ตำนานกับพิธีกรรมในการสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรมเพื่อบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติของชุมชนในเทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้เป็นการศึกษาตำนานกับพิธีกรรมในการสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรมในชุมชนในเทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น มีวัตถุประสงค์คือ 1. เพื่อศึกษาตำนานและพิธีกรรมในพื้นที่เทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น 2. เพื่อวิเคราะห์การสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรมในการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติของชุมชน ใช้แนวคิดทางด้านคติชนวิทยาในการเก็บเรื่องเล่า ตำนาน และประวัติศาสตร์ท้องถิ่น กับแนวคิดการสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรมในตำนานและประเพณีพิธีกรรมในชุมชนที่จัดขึ้น โดยการลงพื้นที่ภาคสนามเพื่อเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ปรากฏการณ์ทางสังคมตามแนวคิดและทฤษฎี

ผลการศึกษาพบว่าการดำรงชีวิตในชุมชนเทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น ได้มีการสื่อสารความหมายผ่านข้อตกลงทางทุนวัฒนธรรมที่ได้มีการกำหนดขึ้นในชุมชนอย่างเหมาะสม เพื่อให้เป็นกฎระเบียบและจารีตของชุมชน รวมทั้งสอดแทรกคุณค่าและคุณธรรมในการดำรงชีวิต ส่วนการสื่อสารทางวัฒนธรรมจะมุ่งเน้นไปในเรื่องของการบริหารจัดการทรัพยากรทางธรรมชาติ เพื่อให้เกิดการกระตุ้นคนในชุมชนให้เกิดความตระหนัก ที่จะอนุรักษ์ทรัพยากรทางธรรมชาติในชุมชนและเพื่อให้ลดผลกระทบและความขัดแย้งเรื่องทรัพยากรธรรมภายในชุมชนที่เกิดขึ้นโดยอาศัยความเชื่อสิ่งเหนือธรรมชาติต่อรองเชิงอำนาจโดยแสดงให้คุณค่าผ่านตำนานและพิธีกรรมของชุมชน