ปัจจัยที่ส่งผลต่อเงื่อนไขที่เอื้ออำนวยหรือเป็นอุปสรรคต่อการแจ้งเบาะแสในระบบราชการไทย: กรณีศึกษาโรงพยาบาลชุมชนหนองน้อย และองค์การบริหารส่วนจังหวัดหนองใหญ่

ผู้แต่ง

  • ไสว ศรีไสย สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
  • สมศักดิ์ สามัคคีธรรม สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

คำสำคัญ:

การแจ้งเบาะแส, เอื้ออำนวย, อุปสรรค, ระบบราชการไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาเงื่อนไขที่เอื้ออำนวยหรือเป็นอุปสรรคต่อการแจ้งเบาะแสในระบบราชการไทย และ 2. นำเสนอแนวคิดต่อการพัฒนาระบบการแจ้งเบาะแส โดยใช้ระเบียบวิธีการศึกษาเฉพาะกรณี การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การศึกษาเอกสาร วิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผลการศึกษาเพื่ออธิบายและทำเข้าใจปรากฏการณ์การแจ้งเบาะแส

ผลการวิจัยพบว่า ในระบบราชการไทย การแจ้งเบาะแสเกิดขึ้นจากเงื่อนไขปัจเจกบุคคล คือ ปทัสถานของวิชาชีพ การนับถือตนเอง ความเชื่อในการควบคุม พัฒนาการทางจริยธรรม ความเชื่อทางจริยธรรม และการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมและสื่อมวลชน อย่างไรก็ตาม เงื่อนไขด้านยุทธศาสตร์และนโยบายภาครัฐและเงื่อนไขด้านองค์กร ไม่ได้เอื้อให้เกิดการแจ้งเบาะแส การศึกษาเสนอว่า รัฐไทยควรมีการปรับปรุงยุทธศาสตร์ ระบบนิติบัญญัติ การบริหารจัดการกรณีการแจ้งเบาะแส การคุ้มครอง การป้องกันการแก้แค้น กำจัดระบบอุปถัมภ์ และปฏิรูประบบการทำงานของภาครัฐ ความเป็นมืออาชีพ ความโปร่งใส และการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมและสื่อมวลชน 

เอกสารอ้างอิง

คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ. (2560). ยุทธศาสตร์ชาติว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560 - 2564). สืบค้น 24 สิงหาคม 2562, จาก http://www.anticor.moi.go.th/data/strategic-plan60/full.pdf

นนท์ น้าประทานสุข. (2561). บทบาท หน้าที่และกลไกขององค์การภาครัฐและภาคประชาสังคมต่อการต่อต้านและปราบปรามการทุจริตคอร์รัปชั่น. กรุงเทพฯ: สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน.

พิศอําไพ สมความคิด และรัชนี แมนเมธี. (2557). มาตรการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสคอร์รัปชั่น. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

สฤณี อาชวานันทกุล. (2555). คู่มือประเมินผลด้านสิทธิมนุษยชนอย่างรอบด้านของธุรกิจการโรงแรม. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน.

อนันตนัฏ แบ่งบุญ. (2557). มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เป็นผู้กล่าวหาหรือให้ถ้อยคำหรือแจ้งเบาะแสหรือข้อมูลความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่หรือทุจริตต่อหน้าที่ตามกฎหมายไทยเปรียบเทียบกับประเทศมาเลเซียและนิวซีแลนด์ (วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขานิติศาสตร์). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.

Dozier, J. & Miceli, M. (1985). Potential Predictors of Whistleblowing: A Prosocial Behavior Perspective. The Academy of Management Review, 10(4), 823-836.

Hirschman, A. O. (1970). Exit, Voice and Loyalty: Response to decline in Firms, Organizations and States. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Keenan, J. P. (1992). Whistleblowing and the first-level manager: determinants of feeling obliged to blow the whistle. Journal of Social Behavior and Personality, 10(3), 571–584.

Miceli, M. P. & J. P. Near. (1984). The Relationships among Beliefs, Organizational Position, and WhistleBlowing Status: A Discriminant Analysis. Academy of Management Journal, 27(4), 687–705.

______. (1985). Characteristics of organisational climate and perceived wrongdoing associated with whistleblowing decisions. Personnel Psychology, 38, 525-544.

______. (1992). Blowing the whistle: The organizational and legal implications for companies and employees. Lanham: Lexington Books.

OECD. (2014). OECD Foreign Bribery Report: An Analysis of the Crime of Bribery of Foreign Public Officials, OECD Publishing. Retrieved May 21, 2020, from https://doi.org/10.1787/9789264226616-en

Park, H., et al. (2008). Cultural Orientation and Attitudes Toward Different Forms of Whistleblowing: A Comparison of South Korea, Turkey, and the U.K. Journal of Business Ethics, 82, 929-939.

Transparency International. (2017). Corruption Perceptions Index 2017. Retrieved August 26, 2018, from https://www.transparency.org/news/feature

UNODC. (2018). Manual on Corruption Surveys. Retrieved April 21, 2020, from https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/Crime-statistics

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-10-17

รูปแบบการอ้างอิง

ศรีไสย ไ., & สามัคคีธรรม ส. (2023). ปัจจัยที่ส่งผลต่อเงื่อนไขที่เอื้ออำนวยหรือเป็นอุปสรรคต่อการแจ้งเบาะแสในระบบราชการไทย: กรณีศึกษาโรงพยาบาลชุมชนหนองน้อย และองค์การบริหารส่วนจังหวัดหนองใหญ่. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 12(5), 127–138. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/265180