ภาพลักษณ์ภาคอีสานผ่านสื่อประชาสัมพันธ์ออนไลน์ของรัฐบาลจีน กรณีศึกษาบัญชีทางการของสถานกงสุลใหญ่สาธารณรัฐประชาชนจีนประจำจังหวัดขอนแก่น
คำสำคัญ:
ภาพลักษณ์ภาคอีสาน, สื่อประชาสัมพันธ์โดยรัฐบาลจีน, ความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับภาคอีสานของไทยบทคัดย่อ
ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: ภาคอีสานเป็นพื้นที่ที่มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่า ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม การประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อจีนยังมีขอบเขตจำกัด งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบทบาทและหน้าที่ของตัวแทนรัฐบาลจีนในการนำเสนอเนื้อหาด้านศิลปวัฒนธรรม และการท่องเที่ยวในภาคอีสานผ่านสื่อประชาสัมพันธ์ของรัฐบาลจีน 2) เพื่อค้นหาภาพลักษณ์ของภาคอีสานที่นำเสนอโดยตัวแทนรัฐบาลจีน และ 3) เพื่อกำหนดแนวทางการใช้สื่อประชาสัมพันธ์ในการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างจีน-ภาคอีสานของไทยด้านวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวในภาคอีสาน
ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ประกอบด้วยการวิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพเพื่อศึกษาบทบาทและหน้าที่ของตัวแทนรัฐบาลจีนในการนำเสนอเนื้อหาด้านศิลปวัฒนธรรม และการท่องเที่ยวในภาคอีสาน การค้นหาภาพลักษณ์ของภาคอีสานที่นำเสนอโดยตัวแทนรัฐบาลจีน และศึกษาแนวทางการใช้สื่อประชาสัมพันธ์ในการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างจีน-ภาคอีสานของไทยด้านวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวในภาคอีสาน และใช้การวิจัยเชิงปริมาณในการวิเคราะห์ประเภทของเนื้อหา และความถี่ของการนำเสนอสื่อประชาสัมพันธ์ ในการวิเคราะห์สื่อประชาสัมพันธ์ออนไลน์ที่ถูกเผยแพร่โดยสถานกงสุลใหญ่สาธารณรัฐประชาชนจีนประจำจังหวัดขอนแก่น ระหว่างวันที่ 7 กรกฎาคม 2567 ถึง 31 ธันวาคม 2567 รวมทั้งสิ้น จำนวน 34 หัวข้อที่ผลิตโดยต้นฉบับ
ผลการวิจัย: ตัวแทนรัฐบาลจีนมีบทบาทสำคัญในการกระชับความสัมพันธ์ระหว่างไทย-จีน ครอบคลุมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจ การศึกษา และการท่องเที่ยว บัญชีทางการวีแชทโดยใช้ชื่อผู้ใช้ภาษาจีนว่า“中国驻孔敬总领馆” มีวิธีการถ่ายทอดเนื้อหาในหลากหลายด้าน โดยเนื้อหาที่ปรากฏในสื่อประชาสัมพันธ์มากที่สุด 3 ลำดับแรก คือ ด้านภาพลักษณ์จังหวัด (คิดเป็นร้อยละ 41.1) ด้านการท่องเที่ยว (คิดเป็นร้อยละ 23.5) และด้านการศึกษา (คิดเป็นร้อยละ14.7) ตามลำดับ มีแนวทางการนำเสนอโดยใช้กลยุทธ์การสื่อสารอย่างมีแบบแผน การคัดสรรและเรียบเรียงเนื้อหาที่น่าสนใจ มีความถี่ในการนำเสนอวันละ 1-2 รายการ และปรับการนำเสนอให้สอดคล้องกับเทศกาลสำคัญตามปฏิทินไทย
สรุปผล: บทบาทและหน้าที่ของสื่อประชาสัมพันธ์โดยรัฐบาลจีนเป็นตัวกลางในมิติของการประชาสัมพันธ์ภาพลักษณ์จังหวัด เผยแพร่ความรู้ด้านศิลปวัฒนธรรมที่มีความโดดเด่นเมื่อนึกถึงภาคอีสาน รวมถึงภาพลักษณ์ด้านการศึกษา ใช้การนำเสนอที่กระชับ ดึงดูด ความถี่สูง และเผยแพร่เนื้อหาอย่างต่อเนื่องในช่วงเวลาสำคัญ
เอกสารอ้างอิง
กนกพร เล็งศรี. (2557). อัตลักษณ์อีสานในเพลงลูกทุ่งของ ไผ่ พงศธร. [วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
กระทรวงวัฒนธรรม. (2561). มรดกภูมิปัญญาอีสาน. ศูนย์วิจัยภูมิภาคลุ่มน้ำโขง: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
เณรัญชรา กิจวิกรานต์. (2557). ภาพลักษณ์อาหารไทย การรับรู้คุณภาพอาหารไทยและแนวโน้มพฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงอาหารของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ. วารสารวิชาการการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ, 10(1), 12-28.
ธวัช ปุณโณทก. (2562). การศึกษาประเพณีพื้นบ้านอีสานในมิติของวัฒนธรรมร่วมสมัย. วารสารวัฒนธรรมไทย, 45(2), 123-145.
นิภากร กำจรเมนุกูล, และคณะ. (2567). การสร้างภาพลักษณ์ของมหาวิทยาลัยโดยสื่อสังคมออนไลน์. วารสารเกษมบัณฑิต, 25(1),1-15.
ปุญญ์นิรันดร์ อังศุธีรกุล, สิริพร ดงสิงห์, พศวรรตร์ วริพันธ์ และเสาวนีย์ สมันต์ตรีพร. (2566). แนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ กรณีศึกษา: เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่- ห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี. วารสารวิชาการและวิจัย มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 13(1), 84–98.
ผู้จัดการออนไลน์. (2558). เปิดเป็นทางการแล้วสถานกงสุลใหญ่จีนประจำขอนแก่นตอกย้ำความสัมพันธ์ไทย-จีนแน่นแฟ้น. ผู้จัดการออนไลน์.
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงปักกิ่ง. (2565). ความสัมพันธ์ไทย-จีน. [ออนไลน์]. https://thaiembbeij.org/th/republic-of-china/thai-relations-china.
สิริลักษณ์ พฤทธิอานันต์. (2559). การออกแบบอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว อนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงไทยอย่างยั่งยืน. (วิทยานิพนธ์). มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ศรีศักดิ์ วัลลิโภดม. (2560). วัฒนธรรมพื้นบ้านอีสาน. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อานนท์ สังวรดี. (2557). อัตลักษณ์อีสาน: วิถีชีวิตและวัฒนธรรม. (รายงานวิจัย). สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.
อานันท์ นาคคง. (2558). ประเพณีและพิธีกรรมในภูมิภาคอีสาน. อมรินทร์พริ้นติ้ง.
อิสระพงษ์ พลธานี, อุมาพร บุญเพชรแก้ว, และกุลธิดา นิมานบูรณวิจิตร. (2564). การส่งเสริมการท่องเที่ยวงานเทศกาลเที่ยวเมืองไทยผ่านข้อมูลสื่อออนไลน์. วารสารการบริการและการท่องเที่ยวไทย, 16(2), 1-15.
Boulding, K. E. (1975). The image: Knowledge in life and society. Michigan: The University of Michigan.
Cheng, H., Li, X. & Zhang, Y. (2019). Digital media and tourism: Exploring the impact of online promotion on cultural tourism. Tourism Research Journal, 33(2), 202-217.
Johnson, P. & Lee, Y. (2022). Building a positive image through online cultural promotion. Community and Culture, 10(1), 75-90.
Kotler, P. (2000). Marketing management. (Millennium ed). Prentice–Hall.
Miller, R. & Tan, K. (2020). Global connections through social media: Cultural exchange and awareness. International Journal of Media, 22(4), 55-68.
Reuters. (2011). Tencent launches WeChat messaging service. Reuters.
Smith, J. (2018). The role of online media in cultural preservation. Journal of Cultural Studies, 15(3), 112-130.
Wang, L. (2021). Educational use of online media for cultural awareness. Journal of Online Education, 14(1), 45-59.
Zhao, G. (2016). An Analysis on the US New Media Public Diplomacy Toward China on WeChat Public Account. Sociology Study. 6(1), 18-27.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Journal for Developing the Social and Community
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์เป็นของผู้ประพันธ์บทความ
