ประเพณีแห่นางแมวที่จังหวัดนครปฐม : การเปลี่ยนแปลงและการดำรงอยู่ของประเพณีในชุมชน

บทคัดย่อ

ประเพณีแห่นางแมวเป็นประเพณีท้องถิ่นสำคัญในหลายพื้นที่ของประเทศไทยที่จัดขึ้นเพื่อขอฝนซึ่งมีความจำเป็นต่อการทำการเกษตรและมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวิถีชีวิตของคนไทย จังหวัดนครปฐมเป็นพื้นที่หนึ่งที่จัดประเพณีแห่นางแมวเป็นประจำทุกปี โดยมีลักษณะเฉพาะของท้องถิ่นและมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบของพิธีกรรมไปจากอดีต งานวิจัยนี้จึงมุ่งศึกษาการเปลี่ยนแปลงและการดำรงอยู่ของประเพณีแห่นางแมวที่ตำบลดอนยายหอม อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม โดยการเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์และการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่าสาเหตุสำคัญที่ทำให้ประเพณีแห่นางแมวที่จังหวัดนครปฐมเปลี่ยนแปลงไปนั้นเกิดจากวิถีชีวิตของชุมชนเปลี่ยนจากการทำการเกษตรไปสู่การประกอบอาชีพอื่น นอกจากนี้การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นยังเป็นผลมาจากการมีพระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ (พรบ.คุ้มครองสัตว์) อีกด้วย ทั้งนี้องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นและผู้นำชุมชนมีบทบาทสำคัญที่ทำให้ประเพณีแห่นางแมวนี้ยังคงดำรงอยู่ด้วยการจัดให้มีประเพณีแห่นางแมวขึ้นเป็นประจำทุกปี แม้ว่าจะไม่ได้มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อการขอฝนสำหรับการทำการเกษตรแล้วก็ตาม อย่างไรก็ตามประเพณีแห่นางแมวที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบันนั้นเป็นสิ่งที่ยึดเหนี่ยวให้คนในชุมชนมีความสามัคคี และที่สำคัญยังทำให้ความเชื่อและประเพณีของชุมชนยังคงสืบทอดและดำรงอยู่จนถึงปัจจุบัน