การจัดทำแนวทางการอนุรักษ์ดนตรีตุ๊บเก่ง จังหวัดเพชรบูรณ์

ผู้แต่ง

  • ธิดารักษ์ ลือชา มหาวิทยาลัยราชภัฎเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของ ดนตรีตุ๊บเก่ง เพื่อศึกษาลักษณะของดนตรีตุ๊บเก่ง และเพื่อจัดทำแนวทางการอนุรักษ์ดนตรีตุ๊บเก่งเครื่องมือที่ช้ในการวิจัย คื แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง แบบบันทึกข้อมูลจากการสนทนากลุ่ม

และเครื่องมือที่ช้ประกบการเก็รวบรวมข้อมูล ได้แก่ เทปบันทึกเสียง เครื่องเล่นวีดิโอ เก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่ม (focus group) และการสัมภาษณ์เชิงลึกผลการวิจัยพบว่า

๑. ดนตรีตุ๊บเก่งเกิดขึ้นมาเป็นเวลานานแล้ว แต่ไม่มีหลักฐานปรากฎว่าคนตรีตุ๊บเก่ง เกิดขึ้นเมื่อใด จกการศึกษาประวัติศสตร์ท้องถิ่น ทฤษฎีการแพร่กระจายทางวัฒนธรรม และ ประเพณีราษฎร์และประเพณีหลวง อาจสรุปได้ว่ ดนตรีตุ๊บเก่งอาจเกิดจากการถ่ายเททาง วัฒนธรรมระหว่างประเพณีหลวงของสุโขทัยกับพชบูรณ์ ดนตรีตุ๊บก่งอาจจะได้รับอิทธิพลของการ แพร่กระจายทางวัฒนธรรม ที่ได้มาจากสุโขทัย คือ วงดนตรีมังคละ แล้วมีการปรับใช้และสร้างเครื่องดนตรีขึ้นมในรูปแบบของตนเอง นอกจากนี้ยังอาจได้รับอิทธิพลของภาคกลางที่ผ่านขึ้นมา ทางลำน้ำบำสัก และอิทธิพลการแพร่กระจายทางวัฒนธรรมของดนตรีมังดละจังหวัดพิษณุโลก

๒. ชื่อวงดนตรีที่เรียกว่าตุ๊บก่งนั้น มีความสัมพันธ์กับเครื่องดนตรีที่ใช้ผสมอยู่ในวง ดนตรีด้วยกัน ๒ ชนิด คือ ตุ๊บ หมายถึงเสียงของกลองและเก่ง หมายถึง เสียงของฆ้องกระแต ซึ่ง เครื่องดนตรีทั้ง ๒ ชนิดนี้ มีกบาทสำคัญในวงดนตรีตุ๊บเก่งจึงได้นำมาตั้งเป็นชื่อวงดนตรี

๓. ลักษณะของดนตรีตุ๊บเก่ง ดนตรีตุ๊บเก่งจังหวัดเพชรบูรณ์ที่ปรากฏที่บ้านป้าแดง บ้าน ป้เลา และบ้านพลำ มีลักษณะที่คล้ายกัน คือ เครื่องดนตรี พิธีการไหว้ครู ส่วนสิ่งที่แตกต่าง กัน คือ เพลงที่ไช้บรรเลง และเครื่องคาย ซึ่งแต่ละวงอาจจะมีการดัดแปลงให้เหมาะสมกับวงของตนเอง

๔. ดนตรีตุ๊บเก่งมีลักษณะทางดนตรีคล้ายกับวงดนตรีหลายประเภท วงดนตรีที่มี รูปแบและลักษณะคล้ยกับวงดนตรีตุ๊บเก่ง คือ วงปี่ไฉนกลองชนะ วงกลองแขก วงบัวลอย วงกาหลอ และวงมังคละ แต่ดนตรีตุ๊บก่งมีความคลึงกับดนตรีมังคละของจังหวัดพิษณุโลกมากที่สุด

๕. แนวทางการอนุรักษ์ดนตรีตุ๊บเก่ง ได้แก่ 

๑. การสังเคราะห์ข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับดนตรีตุ๊บเก่ง เพื่อสร้างมาตรฐานของดนตรีตุ๊บเก่ง

๒. การมอบหมายให้รงเรียนนำดนตรีตุ๊บเก่งไปจัดทำเป็นหลักสูตรท้องถิ่นหรือบรรจุคนตรีตับเก่งให้ป็นส่วนหนึ่งของการเรียนการสอนในโรงเรียน

๓. การทำให้ดนตรีตุ๊บเก่งมีความทันสมัยมากขึ้น

๔ การเปลี่ยนทัศนคติที่มีต่อดนตรีตุ๊บเก่ง

๕. การประชาสัมพันธ์ดนตรีตุ๊บเก่ง

๖. องค์กรปกครองท้องถิ่นควรให้การสนับสนุนด้านงบประมาณสำหรับการทำกิจกรรมของวงดนตรีตุ๊บเก่ง

 

 

References

จำนงค์ อดิวัฒนสิทธิ์และคณะ. สังคมวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ ๘. กรุงเทพ ะสำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ๒๕๔๐
ณรุทธ์ สุทธจิตต์ สังคีตนิยม ความชาซึ่งในดนตรีตะวันตก. พิมพ์ครั้งที่ ๔ กรุงเทพ (ฉบับปรับปรุง) สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ๒๕๔๖.
ประทีป นักปี. ตุ๊บเก่ง : ดนตรีพิธีกรมงนศพบ้านป้แดง จังหวัดเพชรบูรณ์ วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตมหาบัณฑิต สาขาวัฒนธรรมศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล.๒๕๔๖.
ประป นัก. ตุ๊บเก่ง : ดนตรีพิธีกรมงานศพบ้านป้แดง จังหวัดเพชรบูรณ์ วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวัฒนธรมศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิตล ๒๕๔๕.
สมพร แพ่งพิพัฒน์. (ม.ป.ป) ดนตรีตุ๊บเก่ง. หนังสือสมบัติเมืองเพชรบูรณ์ เล่ม ๒. เพชรบูรณ์ : สถาบันราชภัฏเพชรบูรณ์. ๒๕๔๐.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2013-08-30

How to Cite

ลือชา ธ. (2013). การจัดทำแนวทางการอนุรักษ์ดนตรีตุ๊บเก่ง จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 2(3), 109–124. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/245277