ประสิทธิผลของสหกิจศึกษา : กรณีศึกษา อุดมศึกษาไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิธีการวัดประสิทธิผลของสหกิจศึกษาใน
ระดับอุดมศึกษาของประเทศไทย 2) เพื่อศึกษาปัจจัยสาคัญที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของสหกิจศึกษา
ในระดับอุดมศึกษาของประเทศไทย
วิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การศึกษาวิจัยจากเอกสาร การสัมภาษณ์แบบ
เจาะลึก และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วมของผู้วิจัย ซึ่งมีกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้บริหารมหาวิทยาลัย
อาจารย์นิเทศสหกิจศึกษา นักศึกษา จากมหาวิทยาลัย จานวน 3 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
และกลุ่มตัวอย่างจาก ผู้บริหารสถานประกอบการ และพี่เลี้ยงนักศึกษาสหกิจศึกษา จากสถาน
ประกอบการทั้ง 3 แห่ง ได้แก่ บริษัท เวสเทิร์น ดิจิตอล (ประเทศไทย) บริษัท เบทาโกร จากัด
(มหาชน) บริษัท ไมโครชิพ เทคโนโลยี (ไทยแลนด์) จากัด (ซึ่งทั้ง 3 บริษัทเป็นสถานประกอบการที่
ดาเนินสหกิจศึกษาที่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง) จานวนทั้งสิ้น 40 คน
ผลการวิจัย พบว่า
มหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) มหาวิทยาลัยวลัย
ลักษณ์ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี การศึกษาประสิทธิผลของสหกิจศึกษา ของ
มหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง พบว่า มหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง ประสิทธิผลของสหกิจศึกษาที่เกิดขึ้น ในด้าน
คุณภาพของนักศึกษา สามารถวัดได้จาก ประสบการณ์ในการทางานของนักศึกษา ทักษะต่างๆใน
การทางานของนักศึกษาเมื่อออกฝึกสหกิจศึกษา ในด้านคุณภาพของมหาวิทยาลัย สามารถวัดได้
จากอาจารย์ที่มีคุณภาพ หลักสูตรที่ได้รับการปรับปรุงและมีคุณภาพ มีการจัดการดาเนินสหกิจ
ศึกษาที่ดี มีการประสานการดาเนินสหกิจศึกษาระหว่างอาจารย์นิเทศสหกิจศึกษา และพี่เลี้ยง

นักศึกษาสหกิจศึกษา มีการแลกเปลี่ยนประสบการณ์เรียนรู้ระหว่างมหาวิทยาลัยและสถาน
ประกอบการ และด้านคุณภาพของสถานประกอบการ สามารถวัดได้จากมีการกระบวนการคัดเลือก
นักศึกษาที่เข้ามาฝึกสหกิจศึกษาอย่างมีคุณภาพ ขนาดของสถานประกอบการและระยะเวลาใน
การจัดฝึกสหกิจศึกษาของสถานประกอบการ และงบประมาณในการดาเนินสหกิจศึกษาของสถาน
ประกอบการ
การศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของสหกิจศึกษาของมหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง พบว่า
ปัจจัยด้านการเงิน ด้านสถาบัน และด้านผู้นา มีผลที่ก่อให้เกิดประสิทธิผลของสหกิจศึกษาของ
มหาวิทยาลัยทั้ง 3 แห่ง