การประเมินความต้องการจำเป็นของการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศสำหรับสถานพยาบาลที่ไม่มีแพทย์นิติเวช

ผู้แต่ง

  • พิมพ์ญาดา พวงชัยบดินทร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • นพรุจ ศักดิ์ศิริ มหาวิทยาลัยศิลปากร

คำสำคัญ:

ความต้องการจำเป็น, พยานหลักฐาน, คดีความผิดทางเพศ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ประเมินความต้องการจำเป็นของการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศ 2. ศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศสำหรับสถานพยาบาลที่ไม่มีแพทย์นิติเวช เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ พยาบาลวิชาชีพหรือนักปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ในสถานพยาบาลที่ไม่มีแพทย์นิติเวช จำนวน 389 แห่ง ได้มาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามลักษณะมาตราส่วน ประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าความต้องการจำเป็น Priority Needs Index (PNIModified)

ผลการวิจัยพบว่า 1. ระดับสภาพที่เป็นจริงของการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศ โดยภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับน้อย ส่วนระดับสภาพที่ควรจะเป็น โดยภาพรวม พบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาค่าดัชนีลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น (PNIModified) พบว่า โดยภาพรวมมีค่าเท่ากับ 0.97 หากพิจารณาในรายละเอียดจะพบว่า ด้านการซักประวัติเป็นลำดับแรก รองลงมาคือ ด้านการตรวจร่างกาย ด้านการจัดทำเอกสารคดีความผิดทางเพศ และด้านการเก็บสิ่งส่งตรวจและการแปลผล 2. ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก หากพิจารณาในรายละเอียดเรียงจากมากไปน้อย ดังนี้ ด้านเทคโนโลยี ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ด้านการเมืองและกฎหมาย ด้านการบริหารจัดการ ด้านงบประมาณ ด้านบุคลากร และด้านวัสดุอุปกรณ์

เอกสารอ้างอิง

กองบริหารการสาธารณสุข. (2557). คู่มือการปฏิบัติงานนิติเวช (สำหรับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์) กระทรวงสาธารณสุข. นนทบุรี: โรงพิมพ์กระทรวงสาธารณสุข.

_____. (2563). คู่มือการจัดการวัตถุพยาน กระทรวงสาธารณสุข. นนทบุรี: โรงพิมพ์กระทรวงสาธารณสุข.

กองแผนงานอาชญากรรม. (2568). สถิติฐานความผิดคดีอาญา (คดี 4 กลุ่ม) หน่วยงานทั่วประเทศ ปี พ.ศ. 2566. สืบค้น 28 กรกฎาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/UiEsc

จักรกฤษณ์ วรวีร์. (2565). พยานหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญาของคดีข่มขืนกระทำชำเรา (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์และงานยุติธรรม). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

จุไรพร หน่อคำ. (2563). ความรู้และการปฏิบัติงานนิติเวชคลินิกของพยาบาลในการเก็บพยานหลักฐานผู้ป่วยคดีหน่วยอุบัติเหตุและฉุกเฉิน (สารนิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นราธิป นะยะเนตร. (2563). ปัจจัยสำคัญในการปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานสอบสวนในสถานีตำรวจภูธรศรีราชา จังหวัดชลบุรี (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารรัฐกิจ). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

พเยาว์ ศรีเจริญ. (2563). กระบวนการดูแลผู้เสียหายคดีถูกล่วงละเมิดทางเพศ ในโรงพยาบาลที่ไม่มีแพทย์นิติเวช กรณีศึกษาโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 17 (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

แพทยสภา. (2568). รายการข้อมูลสถิติแพทย์ ข้อมูลแพทย์ ณ พฤษภาคม 2568. สืบค้น 28 กรกฎาคม 2568, จาก https://www.tmc.or.th/statistics.php

ภัครัมภา อ่ำอ้น. (2559). การศึกษาปัญหาและอุปสรรคของทนายความในการนำพยานหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์มาใช้ในกระบวนการศาลยุติธรรมในคดีความผิดเกี่ยวกับเพศ (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วราภรณ์ ช่างสมบุญ. (2557). การสร้างรูปแบบแบบบันทึกการตรวจร่างกายผู้เสียหายที่ีถูกข่มขืนกระทำชำเราในงานนิติเวช (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วิไลรัตน์ สุริยวงศ์ และณิช วงค์ส่องจ้า. (2565). แนวทางการพัฒนางานด้านนิติเวชศาสตร์.วารสารวิชาการ อาชญาวิทยาและนิติวิทยาศาสตร์, 8(2), 1-13.

สุชัญญา กุศลสกาวรัตน์. (2565). การรับรู้และทัศนคติของพยาบาลวิชาชีพเกี่ยวกับการเก็บหลักฐานในผู้ป่วยคดีถูกกระทำชำเรา. วารสารวิชาการอาชญาวิทยาและนิติวิทยาศาสตร์, 8(1), 76-93.

สุญาดา บุณยเกียรติ. (2567). การได้มาซึ่งพยานหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ในชั้นสอบสวนในความผิดเกี่ยวกับเพศ. วารสารวิชาการอาชญาวิทยาและนิติวิทยาศาสตร์, 10(2), 79-96.

สุปรียา ลิ้มธนาสวัสดิ์. (2564). แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการชันสูตรพลิกศพของโรงพยาบาลตติยภูมิที่ไม่มีแพทย์นิติเวช : กรณีศึกษาจังหวัดราชบุรี (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติวิทยาศาสตร์). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2550). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อานนท์ จำลองกุล. (2560). การดูแลผู้ถูกล่วงละเมิดทางเพศ : ร่างกาย จิตใจ และการเยียวยาทางกฎหมาย. จุฬาลงกรณ์เวชสาร, 61(5), 603-618.

Best, J. W. (1981). Research in Education. New Jersey: Prentice-Hall.

Weiers, R. M. (2005). Introduction to Business Statistics. International Student Edition. Pennsylvania, USA: Duxbury Press, Thomson - Brooks/cole.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-21

รูปแบบการอ้างอิง

พวงชัยบดินทร์ พ., & ศักดิ์ศิริ น. (2025). การประเมินความต้องการจำเป็นของการรวบรวมพยานหลักฐานคดีความผิดทางเพศสำหรับสถานพยาบาลที่ไม่มีแพทย์นิติเวช. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 14(5), 74–86. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/292210