รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะพยาบาลเชิงพุทธบูรณาการของพยาบาล สังกัดกรมแพทย์ทหารเรือ

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ ได้แก่ ๑) เพื่อศึกษาวิเคราะห์สภาพทั่วไปการพัฒนา สมรรถนะพยาบาลของพยาบาลสังกัดกรมแพทย์ทหารเรือ ๒) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎีการพัฒนา สมรรถนะพยาบาล และหลักพุทธธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาสมรรถนะพยาบาลสังกัดกรมแพทย์ ทหารเรือและ ๓) เพื่อนําเสนอรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะพยาบาลเชิงพุทธบูรณาการของพยาบาล สังกัดกรมแพทย์ทหารเรือ

ระเบียบวิธีการวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed-Methods Research) ได้แก่ การวิจัยวิจัยเชิง คุณภาพ ได้แก่ การสัมภาษณ์เจาะลึกทั้งหมด ๒๕ รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยพรรณนาความ วิเคราะห์ และการวิจัยเชิงปริมาณโดยการแจกแบบสอบถามแก่พยาบาลสังกัดกรมแพทย์ทหารเรือ กลุ่มตัวอย่างจํานวน ๒๒๕ คนโดยใช้สถิติต่างๆ ดังนี้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบน มาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

๑) สภาพทั่วไปการพัฒนาสมรรถนะพยาบาล พบว่า ด้านจรรยาบรรณขาดเกณฑ์การ ประเมิน ตัวชี้วัด ขาดการเก็บข้อมูลพื้นฐาน และการปลูกฝังจริยธรรม จรรยาบรรณยังมีน้อย ด้าน คุณลักษณะเชิงวิชาชีพพยาบาลบางส่วนยังขาดความภาคภูมิใจในความเป็นอาชีพพยาบาล ขาตแผนการพัฒนาคุณลักษณะอย่างต่อเนื่อง และขาตการปรับตัวอย่างเหมาะสม ต้านการสื่อสาร

ขาดทักษะการสื่อสาร และขาดความรู้ด้านเทคโนโลยีสําหรับการสื่อสาร ภาษา และการให้ข้อมูล ความรู้เชิงวิชาชีพและด้านสัมพันธภาพขาดการเสริมแรง สร้างแรงจูงใจ ให้รางวัล ขาดกระบวนการ ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดเวลา และขาดการส่งเสริมความก้าวหน้าในวิชาชีพ

๒) แนวคิด และทฤษฎีการพัฒนาสมรรถนะที่นํามาใช้ในการกําหนดทิศทางสําหรับดึง และผลักพลังความรู้ พลังทักษะ พลังศักยภาพส่วนตัว พลังความสามารถ และพลังคุณลักษณะอื่น ๆ ของพยาบาลวิชาชีพออกมาใช้ในการปฏิบัติหน้าที่ให้มีประสิทธิภาพ และจะต้องขึ้นอยู่กับระบบการ พัฒนาอย่างถูกกระบวนวิธีการจนสามารถทําให้องค์กรมั่นใจและช่วยพัฒนาการเรียนรู้ของบุคลากร ซึ่งเมื่อนําอิทธิบาทธรรม ๔ ประการที่อยู่ในรูปของกระบวนวิธีการที่มีประสิทธิภาพก็ยิ่งทําให้ สมรรถนะพยาบาลสามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีคุณภาพตามแนวทางพระพุทธศาสนามากยิ่งขึ้น คือ ทําให้พยาบาลมีความรักในอาชีพของตนเอง มีการปลูกพลังความเพียรในการปฏิบัติหน้าที่ มุ่งมั่น มั่นคงในอาชีพที่ตนเองได้เลือกที่จะดูแลผู้ป่วยอย่างไม่ท้อถอย และการใช้ความคิดในใคร่ครวญ การ คิดพินิจพิจารณาเพื่อการปรับปรุงการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่งเมื่อนํามาบูรณาการจะ พบการเปลี่ยนที่สําคัญกล่าวคือ หลักอิทธิบาทจะเข้าไปช่วยให้การพัฒนาสมรรถนะของพยาบาล ประสบความสําเร็จตามที่องค์กรได้กําหนดไว้และผลักดันภารกิจอื่นๆ ให้บรรลุเป้าหมายอย่างมี ความสอดคล้องกันมากที่สุด

๓) รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะของพยาบาล ต้านจรรยาบรรณที่ใช้กระบวนการตาม หลักอิทธิบาทธรรม พบว่า ต้านฉันทะ พบว่า มีความรักในอาชีพที่ต้องดูผู้ป่วยและรักผู้อื่น ด้วยการ กําหนดแผนการดูแลและการบํารุงขวัญกําลังใจพยาบาล ด้านวิริยะ พบว่า มีความเพียรปฏิบัติหน้าที่ เพื่อการดูแลผู้ป่วยและดูแลตนเองด้วยการจัดทีมในการให้คําปรึกษาแก่พยาบาล ด้านจิตตะ พบว่า การปลูกฝังอุดมการณ์ ด้วยการสอนงานด้วยหัวใจและมอบทักษะการดูแลตนเอง และด้านวิมังสา พบว่า ความรู้และการตัดสินใจเชิงจริยธรรม ด้วยการจัดระบบการเพิ่มความเชื่อมั่นของตนเองใน การปฏิบัติหน้าที่และจรรยาบรรณด้านคุณลักษณะเชิงวิชาชีพตามหลักอิทธิบาทธรรม พบว่า ด้าน ฉันทะ พบว่า การกระตุ้นอุดมการณ์ทางวิชาชีพ ด้านวิริยะ พบว่า กําหนดกระบวนการสร้าง แรงจูงใจด้วยความก้าวทางวิชาชีพด้านจิตตะ พบว่า การปลูกฝังเมตตา กรุณา และด้านวิมังสา พบว่า การส่งเสริมการมีส่วนร่วมต้านการสื่อสารตามหลักอิทธิบาทธรรม พบว่าต้านฉันทะ พบ การ สื่อสารด้วยหัวใจด้านวิริยะพบ การสื่อสารด้วยความรู้ใจด้านจิตตะ พบว่า การสื่อสารด้วยความมี เมตตากรุณาด้านวิมังสา พบ ความฉลาดในการสื่อสารกับผู้ป่วย และด้านสัมพันธภาพตามหลักอิทธิ บาทธรรม พบว่า ด้านฉันทะ พบ การส่งเสริมความเสมอภาคและความเคารพต่อผู้อื่นด้านวิริยะ พบ การใช้ความเพียรอย่างเหมาะสมในการสร้างสัมพันธภาพด้านจิตตะ พบว่า การปรับเจตคติที่ดีต่อ ผู้อื่น และด้านวิมังสา พบ การทํางานด้วยระบบทีมงานที่มีปัญญา