รูปแบบการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมตามหลักพุทธธรรม ขององค์การบริหารส่วนจังหวัดในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน

ทักษิณ ประชามอญ; ธิติวุฒิ   หมั่นมี; ธัชชนันท์  อิศรเดช; นภัทร์  แก้วนาค

ผู้แต่ง

ทักษิณ ประชามอญ หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ธิติวุฒิ หมั่นมี ภาควิชารัฐศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ธัชชนันท์ อิศรเดช ภาควิชารัฐศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
นภัทร์ แก้วนาค คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คำสำคัญ:

รูปแบบการบริหารงาน, การมีส่วนร่วม, หลักพุทธธรรม, องค์การบริหารส่วนจังหวัด.

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ได้แก่ 1.เพื่อศึกษาวิเคราะห์สภาพทั่วไปและสภาพปัญหาของการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 2.เพื่อศึกษาการประยุกต์หลักพุทธธรรมที่เสริมสร้างการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน และ3.เพื่อนำเสนอรูปแบบการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมตามหลักพุทธธรรมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน

ระเบียบวิธีวิจัยเป็นแบบผสานวิธี เป็นการวิจัยทั้งเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 26 รูป/คน และการวิจัยเชิงปริมาณ โดยการใช้แบบสอบถาม ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.89 กับกลุ่มตัวอย่างคือประชาชน จำนวน 400 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

สภาพทั่วไปและสภาพปัญหาของการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด พบว่า ประชาชนและบุคลากรภาครัฐยังขาดการรับรู้เกี่ยวกับแนวคิดและความสำคัญของการมีส่วนร่วม อีกทั้งเครื่องมือในกระบวนการบริหารแบบมีส่วนร่วมยังไม่มีความชัดเจนเพียงพอ รวมถึงการเข้าถึงและการรับข้อมูลข่าวสารระหว่างองค์การบริหารส่วนจังหวัดกับประชาชนด้วย จึงทำให้เกิดปัญหาในกระบวนการส่งเสริมการมีส่วนร่วมระหว่างองค์การบริหารส่วนจังหวัดกับประชาชน
การประยุกต์หลักพุทธธรรมที่เสริมสร้างการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ควรนำหลักพุทธธรรม ได้แก่ หลักอปริหานิยธรรมไปประยุกต์ใช้กับการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ทั้งในด้านการตัดสินใจ ด้านปฏิบัติการ ด้านการรับผลประโยชน์ และด้านการประเมินผล สามารถนำไปสู่การพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนให้เกิดความเข้มแข็ง จนกระทั้งบุคลากรภาครัฐและประชาชนเกิดทักษะในการใช้เครื่องมือสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมมากยิ่งขึ้น ไม่ใช่แค่เพียงดำเนินการให้ครบกระบวนการเท่านั้น แต่ต้องดำเนินการให้ถึงสาระสำคัญของกระบวนการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง
รูปแบบการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมตามหลักพุทธธรรมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน พบว่า การนำรูปแบบการพัฒนาการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมตามหลักพุทธธรรม คือ การนำหลักอปริหานิยธรรม 7 มาบูรณาการกับกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน ได้แก่ ร่วมตัดสินใจ ร่วมปฏิบัติการ ร่วมรับผลประโยชน์ และร่วมประเมินผล สามารถพัฒนาบุคลากรภาครัฐและประชาชนให้เกิดทักษะและเห็นความสำคัญของกระบวนการมีส่วนร่วม โดยยึดนโยบายการจัดประชุมกันเนืองนิตย์ การทำงานเป็นทีม การปฏิบัติตามวัฒนธรรมองค์กร การให้ความเคารพตามหลักอาวุโส การส่งเสริมสิทธิและเสรีภาพของสตรีและผู้อื่น การสร้างความผูกพันต่อองค์กร และการดูแลและจัดสวัสดิการ เพื่อให้การบริหารงานแบบมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลทางปฏิบัติต่อไปอย่างยั่งยืน

References

Ben Phonpholtham (2010). Management of transparency and participation in public services of local government organizations. Graduate School: Ramkhamhaeng University.
College of Local Political Development King Prajadhipok's Institute. (2012). The King's Award '55 (KPI Awards). 1st edition. Bangkok: Common Press Limited.
Department of Local Administration. (2009). Local Development Plan Manual. Strategic Development Plan Three Year Development Plan And implementation plan. Bangkok: Department of Local Administration.
Development Office Form and structure Department of Local Administration. (population as of October 1, 2012).
Earwin William. (1976). Participation Managemeant : Concept Theory and Imlementation. Atlanta G : Georgia state Univercity.
Reeder Willam W. (1974). Some Aspects of the Informel Social Participation of Farmilies in New Yok State. Ph. D. Dissertation, Cornell Universcity,
Kantaphol Pichaisuk (2008). "Participation in wastewater management by government officials in the municipality of Thailand". Doctor of Philosophy. (Ph.D. Graduate School: Ramkhamhaeng University.
Kritsadakorn Yungthong (2012). Public participation in the development plan of Na Ngua Municipality Mueang Phetchabun District Phetchabun Province: A case study of the level of public participation in the development plan of Na Ngua Subdistrict Municipality. Faculty of Humanities and Social Sciences Phetchabun Rajabhat University.
Mahachulalongkornrajavidyalaya University 2539. Thai Buddhist Scriptures Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University Press.
Mukdahan Provincial Office. Mukdahan Provincial Development Plan (2010 - 2013).
Narinan Suriyanan et al. (2006). "Moral ethics that affect the management of the Tambon Administration Organization". Research Report. Promote and Promote the Moral of Moral Power). Office of Knowledge Management and Development (Public Organization).