รัฐสวัสดิการ สังคมสวัสดิการ หรือ ประชานิยม ทางแยกสามสาย สำหรับเป็นทางเลือกสาธารณชนในประเทศไทย

บทคัดย่อ

เมื่อวันที่ ๖ สิงหาคม ๒๕๕๓ อดีตนายกรัฐมนตรี อภิสิทธ์ เวชชาชีวะ ได้กล่าวว่า ในอีกหกปี ข้างหน้า ประเทศไทยจะเป็นรัฐสวัสดิการซึ่งจะเปลี่ยนจากแนวคิดแบบประชานิยม แถลงนี้ได้ก่อให้เกิดการ โต้เถียงเชิงขัดแย้งกันมีทั้งฝ่ายที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย รองนายกรัฐมนตรีในพรรคท่านหนึ่งได้กล่าวโต้ว่า ประเทศไทยคงเป็นรัฐสวัสดิการไม่ได้นอกจากจะเป็นสังคมสวัสดิการ ปัจจุบันประชาชนคนไทยมีโอกาสที่ ยอมรับและได้ประโยชน์จากสวัสดิการสังคมและนโยบายประชานิยมในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะหลังจาก พรรคไทยรักไทยชนะการเลือกตั้งในปี ๒๕๔๔ และเป็นรัฐบาลอยู่จนครบเทอม นโยบายประชานิยมเชิง นวัตกรรมของรัฐบาลได้เอาชนะใจของประชาชนระดับรากหญ้าอย่างกว้างขวาง ปรากฏการณ์ทางการเมืองที่ประชาชนคนไทยเผชิญหน้าอยู่คือ พรรคการเมืองไทยเกือบทั้งหมด ได้เสนอนโยบายประชานิยมเชิงนวัตกรรมต่างๆ เพื่อเอาชนะการเลือกตั้งนี้ คือเหตุผลที่ว่า ทำไมประชาชน คนไทยจำนวนมากจึงเผชิญหน้ากับทางแยก เพราะฉะนั้นเรื่องนี้จึงเป็นเหตุผลของการศึกษานี้ โดยมุ่งที่จะ วิเคราะห์และตั้งข้อสมมติฐานสิ่งที่พบว่า ทางไหนจะเหมาะสมและเป็นไปได้สำหรับประเทศ การศึกษานี้วิธี วิเคราะห์ใช้วิทยาแห่งการแปลตามด้วยสิ่งที่พบด้านความประสงค์และความคิดเห็นดังต่อไปนี้ 

กลุ่มแรก คิดที่จะทำรัฐสวัสดิการเต็มที่เหมือนสวีเดนโดยไม่คิดถึงฐานปัจจัยต่างๆ ทั้งๆ ที่รู้อยู่ว่าระดับการพัฒนาด้านเศรษฐกิจและการเมืองของประเทศไทยเทียบกับสวีเดนไมได้กลุ่มที่สอง เชื่อว่ารัฐสวัสดิการที่สมบูรณ์สำหรับประเทศไทยสามารถจะทำได้ในไม่ช้า ขึ้นอยู่กับการประเมินต่างๆ เช่น สัดส่วนของรายได้ต่อ จีดีพีกลุ่มที่สาม เสนอว่าสังคมสวัสดิการสังคมจะเหมาะสมกับประเทศ เนื่องจากข้อจำกัดด้านภาษีรัฐบาลก็จะใช้กลไกที่มีอยู่ เช่น กองทุนหมู่บ้านของรัฐบาลทักษิณ เพื่อพัฒนาสวัสดิการสังคม กลุ่มนี้เชื่อว่าสังคมสวัสดิการจะทำให้ประชาชนเกิดความรู้ร่วมกันคิดร่วมกันลงมือทำเลยไม่ต้องรอการช่วยเหลือจากรัฐบาล
กลุ่มที่สี่ เป็นกลุ่มที่พยายามเสาะหาความหมายของนโยบายประชานิยมของพรรคเพื่อไทย กลุ่มนี้มีการแบ่งแยกออกไป วิจารณ์นโยบายประชานิยมของอดีตนายกรัฐมนตรี ทักษิณ ชินวัตร ว่าทำให้ประเทศไทยล่มจมเช่นเดียวกับประเทศอาร์เจนตินา แต่เมื่อมีการเลือกตั้งเมื่อวันที่ ๓ กรกฎาคม ปีนี้ ปรากฏว่าพรรคเพื่อไทยได้ประสบชัยชนะด้วยคะแนนเสียงท่วมท้น กลุ่มนี้จึงจัดสัมมนาเพื่อค้นหาว่า นโยบายประชานิยมของพรรคที่ชนะได้ให้สิทธ์ิอันชอบธรรมอะไรแก่สังคมไทยผลดีที่สุด กลุ่มสุดท้ายเป็นกลุ่มที่ส่งเสริมนโยบายประชานิยมอย่างแข็งขัน กลุ่มนี้ไดพยายามแสดงข้อมูลซึ่งได้จากประสบการณ์เพื่อพิสูจน์ถึงความสำเร็จแห่งนโยบายประชานิยมของรัฐบาลทักษิณ ตั้งแต่ปี๒๕๔๔ ตัวอย่างที่ดีเลิศคือ กองทุนหมู่บ้านหนึ่งล้านบาท นักวิชาการที่เห็นอกเห็นใจมวลชนรากหญ้าที่มาร่วมกับกลุ่มได้แสดงให้เห็นว่า นโยบายประชานิยมของรัฐบาลทักษิณ สามารถเป็นได้ทั้งสองอย่างคือประชานิยมที่เป็นยุทธศาสตร์ทางการเมือง และสวัสดิการสังคมที่เป็นยุทธศาสตร์ทางเศรษฐกิจ จริงๆ แล้วนโยบายประชานิยมต่างๆ ของรัฐบาลทักษิณ ได้จัดตั้งและประสบความสำเร็จเรียบร้อยมาหนึ่งทศวรรษแล้วสรุปว่า สิ่งที่ค้นพบห้าประการข้างบนนี้สรุปได้ว่า ประเทศไทยอยู่ในสภาพทางสามแพร่งให้สาธารณชนเลือกระหว่าง รัฐสวัสดิการ สังคมสวัสดิการ และระบบประชานิยมปัจจุบันประเทศไทยไม่สามารถจะเลือกทางสายใดสายหนึ่งโดยเฉพาะไม่ว่าพรรคการเมืองใดในระหว่างพรรคเพื่อไทยกับพรรคประชาธิปัตย์จะครองอำนาจทางการเมืองนานพอที่จะจัดตั้งนโยบายเหล่านั้น อย่างไรก็ตามไม่ว่าประเทศไทยจะขับเคลื่อนไปถนนสายใดก็ตาม ก็ยังคงต้องการที่จะดำเนินมาตรการที่สำคัญต่างๆ เช่น การปฏิรูปการจัดเก็บภาษีการขึ้นทะเบียนทรัพย์สินที่เก็บภาษีและภาษีมรดก การป้องกันและปราบปรามคอร์รัปชัน เป็นต้น เพื่อที่จะทำให้รัฐบาลไทยในอนาคตใช้บทบาทให้เป็นรัฐแห่งความยุติธรรมไม่แบ่งแยก ปฏิบัติเป็นมาตรฐานเดียวกัน มีเมตตาให้อภัยซึ่งกันและกันจริงๆ จากนั้นรัฐไทยก็จะสามารถใช้บทบาทในการป้องกันและส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีทางเศรษฐกิจและสังคมของพลเมือง และสร้างโอกาสที่เท่าเทียมกัน กระจายทรัพย์สินที่เที่ยงธรรม และรับผิดชอบต่อผู้ไม่สามารถช่วยตัวเองได้ในเรื่องเสบียงอาหารน้อยเพื่อชีวิตที่ดี นี้แหละคือรัฐสวัสดิการที่แท้จริง