อาเซียนและเพศภาวะ : การช่วงชิงพื้นที่การแสดงออกของผู้หญิงในประเทศไทย
บทคัดย่อ
สังคมแบบชายเป็นใหญํคือสังคมที่มีโครงสร๎างทางเพศที่ก าหนดให๎สถานภาพและต าแหนํงของเพศชาย เหนือเพศหญิงและให๎คุณคําความเป็นชายมากกวําความเป็นหญิง (Eisler and Loy,1998 อ๎างถึงใน อวยพร เขื่อนแก๎ว) เครื่องมือส าคัญของการด ารงและถํายทอดวัฒนธรรมชายเป็นใหญํ คือ ระบบความเป็นเพศ (gender systems) ที่ก าหนดและหลํอหลอมบทบาทหน๎าที่ อ านาจ สถานภาพ คุณคําและความสัมพันธ๑ทางเพศที่แตกตําง และไมํเทําเทียมกันระหวํางเพศหญิงและเพศชาย รวมถึงรํางกายของผู๎หญิงและรํางกายผู๎ชาย ผํานสถาบันตําง ๆ ใน สังคม เชํน ครอบครัว วัฒนธรรมประเพณี ศาสนา ระบบการศึกษา สื่อมวลชนและสื่อพื้นบ๎าน ศิลปะ งานบันเทิง ฯลฯ ที่ท าหน๎าที่ฝึกฝนและกลํอมเกลาประชากรหญิงชายอยํางสอดคล๎องไปในแนวทางเดียวกัน ระบบเพศนี้ท าการ ผลิตซ้ าและหนุนเสริมให๎วัฒนธรรมชายเป็นใหญํมีความมั่นคงแข็งแกรํง จนท าให๎คนทั่วไปมองเห็นวําเป็นเรื่องปกติ ธรรมดาและไมํสามารถเปลี่ยนแปลงได๎ และแม๎วําในทศวรรษนี้ที่สภาพเศรษฐกิจ การเมืองและวัฒนธรรม จะท าให๎ ผู๎หญิงบางคนบางกลุํมในสังคมไทยสามารถเลื่อนสถานะไปสูํต าแหนํงหน๎าที่ผู๎น ามีสถานภาพสูงขึ้นและสามารถเข๎าสูํ อำนาจในระบบตําง ๆ ของสังคม ความเป็นเพศหรือเพศภาวะเกิดจากระบบการก าหนดบทบาทหน๎าที่ สถานภาพ ภาพลักษณ๑ คุณคํา ความคาดหวัง และความคิดความเชื่อเกี่ยวกับการเป็นผู๎หญิงและการเป็นผู๎ชาย และสรีระของคนทั้งสองเพศที่ ตํางกันไปตามบริบทของแตํละสังคม ความเป็นเพศเป็นสิ่งที่เกิดจากการเรียนรู๎ ฝึกฝน ขัดเกลา และหลํอหลอมผําน สถาบันตําง ๆ ในสังคม (socialization) ตั้งแตํสถาบันครอบครัว ชุมชน ศาสนา โรงเรียน สื่อ วรรณกรรม ศิลปะ การบันเทิง วัฒนธรรมประเพณี ระบบการเมืองการปกครอง ระบบเศรษฐกิจ และระบบสาธารณสุข เป็นต๎น ความเป็นเพศจึงไมํใชํสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ แตํเป็นสิ่งที่ถูกสร๎างขึ้น ถูกผลิตซ้ า และได๎รับการสืบทอด ตํอ ๆ กันมาโดยผํานสถาบันตําง ๆ ที่กลําวมาข๎างต๎น ความเป็นเพศจึงเป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาและ เงื่อนไขของแตํละสังคม กรอบการสร๎างความเป็นชายของสังคมมักเน๎นเรื่องภาวะผู๎น าและการมีความสามารถด๎าน ตําง ๆ และมีพื้นที่ในสังคม ในขณะที่กรอบความเป็นหญิงมักเน๎นไปที่บทบาทหน๎าที่ในบ๎าน เชํน บทบาทหน๎าที่ใน การให๎บริการผู๎อื่น และการเลี้ยงดูลูก เป็นต๎น ดังนั้น การสร๎างความเป็นเพศจึงสํงผลกับผู๎หญิงและผู๎ชายตํางกัน
References
ทัธนา รุ่งรุจจินดา. (2553). เพศสภาวะกับการเลือกอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 : ศึกษากรณี : โรงเรียนวัดดอนตูม อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี. กรุงเทพฯ : วิทยาลัยสหวิทยาการมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ .
บังอร ปิยะพันธุ 1. (2538). ประวัติศาสตร์ไทย การปกครอังสังคม เศรษฐกิจและความสัมพันธ์กับต่างประเทศ ก่อนสมัยสุโขทัย จนถึง พ.ศ. (2547). กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร .
บุญเดิม ไพเราะ. สถานภาพและบทบาทของสตรีไทยในสังคมไทย. วิทยานิพันธม 1 หาบณัฑติจุฬาลงกรณ 1 มหาวิทยาลัย.
ปิยะฉัตร ปิตะวรรณ. (2526). ระบบไพร่ในสังคมไทย พ.ศ. (2411-2453). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ : มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์ และมนุษย์ศาสตร์ .
พัชนี อัยราวงศ์ . (2521). จริยศึกษาของสตรีไทย ในสุภาษิตสอนหญิงคำกลอน. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
พวงเพชร สุรัตนกวีกุล. (2541). มนุษย์กับสังคม. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ .
มาลี พฤกษ พงศาวลี. (2551). ย้อนรอยสิทธิความเป็นคนของผู้หญิง. กรุงเทพฯ : สำนักงาน. รัตนา ปูระยรรักษ . (2545). การประกอบสร้างความเป็นจริง และการตัดสินผู้ตกเป็นข่าวด้วยการเล่าเรื่องใน หนังสือพิมพ์ . กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย.
วาลี ขันธุวาร. (2547). วาทกรรมผู้หญิงไทยกับความแปรเปลี่ยน. มนุษย์ศาสตร์ สังคมศาสตร์ (มหาวิทยาลัยขอนแก่น) ปีที่ 21, ฉบับที่ 2 ( ม.ค-มี.ค. 2547), หน้า 24-40.
วิระดา สมสวัสดีุ . (2548). เพศภาวะและเอดส์ : นโยบาย มาตรการและกฎหมาย. เชียงใหม่ : วนิดาเพรส. สุโขทัยธรรมาธิราช,มหาวิทยาลัย. (2545).ประมวลสาระชุดวิชาการศึกษาบทบาทชายหญิง. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สุชาดา รัชชุกูล. (2541). การตั้งครรภ์ไม่พึงปรารถนาและตัดสินใจทำแท้ง. ปริญญานิพันธุ์ 1 ดุษฎีบัณฑิต สาขา พัฒนศึกษาศาสตร์. มหาศรีนครินทรวิโรฒ.
สุชีลา ตันชัยนันท 1. (2540). ผู้หญิงในทัศนะจิตร ภูมิศักดิ์ และแนวคิดสตรีศึกษา. นนทบุรี : ผลึก.
สุเทพ สุนทรเภสัช. (2511). สังคมวิทยาของหมู่บ้านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
สุวรรณี ลัคนวณิช. (2554). รูปแบบความสัมพันธ์ระหวางบุคคล พฤติกรรมการใช้ชีวิตและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักศึกษาที่ใช้ชีวิตในที่พักอาศัยเอกชน ย่านรังสีิต จังหวัดปทุมธานี. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ 1. (2534). ความขัดแย้ง : การบริหารเพื่อความสร้างสรรค์ . กรุงเทพฯ : ตะเกียง. อวยชัย สังสนา. (2544). วาทกรรมการสื่อความหมายของนิวัติ กองเพียร นู้ดคอลัมน์ในหนังสือพิมพ์รายวันและนิตยสารรายสัปดาห์ ""มติชน. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ม หาวิทยาลัย.
อวยพร เขื่อนแก้ว. (2556). วัฒนธรรมชายเป็นใหญ่. [ออนไลน 1 ]. แหลงที่มา : https://muslimchiangmai.net/index. [30 มีนาคม 2556].
ภาษาอังกฤษ Dahrendorf, R. (1968). Essays in the theory of society. Stanford University Press Stanford, Calif. Sills,D.(Ed). (1968). International encyclopedia of the social sciences (Vol. 5). New York : Macmillan.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์เป็นของผู้ประพันธ์บทความ