ติมอร์ตะวันออก: การยึดครองการแทรกแซงและการพึ่งพิง

บทคัดย่อ

ติมอร์ตะวันออก คือดินแดนทางด้านตะวันออกของเกาะติมอร์ ชาวโปรตุเกสได้เดินทางเข้ามาตั้งถิ่นฐานและยึดครองดินแดนดังกล่าวในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 ต่อมาชาวดัตช์ก็เข้ายึดครองดินแดนด้านตะวันตกของเกาะ ชาวโปรตุเกสและชาวดัตช์มีความขัดแย้งกันเรื่องพรมแดนมาอย่างต่อเนื่อง แต่ต่อมาทั้ง 2 ฝ่ายก็สามารถยุติปัญหาพรมแดนบนเกาะติมอร์ได้สำเร็จ โปรตุเกสไม่ได้พัฒนาติมอร์ตะวันออกมากนัก ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นเข้ายึดครองติมอร์คตะวันออกอยู่ระยะหนึ่ง ภายหลังสงครามโลกโปรตุเกสกลับมาปกครองอีก ในช่วงกลางทศวรรษที่ 1970 โปรตุเกสมีแผนที่จะให้เอกราชแก่ติมอร์ตะวันออก ในการนี้ ได้เกิดการเคลื่อนไหวทางการเมืองเกี่ยวกับสถานะของติมอร์ตะวันออกซึ่งมีทั้งฝ่ายที่ต้องการเป็นเอกราชและฝ่ายที่ต้องการเป็นส่วนหนึ่งของอินโดนีเซีย อินโดนีเซียถือโอกาสนี้ผนวกติมอร์ตะวันออก แต่ประชาคมโลกไม่ยอมรับและชาวติมอร์ตะวันออกต่อต้านการปกครองของอินโดนีเซียมาตลอด วิกฤตการณ์ทางการเมืองและเศรษฐกิจในอินโดนีเซียในช่วงปลายทศวรรษที่ 1990 ทำให้อินโดนีเซียถอนตัวออกจากติมอร์ตะวันออกในช่วงดังกล่าว องค์การสหประชาชาติได้เข้าไปช่วยเหลือติมอร์ตะวันออกในการรักษาความสงบรวมทั้งเตรียมความพร้อมทางด้านต่าง ๆ สำหรับติมอร์ตะวันออกซึ่งกำลังจะเป็นเอกราช ภารกิจต่าง ๆ ส่วนใหญ่ขององค์การสหประชาชาติเสร็จสมบูรณ์เมื่อติมอร์ตะวันออกเป็นเอกราชใน ค.ศ. 2002 ตลอด 5 ศตวรรษที่ผ่านมานั้น ประชาชนในติมอร์ตะวันออกถูกปกครอง ครอบงำ และแทรกแซงจากชาวต่างชาติอย่างต่อเนื่อง ชาวต่างชาติซึ่งเข้ามาปกครองไม่ได้พัฒนาติมอร์ตัวออกมากนัก ดังนั้น สาธารณูปโภครวมทั้งสถาบันทางการเมือง เศรษฐกิจและสังคมต่าง ๆ ของติมอร์ตะวันออกจึงยังอยู่ในสภาพที่ล้าหลัง แม้ว่าติมอร์ตะวันออกจะเป็นเอกราชแล้วในปัจจุบัน แต่ก็ยังต้องพึ่งพิงประเทศต่าง ๆ และองค์การระหว่างประเทศต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง การที่ต้องพึ่งพิงต่างชาติเป็นอย่างมากนั้น ทำให้ติมอร์ตะวันออกมีข้อจำกัดค่อนข้างมากในการกำหนดและดำเนินนโยบายต่างประเทศ นอกจากนั้นการรับความช่วยเหลือจากต่างประเทศยังเป็นการเปิดโอกาสให้ประเทศต่าง ๆ เข้ามาแทรกแซงกิจการภายในของติมอร์ตะวันออกได้ง่ายมากขึ้น

East Timor is situated on the eastern part of Timor island. This territory was settled and colonized by the Portuguese in the sixteenth century. The Dutch claimed most of the western part of the island. After a long confrontation, both sides agreed to demarcate the borderline. It was clear that Portugal had not brought much development to East Timor. During World War II, East Timor was invaded and conquered by Japan. Portugal was back in power after the war. In the mid 1970s, the Portuguese government decided that East Timor should become independent. However, However, East Timorese were divided into two groups with different political points of view: to become independent and to become a part of Indonesia. While the status of East Timor remained unclear. Indonesia annexed East Timor as a province of Indonesia in 1976. The world community did not recognize the annexation and East Timorese continuously resisted the Indonesian administration. The political and economic crisis in the late 1990s caused the withdrawal of Indonesia from East Timor. Meanwhile, the United Nations undertook several missions in order to restore law and order and also supported the improvement and the establishment of institutions which were needed by the new independent nation. The missions were mostly accomplished in 2002 when East Timor declared independent. During the past 5 centuries, East Timor was governed, manipulated and intervened in endlessly by foreigners, who had not concentrated much on the development of East Timor. Therefore, most infra-structure and essential institutions had not been developed. Although East Timor is now an independent state, the survival of the country still relies on foreign assistance. This dependency has limited the alternatives of foreign policy formation and implementation. In addition, foreign assistance has opened channels for intervention into the internal affairs of East Timor by donor countries.