท้องถิ่นซึ่งเป็นเจ้าของภูมิปัญญาและนำภูมิปัญญามาใช้ประโยชน์       ในการดำรงชีวิตจนประสบผลสำเร็จ จากการสั่งสมประสบการณ์และสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้เชื่อมโยงคุณค่าภูมิปัญญา      ของอดีตกับปัจจุบันได้อย่างเหมาะสมสอดคล้องกับการดำรงชีพในปัจจุบัน ดังนั้น การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา            1) บทบาทการพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้าน กรณีศึกษา นางกิจตินันท์ อัศวภูมิ 2) วิธีการถ่ายทอดบทบาทการพัฒนาสังคมเพื่อให้เกิดความเชื่อมโยงในสังคมปัจจุบัน กรณีศึกษา นางกิจตินันท์ อัศวภูมิ และ 3) เสนอแนะแนวทางการแก้ไขบทบาท        การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านให้ยั่งยืนในสังคม ประชากรที่ใช้ในการศึกษา มีจำนวน 17 คน ได้แก่ 1) ผู้ใหญ่บ้าน      จำนวน 1 คน 2) ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน จำนวน 2 คน 3) คณะกรรมการหมู่บ้าน จำนวน 3 คน 4) ประชาชน จำนวน 10 คน
และ5) ปราชญ์ชาวบ้าน จำนวน 1 คน  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสัมภาษแบบเชิงลึกที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น โดยวิเคราะห์
ผ่านระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ     ผลการศึกษา พบว่า

              1) ประเด็นบทบาทการพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้าน พบว่า เป็นการพัฒนาสังคมที่เน้นไปทางการบริหารจัดการ เป็นผู้สร้างความรู้เข้าใจเกี่ยวกับชุมชนและสังคม สามารถวิเคราะห์ปัญหาของชุมชนและสังคมที่กำลังเผชิญอยู่แล้วนำมาสร้างกระบวนการเรียนรู้ภายในชุมชนสังคม 2) ประเด็นวิธีการถ่ายทอดภูมิปัญญาของปราชญ์ชาวบ้าน พบว่าบทบาทด้านการส่งเสริมสุขภาพการนวดแผนไทยเสมือนยาอายุวัฒนะ เพราะทำให้เพิ่มการไหลเวียนของเลือดและน้ำเหลืองทั่วร่างกาย ทำให้เนื้อเยื่อ
ของอวัยวะต่าง ๆ ได้รับสารอาหารและท็อกซิกได้ดีขึ้นด้วย และ 3) ประเด็นแนวทางการแก้ไขบทบาท ด้านการส่งเสริมสุขภาพ
การนวดแผนไทย พบว่าควรจะสนับสนุนส่งเสริมจากภาครัฐในด้านการนวดแผนไทย เช่น อุปกรณ์ที่สามารถใช้ในการนวดแผนไทย
เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายให้ดีมากยิ่งขึ้น ทั้งยังเป็นสิ่งที่ควรอนุรักษ์ไว้เพื่อให้ลูกหลานได้สืบทอดต่อไป

เอกสารอ้างอิง

ติน ปรัชญพฤทธิ์. (2555). การบริหารการพัฒนา : ความหมาย เนื้อหา แนวทางและปัญหา (พิมพ์ครั้งที่ 13). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ถวัลย์ มาศจรัส. (2543). สำรวย มีสมชัย : ครูภูมิปัญญาไทยเพชรแท้ของแผ่นดิน. กรุงเทพ ฯ: พิมพ์ลักษณ์.

ไพบูลย์ ช่างเรียน. (2546). สารานุกรมศัพท์ทางสังคมวิทยา. กรุงเทพฯ: แพร่พิทยาการพิมพ์.

สำนักงานพัฒนาชุมชน. (2560). หลักคิดของปราชญ์ชาวบ้าน. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2560, จาก https://district.cdd.go.th/khoksamrong

สำนักงานพัฒนาชุมชน. (2560). ปราชญ์ชาวบ้าน คือ. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2560, จาก https://district.cdd.go.th/khoksamrong

อภิชญา อยู่ในธรรม. (2558). เอกสารการสอนชุดวิชา 15337 การสื่อสารกับการพัฒนา (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

อรพิน ปิยะสกุลเกียรติ. (2561). บทบาทของปราชญ์ชาวบ้านในการจัดการตนเองของชุมชน. วารสารเกษมบัณฑิต, 19(ฉบับพิเศษ), 223.

Misra, R.P. and Jonjo, M. (1981). The Changing Perspective of Development Problems In Misra. Hong Kong: Maruzen Investment (Hong Kong).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-04-29

รูปแบบการอ้างอิง

จันทาโฮม ศ., ราชจันทร์ พ. ., ปัญญจิตร ส., & วริวรรณ ว. (2022). บทบาทการพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้าน กรณีศึกษา นางกิจตินันท์ อัศวภูมิ บ้านโนนทัน ตำบลบ้านบาก อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด, 16(1), 157–172. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/reru/article/view/244270

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย