การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุตามหลักพุทธธรรม

บทคัดย่อ

ผู้สูงอายุในปัจจุบันมี 542 ล้านคนและมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น แผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 11 เน้นการพัฒนาผู้สูงอายุให้มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจ และสังคม มีคุณภาพ มีคุณค่า สามารถปรับตัวเท่าทันการเปลี่ยนแปลงเป็นพลังในการพัฒนาสังคม ในปัจจุบันสังคมไทยยอมรับความสามารถของผู้สูงอายุมากขึ้นโดยมองว่าผู้สูงอายุคือขุมทรัพย์ของสังคมมิใช่เป็นคนแก่ที่ไร้ค่า การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่องจิตใจของผู้สูงอายุจำเป็นต้องมีทัศนคติในการดำรงชีวิตที่ดีซึ่งแสดงออกถึงความมั่นคงทางจิตใจ

การถ่ายทอดพลังทางปัญญาของผู้สูงอายุย่อมอ่อนแรงไปตามอายุขัยสืบเนื่องมาจากกฎของธรรมชาติความไม่เที่ยงแท้แน่นอนของสรรพสิ่ง ในทางพระพุทธศาสนามีแนวคิดให้บุคคลรู้เท่าทันความเป็นไปของสังขารด้วยปัญญาเพื่อให้เกิดทัศนคติที่ถูกต้องในการดำรงชีวิต คือ การพิจารณาไตรลักษณ์อันเป็นคำสอนสากลที่แสดงให้เห็นถึงความไม่ยั่งยืนของทุกสิ่งทุกอย่างแล้วบริหารขันธ์ รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงเพื่อประโยชน์ทางด้านการป้องกันโรคภัยไข้เจ็บแล้วจึงเจริญสติปัฏฐาน 4 คือ การฝึกอบรมทางด้านจิตใจให้มีความตั้งมั่น เข้าใจสิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง ใจมีอิสระไม่ถูกครอบงำด้วยกิเลสและความทุกข์ ด้วยเหตุนี้ผู้สูงอายุย่อมอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขกายสบายใจ ถึงแม้จะเป็นยุคโควิด-19 อย่างเช่นในยุคปัจจุบัน