การเห็นคุณค่าและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดูแลต้นไม้มรดก อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก

ผู้แต่ง

  • เสาวลักณ์ ลิ้มศิริวงศ์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • นพรัตน์ รัตนประทุม มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • กวินธร เสถียร มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • ศุภสิทธิ์ ต๊ะนา มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

ต้นไม้มรดก, ยางนา, จำปาขาว, การมีส่วนร่วม, การเห็นคุณค่า

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาระดับการมีส่วนร่วมดูแลต้นไม้มรดก และการเห็นคุณค่าต้นไม้มรดกของประชาชน 2. เปรียบเทียบการมีส่วนร่วมดูแลต้นไม้มรดก และการเห็นคุณค่าต้นไม้มรดกของประชาชน และ 3. ให้ข้อเสนอแนะในการอนุรักษ์ต้นไม้มรดกของประชาชนในอำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 310 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สำหรับ การทดสอบสมมุติฐานใช้การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว การนำเสนอผลการศึกษาใช้การพรรณนาประกอบตารางสถิติ

ผลการวิจัยพบว่า ระดับการมีส่วนร่วมดูแลต้นไม้มรดกในภาพรวมของกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับมาก โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ การเข้าร่วมงานบวชต้นไม้ หรือการปลูกต้นไม้ สำหรับการศึกษาระดับการเห็นคุณค่าต้นไม้มรดก พบว่า ในภาพรวมมีการเห็นคุณค่าอยู่ในระดับมากที่สุด โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ ต้นไม้มรดกก่อให้เกิดการสืบทอดเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม สำหรับผลการทดสอบสมมุติฐาน พบว่า คะแนนเฉลี่ยการมีส่วนร่วมดูแลต้นไม้มรดก
มีความแตกต่างกันตามระยะเวลาที่อาศัยในชุมชน และการประกอบอาชีพ สำหรับตัวแปรการเห็นคุณค่า ต้นไม้มรดก พบว่า การเห็นคุณค่าต้นไม้มรดกมีความแตกต่างกันตามภูมิลำเนา ผลการจัดลำดับข้อเสนอแนะแนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดูแลต้นไม้มรดก พบว่า จากทั้งหมด 11 ข้อ ข้อที่มีผลรวมร้อยละสูงที่สุดอันดับที่ 1 คือ ให้ความรู้แก่เด็กและเยาวชนในท้องถิ่น อันดับที่ 2 ได้แก่ จัดทำป้ายบอกตำแหน่งที่ตั้ง และอันดับที่ 3 ได้แก่ ส่งเสริมกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในพื้นที่

เอกสารอ้างอิง

กวินธร เสถียร และคณะ. (2566). ยางนาและจำปาขาว: สถานภาพและแนวทางอนุรักษ์รุกขมรดก กรณีศึกษา อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 19(2), 175-208.

ฐิติมา ญาณะวงษา และมานูนณย์ สุคีตา. (2560). การศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นอย่างมีส่วนร่วมของชุมชนสารภี อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่: ต้นยางนาและถนนสายเชียงใหม่-ลำพูน. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น, 11(1), 296-308.

เทศบาลตำบลนครไทย. (2562). แผนพัฒนาท้องถิ่น (พ.ศ.2561-2565). พิษณุโลก: เทศบาลตำบลนครไทย.

บรรจง สมบูรณ์ชัย และคณะ. (2561). การฟื้นฟูต้นยางนา ในเขตเทศบาลตำบลยางเนิ้งเพื่อการอนุรักษ์สภาพแวดล้อมอย่างยั่งยืน. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้.

บุญวงศ์ ไทยอุตส่าห์ และคณะ. (2550). ไม้ยางนา จากป่าสู่วัง. กรุงเทพฯ: สำนักพระราชวัง.

พัชรา คงสุผล. (2561). ถอดบทเรียนโรงเรียนต้นไม้. วารสารสาระศาสตร์, 1(4), 571-584.

มูลนิธิสืบนาคะเสถียร. (2565). พิธีบวชป่า การผสานความเชื่อทางศาสนากับการอนุรักษ์ ธรรมชาติ. สืบค้น 13 พฤศจิกายน 2567, จาก https://shorturl.asia/X7I5y

สุชาดา จักรพิสุทธิ์. (2547). ปฏิรูปการศึกษาในสังคมไทยชุมชนกับการมีส่วนร่วมจัดการศึกษา นักวิชาการมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2567, จาก http://www:midnightuniv.org /midnight2545/document9562.html

องค์การบริหารส่วนตำบลเนินเพิ่ม. (2562). แผนพัฒนาท้องถิ่น (พ.ศ.2561-2565). พิษณุโลก: องค์การบริหารส่วนตำบลเนินเพิ่ม.

องค์การยูเนสโก. (2565). ข้อเสนอทางนโยบาย ชุมชนชาติพันธุ์และการจัดการมรดกอย่างยั่งยืนในประเทศไทย. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2567, จาก https://shorturl.asia/Payk4

Koufman, H. F. (1949). Participation Organized Activities in Selected Kentucky Localities. Kentucky: Lexington.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-01-01

รูปแบบการอ้างอิง

ลิ้มศิริวงศ์ เ., รัตนประทุม น., เสถียร ก., & ต๊ะนา ศ. (2025). การเห็นคุณค่าและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดูแลต้นไม้มรดก อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 14(1), 15–29. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/282258