กระบวนการพัฒนาทักษะความเป็นพลเมือง ตามระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและพัฒนากระบวนการพัฒนาความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัย วิธีดำเนินการวิจัย ใช้การวิจัยและพัฒนา กลุ่ม ได้แก่ นักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏ 84 คน

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบันนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครทั้ง 6 คณะมีความเป็นพลเมืองอยู่ในระดับมาก

2. กระบวนการพัฒนาทักษะความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยที่เหมาะสมได้แก่ การเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติ (Active Leaning) ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นการเตรียมการ (P) ขั้นการนำไปปฏิบัติ (A)  ขั้นการสะท้อนประสบการณ์ (R)  ขั้นการประเมินผล (E)  หรือเรียกว่า P.A.R.E. Process

3. ผลการนำกระบวนการเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติไปใช้กับนักศึกษามหาวิทยาลัยจำนวน 84 คน พบว่า คะแนนทักษะความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยของนักศึกษาที่เข้าร่วมกระบวนการเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติมากกว่านักศึกษาที่ไม่ได้เข้าร่วมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 นอกจากนี้ยังพบว่าองค์ประกอบที่สำคัญของการพัฒนาความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยคือ ทักษะการคิด การเคารพกติกา การเคารพสิทธิผู้อื่น ความรับผิดชอบต่อสังคม การมีส่วนร่วมในกิจกรรมสาธารณะ เคารพความแตกต่างและรับผิดชอบต่อสังคมร่วมกัน 

ดังนั้นการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยควรใช้กระบวนการเรียนรู้แบบลงมือปฏิบัติ, การเรียนรู้โดยใช้โครงการเป็นฐาน, การเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน และใช้กลยุทธ์ "สอนน้อยลงแต่เรียนรู้มากขึ้น (teach less and learn more)