คาถาพิธีกรรมของหมอยาถิ่นจังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิจัยคาถา และพิธีกรรมของหมอยาในการรักษาโรคเขตพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ พื้นที่ในการวิจัย คือ ชุมชนของกลุ่มชาติพันธุ์ทั้ง 4 กลุ่มชาติพันธุ์ ได้แก่ 1. ชุมชนชาติพันธุ์ลาว ชุมชนบ้านพันทาใหญ่ ตำบลโพธิ์ อำเภอเมืองศรีสะเกษ 2. ชุมชนชาติพันธุ์ส่วยบ้านตาจ้อย ตำบลกุดเสลา อำเภอกันทรลักษณ์ 3. ชุมชนชาติพันธุ์เขมร บ้านสดำ ตำบลโพธิ์กระสังข์ อำเภอขุนหาญ และ 4. ชุมชนชาติพันธุ์เยอ บ้านโพนค้อ ตำบลโพนค้อ อำเภอเมืองศรีสะเกษ โดยมีประเด็นในการวิจัยเพื่อศึกษาวัฒนธรรมชุมชน และเพื่อศึกษาคาถา และพิธีกรรมของหมอยาในการรักษาโรคแบบพื้นบ้าน

ผลการวิจัยพบว่า 1. วัฒนธรรมชุมชน ได้แก่ 1.1 ข้อมูลพื้นฐานของชุมชน 1.2 ระบบสุขภาพชุมชน 1.3 ประวัติชุมชน และ1.4 ประวัติบุคคลที่น่าสนใจ 2. คาถาและพิธีกรรม ได้แก่ 2.1 คาถาที่พบ 2.2 ความหมายของคาถา 2.3 การใช้ภาษาในคาถา และ 2.4 คาถากับพิธีกรรม ผลการวิจัยทำให้ทราบถึงพิธีกรรมรักษาโรคของหมอพื้นบ้านที่มีจุดประสงค์สำคัญ คือ การบำบัดรักษาอาการเจ็บป่วยอันเกิดจากทางกายและทางใจ ซึ่งหมอยาเป็นที่พึ่งพาทางจิตใจของคนในชุมชน ปัจจุบันพิธีกรรมการรักษาโรคแบบพื้นบ้านโดยมีหมอยาเป็นผู้รักษาจึงมุ่งรักษาคนป่วยจากโรคที่เกิดขึ้นจากสิ่งที่มองไม่เห็น รวมถึงการรักษาทางอารมณ์ จิตใจ และสติ