การเปรียบเทียบตัวแบบการพยากรณ์มูลค่ารายการธุรกรรมการชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งและโมบายแบงก์กิ้งด้วยวิธีบ็อกซ์-เจนกินส์และโฮลท์-วินเทอร์
คำสำคัญ:
การเปรียบเทียบตัวแบบการพยากรณ์, วิธีบ็อกซ์-เจนกินส์, วิธีโฮลท์-วินเทอร์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างแบบจำลองด้วยวิธีบ็อกซ์-เจนกินส์และวิธีโฮลท์-วินเทอร์และเพื่อเปรียบเทียบตัวแบบการพยากรณ์มูลค่ารายการธุรกรรมการชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งและโมบายแบงก์กิ้งด้วยวิธีบ็อกซ์-เจนกินส์และโฮลท์-วินเทอร์ โดยใช้ข้อมูลตั้งแต่เดือนมกราคม 2553 ถึงเดือนธันวาคม 2566 ซึ่งรวบรวมข้อมูลมาจากเว็บไซต์ธนาคารแห่งประเทศไทย (http://www.bot.or.th) รวมระยะเวลาทั้งสิ้น 168 เดือน โดยได้แบ่งข้อมูลออกเป็น 2 ชุด คือ ชุดข้อมูลเพื่อการเรียนรู้ ตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2553 ถึง มีนาคม พ.ศ. 2564 จำนวน 135 เดือน และชุดข้อมูลเพื่อการทดสอบตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ. 2564 ถึงธันวาคม พ.ศ. 2566 จำนวน 33 เดือน โดยใช้ค่ารากที่สองของความคลาดเคลื่อนเฉลี่ยกำลังสอง (Root Mean Square Error: RMSE) และ ร้อยละของความคลาดเคลื่อนสัมบูรณ์เฉลี่ย (Mean Absolute Percentage Error: MAPE) ในการเปรียบเทียบประสิทธิภาพของตัวแบบการพยากรณ์
ผลการศึกษาพบว่า แบบจำลองแบบบ็อกซ์-เจนกินส์กับมูลค่ารายการธุรกรรมการชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งตัวแบบที่เหมาะสมคือ ARIMA(2,1,3) ส่วนโมบายแบงก์กิ้งคือ ARIMA(3,2,3) แบบจำลองแบบโฮลท์-วินเทอร์กับมูลค่ารายการธุรกรรมการชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งและโมบายแบงก์กิ้ง ตัวแบบที่เหมาะสมคือ Triple Exponential Smoothing ในการเปรียบเทียบประสิทธิภาพของแบบจำลองพบว่า แบบจำลองแบบ บ็อกซ์-เจนกินส์เหมาะสมกว่าแบบจำลองโฮลท์-วินเทอร์ ทั้งอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งและโมบายแบงก์กิ้ง สถาบันการเงินสามารถนำผลลัพธ์จากการวิจัยไปวางแผนในด้านซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ ระบบรักษาความปลอดภัยในการใช้ธุรกรรมการชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งและโมบายแบงก์กิ้ง ให้สอดคล้องกับจำนวนลูกค้าตามช่วงเวลาต่าง ๆ
References
กัญญา บวรโชคชัย, สมฤดี พงษ์เสนา และ ฒาลิศา เนียมมณี. (2562). การเปรียบเทียบวิธีการพยากรณ์จำนวนบัญชีผู้ใช้บริการธนาคารทางอินเตอร์เน็ตด้วย วิธีของบอกซ์-เจนกินส์ และวิธีของโฮลท์. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 38(4), 437 - 443.
จิโรจน์ แซ่ยิ่ง, วฐา มินเสน และ พิมผกา ธานินพงศ์. (2566). ตัวแบบพยากรณ์ปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเก็บน้ำของการไฟฟ้าฝ่ายผลิต แห่งประเทศไทย (กฟผ.). วารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, 15(2), 494-510.
จุฑาทิพย์ ลีลาธนาพิพัฒน์, ปิยพล ไพจิตร, อรวรรณ เหลืองสีเพชร, จิตต์ปฏิมา ลอยสูงเนิน, สุพรรณวิภา ขุนวิเศษ และ วรรณพร สุริยะกาศ. (2565). การพยากรณ์ปริมาณการจัดจำหน่ายอวนสีขี้ม้า: กรณีศึกษา บริษัทผลิตอวนและเชือกโพลี. วิศวกรรมสารฉบับวิจัยและพัฒนา, 33(1), 101-111.
ดวงพร เกี๋ยงคำ. (2564). คู่มือใช้งาน Excel 365 ฉบับสมบูรณ์. ไอดีซี พรีเมียร์.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2567). สถิติการชำระเงิน. https://www.bot.or.th/th/statistics/payment.html
ธรณินทร์ สัจวิริยทรัพย์. (2562). ตัวแบบผสมของตัวแบบเชิงเส้นตรงและตัวแบบไม่เชิงเส้นตรงสำหรับการพยากรณ์ปริมาณการส่งออกข้าวระหว่างประเทศรายปี. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 24(2), 517-531.
บุญฤทธิ์ ชูประดิษฐ์ และ เสาวภา ชัยพิทักษ์. (2561). ตัวแบบพยากณ์ปริมาณการส่งออกมะม่วงของประเทศไทย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยนเรศวร, 26(2), 74 - 85.
วณิกเกียรติ์ ยิ่งพันธ์, บัววรุณ ศรีชัยกุล, จตุพร เหลืองอุบล และ พุทธิไกร ประมวล. (2563). ตัวแบบทำนายอุบัติการณ์การเกิดโรคไข้เลือดออกของประชาชนจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัย ราชภัฏอุบลราชธานี, 9(2), 174 - 184.
สุพิชามนต์ จรีวรรณเพชร, ยุทธนา เศรษฐปราโมทย์ และ สมพร ปั่นโภชา. (2566). การพยากรณ์ราคาหุ้นกลุ่มอสังหาริมทรัพย์ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยด้วยแบบจำลองทางสถิติ. ใน การประชุมนำเสนอผลงานวิจัยบัณฑิตศึกษาระดับชาติครั้งที่ 18 ปีการศึกษา 2566 (หน้า 313 - 325). มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. กรุงเทพมหานคร.
Banditvilai, S., & Klomwises, Y. (2023). Forecasting models for Thailand’s electrical appliances export values. WSEAS Transaction on Systems, 22, 455 - 462. doi:10.37394/23202.2023.22.47
Gnanapragasam, S. R. (2018). Tourist arrivals in Sri Lanka: A Comparative study of Holt- Winter’s versus Box- Jenkin’s modeling methods. OUSL Journal, 13(1), 65 - 91. doi:http://doi.org/10.4038/ouslj.v13i1.7395
Razali, S. N. A. M., Rusiman, M. S., Zawawi, N. I. & Arbin, N. (2018). Forecasting of water consumptions expenditure using Holt-Winter’s and ARIMA. Journal of Physics: Conference Series, 995, 1-8. doi:10.1088/1742-6596/995/1/012041
