มาตรการทางกฎหมายในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณภายใต้พระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. 2504

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาปัญหาในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณ 2. ศึกษามาตรการทางกฎหมายในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณของประเทศไทย และ 3. ปรับปรุงแก้ไขกฎหมายให้เหมาะสม ในการในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ คือ การวิจัยเอกสาร กฎหมาย บทความ รายงานวิจัยและอื่น ๆ ผู้วิจัยสร้างเครื่องมือในการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 4 กลุ่ม คือ 1. ผู้ทรงคุณวุฒิจากกรมศิลปากร 2. นักกฎหมาย 3. นักวิชาการทางวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ โบราณคดีและศาสนา และ 4. พระภิกษุสงฆ์ และรวบรวมข้อมูลมาวิเคราะห์หามาตรการทางกฎหมายที่เหมาะสมในการคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณในประเทศไทย

ผลการวิจัยพบว่า ไม่มีกฎหมายเฉพาะในการคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณ จึงได้นำมาตรการทางกฎหมายตามพระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 มาใช้บังคับแทน ซึ่งกฎหมายดังกล่าวไม่มีคำนิยาม พระพุทธรูปโบราณทำให้พระพุทธรูปโบราณไม่ได้รับการขึ้นทะเบียนเนื่องจากไม่เข้าหลักเกณฑ์การขึ้นทะเบียนเป็นโบราณวัตถุ การควบคุมการส่งออกพระพุทธรูปโบราณ ยังมีช่องว่างในการอนุญาตให้ส่งออกพระพุทธรูปโบราณไปต่างประเทศได้ กรมศิลปากรมีบุคลากรไม่เพียงพอ จึงไม่สามารถสำรวจและขึ้นทะเบียนพระพุทธรูปโบราณของวัดได้ทั่วประเทศ จึงควรมีการปรับปรุงมาตรการทางกฎหมายในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณ ให้ได้ความชัดเจน ครอบคลุมในการดูแลและคุ้มครองพระพุทธรูปโบราณได้อย่างมีประสิทธิภาพ