การจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อยจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์คือ1)เพื่อศึกษาการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา2) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความคิดเห็นของพระสงฆ์ที่มีต่อการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อยจังหวัดพระนครศรีอยุธยาโดยจำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล 3) เพื่อศึกษาปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะต่อการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อยจังหวัดพระนครศรีอยุธยาการวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยแบบผสานวิธี ระหว่างงานวิจัยเชิงปริมาณ ด้วยการวิจัยเชิงสำรวจ เก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นเองโดยมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ0.896 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ได้แก่พระสงฆ์ในอำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยาจำนวน๑๙๕รูป วิเคราะห์ผลการวิจัยโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูปทางสังคมศาสตร์สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ค่าความถี่และค่าร้อยละค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานการทดสอบค่าเอฟ (F-test) ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ในกรณีตัวแปรต้นตั้งแต่ 3 กลุ่มขึ้นไป เมื่อพบว่ามีความแตกต่างจะทำการเปรียบเทียบความแตกต่างค่าเฉลี่ยเป็นรายคู่ด้วยวิธีผลต่างนัยสำคัญน้อยที่สุด (Least Significant Difference : LSD.)การวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 8 รูป/คน ใช้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือและวิเคราะห์ข้อมูลแบบพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า

1. พระสงฆ์มีความคิดเห็นต่อการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยมีค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานอยู่ในระดับ (=75, S.D.= 0.736) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมากทุกด้าน ดังนี้ด้านการใช้อย่างยั่งยืน (=3.83 , S.D.= 0.864)ด้านการขจัดของเสีย/มลพิษ (=3.76 , S.D.= 0.931) ด้านการควบคุมกิจการและการจัดการ (=3.67 , S.D.= 0.904)

2.ผลการเปรียบเทียบสมมติฐานการวิจัยระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล คือ อายุ พรรษา วุฒิการศึกษาสามัญ วุฒิการศึกษานักธรรม และวุฒิการศึกษาเปรียญธรรมพบว่า พระสงฆ์ที่มีอายุ พรรษา วุฒิการศึกษาสามัญ วุฒิการศึกษานักธรรม และวุฒิการศึกษาเปรียญธรรมมีความคิดเห็นต่อการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยาไม่แตกต่างกันจึงปฏิเสธสมมติฐานที่ตั้ง

3.ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะในการพัฒนาจัดการสิ่งแวดล้อมภายในวัดของพระสังฆาธิการในอำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยาได้แก่ ปัญหา อุปสรรค พบว่า ขาดการวางแผนระยะยาว ไม่มีบุคลากรมาให้ความรู้เกี่ยวกับมลพิษและสิ่งแวดล้อมไม่มีการจัดระเบียบแผนงานนำถังขยะวานไว้เป็นจุดทิ้งหรือการกำจัดขยะ พบว่า สิ่งแวดล้อมต่างทั้งในวัดและชุมชนรอบวัด ถูกละเลย ปล่อยให้รกสกปรก ไม่มีแผนการปรับภูมิทัศน์ให้วัดและชุมชนดูสวยงาม ข้อเสนอแนะ พบว่า ควรนำเศษรฐกิจพอเพียงของพระเจ้าอยู่หัว มาใช้ จัดตั้งกลุ่มจิตอาสาดูแลความสะอาดบริเวณวัด ควรมีการวางแผนงานจัดทำโครงการรณรงค์ทิ้งขยะให้ถูกที่และการนำขยะมาใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่า ควรมีการจัดการสิ่งแวดล้อม ทั้งภายในและภายนอก รวมทั้งการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่างๆ ให้น่ามองอยู่เสมอ