การศึกษาแนวทางการออกแบบหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และนวัตกรรมความรู้ (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2565) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
คำสำคัญ:
การประเมินหลักสูตร, แนวทางการออกแบบหลักสูตร, สารสนเทศศาสตร์และนวัตกรรมความรู้บทคัดย่อ
จากสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงทางสังคม และแนวทางการพัฒนาประเทศที่ขับเคลื่อนการเจริญ เติบโต จากการผลิตบนฐานของการใช้ภูมิปัญญาและนวัตกรรม หรือไทยแลนด์ 4.0 ดังนั้น การพัฒนาและปรับปรุงหลักสูตรเพื่อผลิตบัณฑิตในท้องถิ่น จึงมุ่งเน้นให้เพียงพอกับความต้องการของประเทศด้านดิจิทัล และเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับปริญญาตรี พ.ศ. 2558 บทความวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และบรรณารักษศาสตร์ ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560 และเพื่อศึกษาความคาดหวังของสถานประกอบการต่อการออกแบบหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และนวัตกรรมความรู้ ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2565 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed Method Research) โดยการวิจัยเชิงปริมาณใช้รูปแบบการประเมินแบบซิป (CIPP Model) กลุ่มเป้าหมาย คือ นักศึกษาสาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และบรรณารักษศาสตร์ ชั้นปีที่ 1-4 (ปีการศึกษา 2563) บัณฑิต อาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร และผู้ใช้บัณฑิต รวมทั้งสิ้น 103 คน
ผลการวิจัยพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามมีความคิดเห็นเกี่ยวกับความเหมาะสมของหลักสูตร 1) ด้านบริบทในภาพรวม กลุ่มอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร มีความคิดเห็นเฉลี่ยทุกด้านมากที่สุด ( = 4.33) อยู่ในระดับมาก 2) ด้านปัจจัยนำเข้าในภาพรวม กลุ่มบัณฑิต มีความคิดเห็นเฉลี่ยทุกด้านมากที่สุด ( =4.40) อยู่ในระดับมาก ในประเด็นด้านแผนการเรียนตลอดหลักสูตร มีความเหมาะสมมากที่สุด 3) ด้านกระบวนการในภาพรวม กลุ่มอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร มีความคิดเห็นเฉลี่ยทุกด้านมากที่สุด ( = 4.60) อยู่ในระดับมาก ในประเด็นกิจกรรมเสริมหลักสูตรมีความเหมาะสมมากที่สุด และ 4) ด้านผลผลิตในภาพรวม โดยอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร มีความคิดเห็นเฉลี่ยทุกด้านมากที่สุด ( =4.40) อยู่ในระดับมาก ประเด็นด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบมีความเหมาะสมมากที่สุด ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์สถานประกอบการที่เป็นแหล่งเรียนรู้จำนวน 5 แห่ง พบว่า สถานประกอบการ คิดเห็นว่าแนวคิดการออกแบบหลักสูตรมีความสอดคล้องกับบริบทการทำงานของสถานประกอบการ ควรมีคุณสมบัติตามความรู้ความสามารถพื้นฐานทางวิชาชีพ (Hard Skill) และควรมีคุณสมบัติภายในที่ส่งเสริมความสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างราบรื่น (Soft Skill) ด้วย รายวิชาส่วนใหญ่มีความครอบคลุมดี และมีความเหมาะสมสามารถนำไปประยุกต์ในกับการปฏิบัติงานของสถานประกอบการที่เป็นแหล่งเรียนรู้ได้จริง มีตำแหน่งงานที่เหมาะสมและรองรับบัณฑิตสาขาวิชานี้ ทั้งตำแหน่งที่เป็นวิชาชีพเฉพาะ และตำแหน่งสนับสนุนวิชาชีพ ควรมีสมรรถนะด้านความรู้ ทักษะ พฤติกรรม และทัศนคติ ที่เหมาะสมสำหรับสถานประกอบการ
เอกสารอ้างอิง
ชาย โพธิสิตา. (2554). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 6). อมรินทร์พริ้นติ้ง.
ผ่องพรรณ ตรัยมงคลกูล และสุภาพ ฉัตราภรณ์. (2555). การออกแบบการวิจัย (พิมพ์ครั้งที่ 7). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, กองนโยบายและแผน. (2563). ยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย
ราชภัฏนครราชสีมา (พ.ศ. 2562-2565) ฉบับปรับปรุงเดือนสิงหาคม 2563. สืบค้น ,
กันยายน 2563. https://www.plannrru.org/wp
content/uploads/2020/09/y18sem63.pdf
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, สำนักส่งเสริมวิชาการและงานทะเบียน. (2564, 26 มีนาคม). ภาพความสำเร็จ
ของการปรับปรุงหลักสูตร. ใน การอบรม การออกแบบหลักสูตรตามแนวทางการจัดการศึกษาที่เน้น ผลลัพธ์การเรียนรู้สู่สมรรถนะ (Outcome-Based Education). มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
วิลาวัณย์ พรพัชรพงศ์. (2560). การศึกษาความต้องการบัณฑิตสารสนเทศศาสตร์ในศตวรรษที่ 21.
ว.มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.36(5), 151-161.
ศรีหทัย เวลล์ส. (2563). ความพึงพอใจของผู้ใช้บัณฑิตที่มีต่อสมรรถนะของบัณฑิตสาขาวิชา
สารสนเทศศึกษา มหาวิทยาลัยบูรพาที่สำเร็จการศึกษาในปีการศึกษา 2557-2560.
ว.วิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.28(2), 212-240.
สายสุดา ปั้นตระกูล บุญญลักษม์ ตำนานจิตร และบรรพต พิจิตรกำเนิด. (2562). การประเมินหลักสูตร
บรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์เพื่อพัฒนาทักษะที่จำเป็นสำหรับบรรณารักษ์ใน
ศตวรรษที่ 21. ว.ปัญญาภิวัฒน์.11(1), 221-233.
สำนักงานที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏ. (2562). ยุทธศาสตร์ใหม่มหาวิทยาลัยราชภัฏ
เพื่อการพัฒนาท้องถิ่นระยะ 20 ปี (พ.ศ.2560 - 2579) ฉบับปรับปรุง 11 ตุลาคม 2561.
สืบค้น 11 ตุลาคม 2565. https://www.aru.ac.th/rdi/images/pdf/Plan-rdi1_1.pdf
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). (ร่าง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชาติ ฉบับที่ 13. สืบค้น 11 ตุลาคม 2565. https://www.nesdc.go.th/
download/document/Yearend/2021/plan13.pdf
Aziz, S., Mahmood, M. & Rehman, Z. (2018). Implementation of CIPP model for quality
evaluation at school level: A case study. Journal of Education and Educational
Development.5(1), 189-206. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1180614.pdf
The International Federation of Library Associations and Institutions. (2021, February 3). IFLA
Guidelines for Professional Library and Information Science (LIS) Education Programmes.
https://lisedu.files.wordpress.com/2021/02/lisepguidelines-consult-draft.pdf
Stufflebeam, D. L. (2003). The CIPP model for evaluation. In Stufflebeam, D. L. & Kellaghan,
T. (Eds.), The International Handbook of Educational Evaluation (Chapter2) (pp.24-39).
Kluwer Academic Publishers.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อความ ภาพประกอบ และตารางประกอบที่ลงพิมพ์ในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นตามเสมอไป และไม่มีส่วนรับผิดชอบใดๆ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์เพียงผู้เดียว