รูปแบบการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตามหลักพุทธธรรม

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ ๑) ศึกษาวิเคราะห์สภาพทั่วไปและปัญหาอุปสรรคในการจัดรูปแบบการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ๒) ศึกษาการบูรณาการหลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก แล ๓) น้ำเสนอรูปแบบการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตามหลักพุทธธรรม ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยชิงผสานวิธี ระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพการวิจัยชิงปริมาณก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ๓๗ คน สุ่มตัวอย่างแบบง่ายจากประชาก ๒,๖๓ด คน โดยใช้สูตรของกโร่ ยมาเน่ เครื่องมือเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณน ได้แก่ ค่ร้อยละ ค่เฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิจัยเชิงคุณภาพ ๒ ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ ๑ เก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน ๒๐ รูป/คน เลือกแบบเจาะจงจากผู้เชี่ยวชาญ ครื่องมือในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์แบตัวต่อตัว ขั้นตอนที่ ๒ เก็บข้อมูลจากผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ตรง จำนวน๒๑ รูป/คน ในกระบวนการเทคนิเดลฟาย จำนวน ๓ รอบ ใช้การวิเคราะห์ทางสถิติโดยใช้ค่ามัธย-ฐาน และค่พิสัยระหว่าควอไทล์ โดยพิจรณาคัดเลือกข้อที่มีค่มัธยฐานตั้งแต่ ๓.๕๐ ขึ้นไป และมีค่าพิสัยระหว่าง ควอไทล์ ๑.๕๐ ลงมา วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาผลการวิจัยพบว่า๑) ศูนย์พัฒนาเด็กล็กได้รับการสนับสนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และความร่วมมือสนับสนุนจกประชาชนในการจัดรูปแบบการบริหารจัดการ ประกอบด้วย การวางแผนการจัดกิจกรมประจำวัน การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ การส่งเสริมความเป็นกัลยาณมิตรและการบริหารทรัพยกร โดยมีเป้าหมายตามมาตรฐานการดำเนินงานศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และการประกันคุณภาพตามแผพัฒนาการศึกษา ซึ่มีปัญหาอุปสรรคในการบริหารจัดการ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก คือ งบประมาณไม่เพียพอ โดยปัญหาอุปสรรคดังกล่าวจะได้รับการสนับสนุน การแก้ไบจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่ และความร่วมมือสนับสนุนจากประชาชนเพื่อจัดรูปแบบการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กให้ขับเคลื่อนไปยังเป้าหมายที่วางไว้๒) แนวคิด ทฤษฎีและหลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตามหลักพุทธธรรม ประกอบด้วย แนวคิด ทฤษฎีการวางแผน การจัดการองค์การและบุคลากร ความเป็นผู้นำหลักการประเมินผล สามารถนำมาบูรณาการกับหลักไตรสิกขา ที่ประกอบด้วย หลักศีล หลักสมาธิและหลักปัญญา นำมาประยุกต์ใช้ในกรบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในด้านกายภาพด้านกิจกรรมพื้นฐานชีวิต ด้านการเรียนการสอน ด้านบรรยากาศและปฏิสัมพันธ์ และด้านการจัดการ จะเกิดการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่มีพฤติกรรมที่ดี จิตใจที่ดีงาม และปัญญาความรู้ ความเข้าใจ อย่างมีเหตุผลตามหลักพุทธธรรม๓) ผู้เชี่ยวชาญเดลฟายมีความเห็นต่อรูปแบบการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตามหลักพุทธรรมว่า ควรยกระดับคุณภาพการวางแผนแบบมีส่วนร่วมให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง สามารถรับรู้ สัมผัส ปฏิบัติจริง ครอบคลุมกับพัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคมและสติปัญญา รวมทั้งควรเพิ่มสมรรถนะการจัดการองค์การและบุคลากรด้วยนวัตกรรมที่ทันสมัยให้มีประสิทธิภพ สร้างความเชื่อมั่น ความศรัทธา แรงจูงใจในการมีส่วนร่วมด้วยเทคนิควิธีที่ทันสมัยอย่างเป็นระบ และพัฒนาระบบการประเมินผลให้มีประสิทธิภาพอย่างสมดุล มั่นคง ยั่งยืน และแก้ปัญหาได้จริงตามหลักพุทธธรรม