การศึกษาเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น กับการต่อรองเชิงอำนาจ จากทุนภายนอกของชุมชน
คำสำคัญ:
คำสำคัญ: ตำนานประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ชุมชนเทือกเขาภูเวียง การต่อรองเชิงอำนาจจากทุนภายนอกบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้เป็นการศึกษาเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์จากข้อมูลทางวัฒนธรรมในท้องถิ่นกับการสื่อสารความหมาย เพื่อใช้ในการต่อรองเชิงอำนาจจากทุนภายนอก ในพื้นที่เทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น
จากการศึกษาพบว่า ชุมชนในพื้นที่เทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น ได้สร้างสำนึกร่วมให้กับคนในชุมชนผ่านการสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรม เพื่อใช้ต่อรองเชิงอำนาจจากทุนภายนอก ซึ่งประกอบด้วย 5 ตำนาน ได้แก่ 1. ตำนานภูเวียงหัวเมืองเดียวขึ้นตรงต่อเวียงจันทน์ 2. ตำนานภูเวียง ยุคนายพรานสิงห์กวนทิพย์มนตรี และท้าวศรีสุธอเจ้าเมืองภูเวียง 3. ตำนานพระยานรินทร์สงคราม (ทองคำ) ปากช่องเมืองภูเวียงในฐานะทหารเอกเจ้าอนุวงศ์ 4. ตำนานลายแทงทุ่งใหญ่เสาอารามเทือกเขาภูเวียง 5. ตำนานประเพณีบุญสัจจาหรือบุญเดือนหก (บุญบั้งไฟ) ชาวอำเภอเวียงเก่า กล่าวได้ว่าเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นมีบทบาทสำคัญในการต่อรองเชิงอำนาจจากทุนภายนอกเป็นอย่างยิ่ง
References
เกรียงไกร เกิดศิริ. (2555). กายภาพของพื้นที่ในสังคมหรือชุมชนมรดกโลกทางภูมิทัศน์วัฒนธรรมแห่งจำปาสัก (ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวัฒนธรรม ศิลปกรรม และการออกแบบ). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เฉลียว สุริยมาตย์. (2556). ภูเวียงเมืองประวัติศาสตร์. ขอนแก่น: โรงพิมพ์ขอนแก่นการพิมพ์.
เชาวน์มนัส ประภักดี. (2552). วงศาวิทยาของเพลงลาวแพน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
บุ่น สร้อยแก้ว. (2559, 13 มีนาคม). ผู้ได้รับรางวัลคนดีศรีภูเวียง [บทสัมภาษณ์].
พระครูสุตธรรมานุกูล. (2563, 20 ธันวาคม). เจ้าคณะอำเภอเวียงเก่าจังหวัดขอนแก่น [สัมภาษณ์].
พระอาจารย์นาวิน อนาลโย. (2563, 23 ธันวาคม). เลขาเจ้าคณะอำเภอภูเวียง อำเภอหนองนาคำ จังหวัดขอนแก่น [บทสัมภาษณ์].
พระอาจารย์หลวง วัฒโณ. (2564, 15 มกราคม). วัดจันทราราม บ้านเมืองเก่า อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น [บทสัมภาษณ์].
พิเชฐ สายพันธ์. (2544). “ผีผู้ไท”: ความหมายในความตายและตัวตน. กรุงเทพฯ: คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ไมสิง จันบุดดี. (2559). อนุสาวรีย์: ภาพสะท้อนด้านอัตลักษณ์ ประวัติศาสตร์ การเมือง และความสัมพันธ์ในสาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว (วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยศิลปะและวัฒนธรรม). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
วิศาล อเนกเวียง. (2564, 15 มกราคม). บ้านดอนหัน ตำบลภูเวียง อำเภอภูเวียงจังหวัดขอนแก่น [บทสัมภาษณ์].
ศิราพร ณ ถลาง. (2558). "คติชนสร้างสรรค์" บทสังเคราะห์และทฤษฎี. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).
สมปอง มูลมณี. (2561). ตำนานประจำถิ่นทุ่งกุลาร้องไห้: เรื่องเล่าเชิงนิเวศกับการต่อสู้และต่อรองทางสังคมและวัฒนธรรม. วารสารคณะมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ (มมส), 16(2), 69-92.
หลวงปู่ธีร์ เขมจารี. (2537). ภูเวียงเมืองประวัติศาสตร์ หนังสือพิพิธภัณฑ์หลวงปู่ธีร์ วัดมิ่งเมืองพัฒนาราม อำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มิตรภูเวียงจำกัด.
อรรถจักร์ สัตยานุรักษ์. (2559). ความหวาดระแวงต่อพื้นที่ทางสังคม. กรุงเทพฯ: มติชน.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ภาพหรือตารางหรือเนื้อหาอื่นๆ ของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้งแสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์ หากไม่เป็นไปตามข้อกำหนดเบื้องต้น ทางวารสารจะถอดบทความของท่านออกโดยไม่มีข้อยกเว้นใดๆ ทั้งสิ้น