อิทธิพลของคุณลักษณะนักบัญชีที่พึงประสงค์ที่มีต่อคุณภาพการปฏิบัติงาน กรณีศึกษานักบัญชีในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
คำสำคัญ:
คุณลักษณะนักบัญชีที่พึงประสงค์, คุณภาพการปฏิบัติงานบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์อิทธิพลของคุณลักษณะนักบัญชีที่พึงประสงค์ที่มีต่อคุณภาพการปฏิบัติงาน โดยมุ่งเน้นนักบัญชีในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล การเก็บรวบรวมข้อมูลผ่านแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 397 คน โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบสะดวก (Convenience Sampling) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์สหสัมพันธ์ และการถดถอยเชิงพหุคูณ
ผลการวิจัยพบว่าคุณลักษณะนักบัญชีที่พึงประสงค์ประกอบด้วย 6 ด้าน ได้แก่ ความรู้และทักษะทางวิชาชีพ การใช้เทคโนโลยีและสารสนเทศ ความรู้ทางธุรกิจและกฎหมาย ทักษะการสื่อสารและการทำงานร่วมกับผู้อื่น การวิเคราะห์และแก้ไขปัญหา และจรรยาบรรณวิชาชีพ โดยคุณลักษณะของนักบัญชีที่พึงประสงค์มีความสัมพันธ์ในระดับสูงกับคุณภาพการปฏิบัติงาน ซึ่งได้แก่ ความถูกต้อง การสื่อสารและการทำงานเป็นทีม การให้ข้อมูลสนับสนุนการตัดสินใจ และการบรรลุผลลัพธ์ของงาน และพบว่า จรรยาบรรณวิชาชีพ ทักษะการสื่อสารและการทำงานร่วมกับผู้อื่น การวิเคราะห์แก้ไขปัญหา รวมถึงความรู้และทักษะทางวิชาชีพ เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพการปฏิบัติงาน ในขณะที่การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและความรู้ทางธุรกิจและกฎหมายไม่มีผลอย่างมีนัยสำคัญ โดยงานวิจัยให้ความสำคัญกับการบูรณาการระหว่างจรรยาบรรณ ทักษะมนุษย์ และความรู้ทางเทคนิคเพื่อยกระดับคุณภาพการปฏิบัติงานของนักบัญชี พร้อมเสนอแนะแนวทางการพัฒนาศักยภาพผ่านการฝึกทักษะและการบริหารจัดการความรู้ในองค์กรเพื่อรองรับความเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัลอย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กมลภู สันทะจักร์. (2560). คุณลักษณะของนักบัญชีที่พึงประสงค์ในยุคไทยแลนด์ 4.0 ที่มีผลต่อผลสัมฤทธิ์ในการปฏิบัติงานของหน่วยงานราชการในประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศรีปทุม. https://dspace.spu.ac.th/handle/123456789/5669
ปิยพงศ์ ประไพศรี, และกาญจนา นันทพันธ์. (2563). แนวทางการพัฒนาวิชาชีพของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชีในยุคดิจิทัล. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 41(2), 1-18.
สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์. (2553). ข้อบังคับสภาวิชาชีพบัญชี ว่าด้วยจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชี (ฉบับที่ 19). https://www.tfac.or.th/
สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์. (2558). มาตรฐานการศึกษาวิชาชีพบัญชีระหว่างประเทศ: IES 4 คุณค่าทางวิชาชีพ จริยธรรม และทัศนคติ. https://www.tfac.or.th/
สุพัตรา หารัญดา. (2565). คุณลักษณะนักบัญชียุคดิจิทัลที่มีต่อความสำเร็จในการปฏิบัติงานของนักบัญชีสำนักงานบัญชีคุณภาพในประเทศไทย. มหาวิทยาลัยศรีปทุม. https://dspace.spu.ac.th/items/7fa00022-d4b4-41bd-945f-7a4bdb2cd2fb
Ariani, D. W., Tamara, D., Yuliani, T., Saraswati, W., Arrywibowo, I., & Darma, D. C. (2025). Employee performance and several predicting factors: A causality and strategy implication. Central Business Review, 6(1). https://virtusinterpress.org/Employee-performance-and-several-predicting-factors-A-causality-and-strategy-implication.html
Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2014). The second machine age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant technologies. W. W. Norton & Company.
Campbell, J. P. (1990). Modeling the performance prediction problem in industrial and organizational psychology. In M. D. Dunnette & L. M. Hough (Eds.), Handbook of industrial and organizational psychology (Vol. 1, pp. 687–732). Consulting Psychologists Press.
Cochran, W. G. (1977). Sampling techniques (3rd ed.). John Wiley & Sons.
Facione, P. A. (1990). Critical thinking: A statement of expert consensus for purposes of educational assessment and instruction. American Philosophical Association.
Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. Bantam Books.
Goncalves, G. S. (2024). Towards an integrated decision-support framework for the new generation of manufacturing systems. Business Process Management Journal, 30(8), 207–231.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2006). Multivariate data analysis (6th ed.). Pearson Prentice Hall.
Hinkle, D. E., Wiersma, W., & Jurs, S. G. (2003). Applied statistics for the behavioral sciences (5th ed.). Houghton Mifflin.
International Education Standards Board for Accountancy. (2015). IES 4: Professional values, ethics and attitudes. International Federation of Accountants. https://www.ifac.org/system/files/ publications/files/IES-4-Professional-Values-Ethics-and-Attitudes.pdf
International Federation of Accountants. (2021). International Code of Ethics for Professional Accountants including International Independence Standards.
Jo, H., & Shin, D. (2025). The impact of recognition, fairness, and leadership on employee outcomes: A large-scale multi-group analysis. PLOS One, 20(1), e0312951. https://doi.org/10.1371/ journal.pone.0312951
Joshi, P. L. (2023). A survey of the influence of skill sets on the performance of professional accountants. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 9(3), 162–196. https://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/113757
King, W. (2024). Knowledge management and organizational learning: Recent trends and perspectives. International Journal of Organizational Management, 15(1), 1–25.
McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than for "intelligence." American Psychologist, 28(1), 1–14.
Meneses-La-Riva, M. E., Fernández-Bedoya, L. M., & Bedoya-Maya, M. C. (2025). Enhancing healthcare efficiency: The relationship between effective communication and teamwork among nurses. Nursing Reports, 15(2), 59.
Motowidlo, S. J., & Van Scotter, J. R. (1994). Evidence that task performance and contextual performance are separable dimensions. Journal of Applied Psychology, 79(4), 475–480.
Nonaka, I., & Takeuchi, H. (1995). The knowledge-creating company: How Japanese companies create the dynamics of innovation. Oxford University Press.
Roscoe, J. T. (1975). Fundamental research statistics for the behavioral sciences (2nd ed.). Holt, Rinehart and Winston.
Rovinelli, R. J., & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Science, 1(2), 25-36.
Spencer, L. M., & Spencer, S. M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. John Wiley & Sons.
Viswesvaran, C., & Ones, D. S. (2000). Perspectives on models of job performance. International Journal of Selection and Assessment, 8(4), 216–226.
Zhang, S., Sun, Y., & Leung, M. K. (2025). Digital skills for the accounting and finance profession: Evidence from online job advertisements in Hong Kong and Singapore. SSRN Electronic Journal, 1-43. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=5486806
