การวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นําด้านคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๑

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัย ดังนี้ (๑) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำด้านคุณธรรมจริยธรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๑() เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบภาวะผู้นำด้นคุณธรรมจริยธรรมสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิขต ๑ และ (๓) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของภาวะผู้นำด้านคุณรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถศึกษาชัยภูมิ ขต ๑ กลุ่มตัวอย่งที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ประกอบด้วย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการสัมภาษณ์ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาจำนวน ๑๐ คน ครูผู้สอนจำนวน ๑๐ คน กลุ่มตัวอย่างในการตอบแบบสอบถาม ผู้วิจัยได้กำหนดสัดส่วนของกลุ่มตัวอย่าง จำนวน ๕๐๐ คน แบ่งออกเป็นผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน ๕๖ คน และครูผู้สอนจำนวน ๔๔๔ คน ด้วยวิธีการเลือกตัวอย่างแบบโควตา (Quot Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้าง (Semi-Structured Interview) และแบบสอบถามเกี่ยวกับองค์ประกอบภาวะผู้นำด้นคุณธรรมจริยธรรมด้านคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ ขต ๑ ซึ่งเป็นแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประเมินค่ (Rating Scale) ชนิด ๕ ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่เบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์องค์ประกอบ (Exploratory Factor analysi) การวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน(Stepwise Multiple Regression Analysi) และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน(Confirmatory Factors Analysis)ผลการศึกษาพบว่า๑. การศึกษาภาวะผู้นำด้นคุณธรรมจริยธรรมสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานขตพื้นที่การศึกษาประมศึกษาชัยภูมิเขต ๑ ๑) ผู้บริหารควรจะมีหลักภาวะผู้นำในการบริหารด้านคุณรรมจริยธรม ควรจะใช้หลัก พรหมวิหาร ๔ หลักสัปปุริสธรรม ๗ สำหรับครูผู้สอนอยากจะให้ผู้บริหรนั้นใช้ หลักการครองตน ครองคน ครองงานและหลักธรรมาภิบาล ๒) หลักการบริหารที่ดีที่ทำให้ผู้ร่วมงานยอมรับ ได้แก่ หลักประชาธิปไตย หลักธรรม และหลักคุณธรรม ความชื่อตรง ซื่อสัตย์ ความสามารถในการถ่ายทอด ๓) ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง ผู้นำต้องมีหลักการบริหารที่ดีที่ผู้ร่วมงานยอมรับต้องประกอบไปด้วย ความเก่ง ความกล้า รู้จักบทบาทหน้าที่ของตนเองและผู้อื่น มีวิสัยทัศน์ ต้องกล้าคิดกล้าทำ มีประสบการณ์ตรง มีการปรับตัว๒. การวิเคราะห์ภาวะผู้นำด้นคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่กรศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๑ ผู้บริหาร์ทุกคนที่ให้สัมภาษณ์มีความคิดเห็นสอดคล้องกันว่าผู้บริหาควรมีภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่ผู้บริหารทุกคนจะนำองค์กรสู่ความสำเร็จต้องกล้าคิด กล้าทำมีวิสัยทัศน์ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ สำหรับครูผู้สอนมองว่าผู้บริหารคือหัวใจสำคัญของการดำเนิงานในองค์ก ครูผู้สอนมองว่า ผู้นำที่ดีต้องมีการบริหารที่ดีประกอบด้วย ๑) เชื่อมั่นไตนเอง หนักแน่น แสดงบทบาทผู้นำเสมอต้นเสมอปลาย ๒) รู้จักตนเองยอมรับข้อบกพร่องตนเอง และของผู้อื่น ๓) รู้สิ่งที่ถูกสิ่งที่ผิด รู้จักละอายสิ่งที่ทำผิด ๓) กระตือรือร้นกล้าติดสินใจเป็นนักประชาธิปไตย ๔ มีมนุษย์สัมพันธ์คัดเลือกคนเหมาะกับงาน ๕) มีความสามารถในการจูงใจคนอื่น และ ภาวะผู้นำที่ดีต้องเน้นการมีส่วนร่วม โดยผู้นำที่ดี ต้องเป็นผู้นำแบบประชาธิปไตยแสดงความคิดเห็นอย่างมีเหตุผล การแบ่งงานหน้าที่ของผู้ใต้บังคับบัญชา ดูแลผู้ใต้บังคับบัญชาที่ตั้งอาไว้ จกข้อมูลทั้งหมดสามารถกำหนดองค์ประกอบหลักได้ ๗ ด้านคือด้านหลักสัปปุริสธรรม ด้านหลักคุณธรรม ด้านหลักจริยธรรม ด้านการสื่อสารในองค์กร ด้านความร่วมมือในองค์ก ด้นวัฒนธรรมในองค์กร และด้านผู้นำในการเปลี่ยนแปลง๓. การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันภาวะผู้น้ำค้นคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๑ องค์ประกอบทั้ง ๗ด้าน ได้แก่ ด้านหลักสัปปุริสธรรม ด้านหลักคุณธรรม ด้านหลักจริยธรรม ด้านการสื่อสารในองค์กรด้านความร่วมมือในองค์กร ด้านวัฒนธรรมในองค์กร และด้านผู้นำในการเปลี่ยนแปลง ซึ่งมีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิประจักษ์อยู่ในกณฑ์ดีทุกด้าน ผลการวิเคราะห์จากการสัมภาษณ์ผู้บริหารและครูพบว่ามีความเห็นด้วยอยู่ในระดับมาก