ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก : กรณีศึกษาพนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับของพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการมีส่วนร่วมและความตั้งใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของพนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เก็บรวบรวมข้อมูลจากพนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ในพื้นที่สำนักงานใหญ่ กรุงเทพฯ จำนวน 351 ตัวอย่าง โดยใช้ แบบสอบ ถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การวิเคราะห์สหสัมพันธ์พหุคุณ การวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า 1) ทัศนคติต่อพฤติกรรมมีความคิดเห็น อยู่ในระดับสูงที่สุด 2) การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง การรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรม ภาวะผู้นำ ความตั้งใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอยู่ในระดับสูง และ 3) พฤติกรรมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอยู่ในระดับสูงเช่นเดียวกัน จากการทดสอบสมมติฐานพบว่า ทัศนคติต่อพฤติกรรม การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง การรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรมและภาวะผู้นำ ส่งผลต่อความตั้งใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและด้านความตั้งใจดังกล่าวยังมีอิทธิพลต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ผลลัพธ์ที่ได้จากการวิจัยนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการกำหนดนโยบาย การวางแผนเชิงกลยุทธ์หรือกิจกรรมส่งเสริมพฤติกรรมด้านสิ่งแวดล้อมในองค์กรเพื่อปลูกฝังวัฒนธรรมสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืนให้พนักงาน รวมถึงการเสริมสร้างความตระหนักรู้และการส่งเสริมแรงจูงใจของพนักงาน เพื่อสนับสนุนเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก มุ่งไปสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality)
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Ajzen, I. (2005). Attitudes, personality and behavior (2nd ed.). McGraw-Hill.
Ansari, H. U. H. & Khan, S. N. (2024). Linking green transformational leadership and employee pro-environmental behavior: The role of intention and work environment. Sustainable Futures, 8, Article 100336. https://doi.org/ 10.1016/j.sftr.2024.100336
Alherimi, N., Marva, Z., Hamarsheh, K. & Alzaatreh, A. (2024). Employees’ pro-environmental behavior in an organization: A case study in the UAE. Scientific Reports, 14, Article 15371. https://doi.org/10.1038/ s41598-024-66047-4
Bandura, A. (1977). Social learning theory. Prentice-Hall.
Chen, C.-H. V. & Chen, Y.-C. (2021). Assessment of Enhancing Employee Engagement in Energy-Saving Behavior at Workplace: An Empirical Study. Sustainability, 13(5), Article 2457. https://doi.org/10. 3390/su 13052457
Chotipaporn, A. & Bootrach, W. (2023). Factors affecting staffs’ and students’ behavior toward Low Carbon Faculty policy of Faculty of Environment and Resource Studies, Mahidol University. Journal of Professional Routine to Research, 10(2), 38-52 https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jpr2r/article/view /264760
Fawehinmi, O., Yusliza, M. Y., Tanveer, M. I. & Abdullahi, M. S. (2023). Influence of green human resource management on employee green behavior: The sequential mediating effect of perceived behavioral control and attitude toward corporate environmental policy. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 31(3), 2514-2536. https://doi.org/10.1002/csr.2707
Hanna, N. & Wozniak, R. (2001). Consumer behavior: An applied approach. Prentice Hall.
Hnin, S. W., Javed, A., Karnjana, J., Jeenanunta, C. & Kohda, Y. (2025). Workplace sustainability: Energy-saving behaviors in office environments of Thailand. Frontiers in Psychology, 16, Article 1400410. https:// doi.org/10.3389/fpsyg.2025.1400410
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2019). Multivariate data analysis (8th ed.). Pearson Prentice.
Hasebrook, J. P., Michalak, L., Wessels, A., Koenig, S., Spierling, S. & Kirmsse, S. (2022). Green behavior: Factors influencing behavioral intention and actual environmental behavior of employees in the financial service sector. Sustainability, 14(17), Article 10814. https://doi.org/10.3390/su141710814
Han, Z., Chen, M. & Jiang, C. (2025). Influence of responsible leadership on employee green behavior: The role of green role identity and green human resource management. Environment, Development and Sustainability, 27(2), 2985-3001. https://doi.org/10.1007/s10668-024-05752-6
Kotyza, P., Cabelkova, I., Pieranski, B., Malec, K., Borusiak, B., Smutka, L., Nagy, S., Gawel, A., López Lluch, D. B., Kis, K., Gál, J., Gálová, J., Mravcová, A., Knezevic, B. & Hlaváček, M. (2024). The predictive power of environmental concern, perceived behavioral control and social norms in shaping pro-environmental intentions: A multicounty study. Frontiers in Ecology and Evolution, 12, Article 1289139. https://doi.org/10.3389/fevo.2024.1289139
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610. https://doi.org/10.1177/001316447003000308
Kwakwa, P. A., Alhassan, H., Aboagye, S. & Asale, M. A. (2024). Electricity conservation intention among university students in northern Ghana: An assessment of the drivers for some electrical appliances. Cleaner and Responsible Consumption, 12(2), Article 100171. https://doi.org/10.1016/j.clrc.2024. 100171
Khalid, B., Shahzad, K., Shafi, M. Q. & Paillé, P. (2022). Predicting required and voluntary employee green behavior using the theory of planned behavior. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 29(5), 1300-1314. https://doi.org/10.1002/csr.2270
Lucarelli, C., Mazzoli, C. & Severini, S. (2020). Applying the Theory of Planned Behavior to examine pro-environmental behavior: The moderating effect of COVID-19 beliefs. Sustainability, 12(24), Article 10556. https://doi.org/10.3390/su122410556
Liaquat, M., Ahmed, G., Ismail, H., Mughal, M. T. & Irshad, S. (2024). Impact of motivational factors and green behaviors on environmental performance among banking sector employees in Pakistan. Research in Globalization, 6, Article 100180. https://doi.org/10.1016/j.resglo.2023.100180
Lucero-Montano, A., Vázquez-Magaaña, M. & Sánchez-González, M. (2022). Environmental knowledge, perceived behavioral control, and employee green behavior in female employees of small and medium enterprises in Ensenada, Baja California. Sustainability, 14(19), Article 11965. https://doi.org/ 10.3390/su141911965
Malikun, A. (2002). Human behavioral psychology. Ramkhamhaeng University Press.
Müller, J., Acevedo-Duque, Á., Müller, S., Kalia, P. & Mehmood, K. (2021). Assessment of enhancing employee engagement in energy-saving behavior at workplace: An empirical study. Sustainability, 13(15), 8542. https://doi.org/10.3390/su13158542
Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning. (2022). Thailand’s Fourth Biennial Update Report under the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC). Retrieved May 2025, from https://eservice.dcce.go.th/storage/Media/C202401185676.pdf
Office of Energy Policy and Planning. (2019). Thailand Power Development Plan 2018-2037 (PDP 2018). Ministry of Energy, Thailand. Retrieved June 2025 from https://www.eppo.go.th/index.php/en/ power/pdp
Provincial Electricity Authority. (2023). Annual report 2023. Provincial Electricity Authority.
Phang, G. & Ilham, Z. (2023). Theory of planned behavior to understand pro-environmental behavior among Universiti Malaya students. AIMS Environmental Science, 10(5), 691-708. https://doi.org/10.3934/ environsci.2023038
Ren, Q., Li, W. & Mavros, C. (2024). Transformational leadership and sustainable practices: How leadership style shapes employee pro‑environmental behavior. Sustainability, 16(15), Article 6499. https://doi. org/10.3390 /su16156499
Roy, S. & Sia, S. K. (2024). The development and primary validation of employee green behavior scale. Journal of Asia Business Studies, 18(3), 784–800. https://doi.org/10.1108/JABS-10-2023-0437
Suminar, J. R., Hafiar, H., Amin, K. & Prastowo, A. A. (2024). Predicting pro-environmental behavior among Generation Z in Indonesia: The role of family norms and exposure to social media information. Frontiers in Communication, 9, Article 1461609. https://doi.org/10.3389/fcomm.2024.1461609
Saracevic, S. & Schlegelmilch, B. B. (2021). The impact of social norms on pro-environmental behavior: A systematic literature review of the role of culture and self-construal. Sustainability, 13(9), Article 5156. https://doi.org/ 10.3390/su13095156
Ting, C.-W., Li, H.-X., Chen, K.-H., Lee, Y.-S. & Yen, S.-J. (2024). How can organizational leadership promote environmental behaviors through corporate social responsibility policy adoption? The moderating role of environmental awareness. Sustainability, 16(17), Article 7677. https://doi.org/10.3390/ su16177677
The Intergovernmental Panel on Climate Change. (2021). Climate change 2021: The physical science basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (V. Masson-Delmotte, P. Zhai, A. Pirani, et al., Eds.). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781009157896
United Nations Framework Convention on Climate Change. (2021). UN climate change annual report 2021. Retrieved May 2025, from https://unfccc.int/annual-report-2021
Xing, Y., Li, M. & Liao, Y. (2022). Trust, identity, and public-sphere pro-environmental behavior in China: An extended attitude-behavior-context theory. Frontiers in Psychology, 13, Article 919578. https://doi. org/10.3389/ fpsyg.2022.919578
Yuriev, A., Dahmen, M., Paillé, P., Boiral, O. & Guillaumie, L. (2020). Pro-environmental behaviors through the lens of the theory of planned behavior: A scoping review. Resources, Conservation and Recycling, 155, 104660. https:// doi.org/10.1016/j.resconrec.2019.104660
Yang, Z., He, L. & Huang, T. (2024). Powering pro-environment behavior: The impact of unlocking reward strategy on pro-environmental behavior. Sustainability, 16(21), Article 9561. https://doi.org/10. 3390/su16219561
Zimba, R., Chawuruka, P. & Muchenje, C. (2025). Environmental attitudes and social influence on sustainable practices: A study on consumer behaviour in Zimbabwe. Future Business Journal, 11, Article 87. https://doi.org/ 10.1186/s43093-025-00499-6
Zhang, B., Wang, Z. & Zhou, C. (2020). The influence of leadership and environmental policy on employees’ energy-saving behaviors. Energy Policy, 138, Article 111274. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2019. 111274
Zhong, Y., Wang, X. & Zhong, H. (2023). The role of social norms and personal costs on pro‑environmental behavior: The mediating role of personal norms. Psychology Research and Behavior Management, 16, 2059-2069. https://doi.org/10.2147/PRBM.S411640
Zhao, C. & Liang, L. (2023). A study on the influence of environmental responsible leadership on employee pro-environmental behavior: Evidence from five enterprises in Shanxi Province, China. Frontiers in Environmental Science, 11, Article 1251920. https://doi.org/10.3389/fenvs.2023.1251920
Zhang, L., Wang, Z. & Yang, H. (2023). Organizational culture and green behavior: An empirical study of manufacturing employees. Journal of Environmental Psychology, 86, Article 102006. https://doi.org/ 10.1016/j.jclepro.2022.131051
