การขับเคลื่อนการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนา ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์จังหวัดชัยนาท

ผู้แต่ง

  • พระธงชัย ธมฺมวโร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระเมธีธรรมาจารย์ (ประสาร จนฺทสาโร) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระมหานิกร ฐานุตฺตโร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การขับเคลื่อนการปฏิรูป, กิจการพระพุทธศาสนา, การเผยแผ่พระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้เป็นการวิจัยเพื่อสนับสนุนแผนยุทธศาสตร์การปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาตามนโยบายของคณะสงฆ์ไทย ใช้ระเบียบวิจัยแบบผสานวิธี โดยเริ่มสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 24 รูป/คน เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์จังหวัดชัยนาท เก็บข้อมูลจากด้วยแบบสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้างและการสนทนากลุ่มเพื่อศึกษากระบวนการขับเคลื่อนการปฏิรูป วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความและยืนยันความสอดคล้องของกระบวนการด้วยการวิจัยเชิงปริมาณ จากแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 328 รูป วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1. การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของคณะสงฆ์จังหวัดชัยนาทใช้วิธีการเทศน์และดำเนินกิจกรรมในโอกาสต่างๆ เช่น งานบุญ งานบวช การสอนศีลธรรมในโรงเรียน และโครงการหมู่บ้านรักษาศีล 5 2. แผนงานส่งเสริมการขับเคลื่อน มี 10 แผนงาน คือ 1) สร้างพระสงฆ์ต้นแบบ 2) สร้างศาสนาทายาท 3) สร้างเครือข่าย การดำเนินงาน 4) การเผยแพร่ทางสื่อออนไลน์ 5) สร้างวิทยากรด้านศาสนพิธีในชุมชน 6) ส่งเสริมให้วัดเป็นแหล่งเรียนรู้กิจกรรมและประเพณีท้องถิ่น 7) ส่งเสริมการอบรมพระนักเทศน์ต้นแบบ 8) เพิ่มศักยภาพพระสงฆ์ 9) เสริมสร้างวัดให้มีสื่อเทคโนโลยีที่ทันสมัย 10) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมเครือข่ายในท้องถิ่น 3. การขับเคลื่อนการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาทุกแผนงานต้องมีการบริหารจัดการเชิงคุณภาพ PDCA ตามขั้นตอน คือ มีการวางแผนงานให้ชัดเจน ปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ มีการตรวจสอบ กำกับติดตาม ปรับปรุงแก้ไข การปฏิบัติการอยู่ทุกระยะ 4. กระบวนการขับเคลื่อนการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาด้านการเผยแผ่ ของคณะสงฆ์จังหวัดชัยนาท ได้รับความเห็นชอบว่ามีความเหมาะสม โดยรวมอยู่ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

กรกต ชาบัณฑิต. (2562). การกำหนดยุทธศาสตร์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตไทยสู่ประชาคมอาเซียน. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 8(1), 238-252.

กฤษฎา แซ่หลี. (2562). รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมสำหรับวัยรุ่นไทยยุคใหม่ ตามหลักพุทธธรรม ผ่านกลไกการขับเคลื่อนโครงการคลินิกคุณธรรม ของพระธรรมวิทยากร (รายงานผลการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์.

เกียรติศักดิ์ สุขเหลือง. (2561). กลยุทธ์การบริหารองค์กรสงฆ์ที่เข้มแข็งในยุคโลกาภิวัฒน์ (รายงานผลการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์.

พระครูโฆษิตสังฆพิทักษ์. (2560). กลยุทธ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ไทยในสังคมปัจจุบัน. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 17(3), 211.

พระครูพิศิษฎ์ประชานาถและคณะ. (2563). การพัฒนาการมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ ในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธในจังหวัดสมุทรสงคราม (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูวิจิตรธรรมวิภัช. (2562). การพัฒนาการส่งเสริมการปฏิบัติธรรมของสำนักปฏิบัติธรรม ประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูวิสุทธิสีลาภิวัฒน์ และคณะ. (2563). การขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์การปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาด้านการปกครองของคณะสงฆ์จังหวัดสระบุรี (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูสังฆรักษ์ปัญญาพล ปญฺญาพโลและคณะ. (2562). กลไกการพัฒนาศักยภาพในการปฏิบัติงานของพระวินยาธิการ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูสุกิจจานุรักษ์. (2562). การส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ในจังหวัดสุพรรณบุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูอาทรวชิรกิจและคณะ. (2563). การจัดการหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบลในจังหวัดกำแพงเพชร (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระเทพสิงหวราจารย์. (2562). การพัฒนากลไกการขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีล 5 ของคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธงชัย ธมฺมวโร. (2563). การขับเคลื่อนการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์จังหวัดชัยนาท (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระปลัดวรเมศวร์ นาควโร. (2560). รูปแบบการพัฒนาการบริหารจัดการวัดที่ดีในจังหวัดชัยนาท (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระเฉลิมพล อชิโต. (2562). ภาวะผู้นำในการปกครองคณะสงฆ์ของพระสังฆาธิการ อำเภอบางบาลจังหวัด พระนครศรีอยุธยา. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 8(1), 84-95.

พระมหาคำพันธุ์ รณญฺชโยและคณะ. (2563). การพัฒนาบทบาทของพระสงฆ์ในการเสริมสร้างสัมมาชีพแก่ประชาชนในจังหวัดราชบุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาจินตวัฒน์ จารุวฑฺฒโนและคณะ. (2563). รูปแบบการบริหารวัดสร้างสุขด้วยกิจกรรม 5 ส จังหวัดสิงห์บุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาอำนาจ อจฺฉริยเมธีและคณะ. (2563). การพัฒนาการเสริมสร้างความปรองดองเพื่อสังคมสันติสุขโดยพระสังฆาธิการจังหวัดปทุมธานี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชวรมุนี. (2560). แผนยุทธศาสตร์การปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนา 2560-2564 การนำนโยบายสู่การปฏิบัติ. โพสต์ทูเดย์ ธรรมะ, สืบค้น 17 กันยายน 2560, จาก https://www.posttoday.com/dhamma/513945/

________. (2561). การปฏิรูปกิจการ พระพุทธศาสนา. โพสต์ทูเดย์ ธรรมะ. สืบค้น 15 ตุลาคม 2561, จาก https://www.posttoday.com/dhamma/513959/

พระสมุห์สมชาย สิริสมฺปนฺโน. (2563). การปลูกฝังเยาวชนให้มีศรัทธาต่อพระพุทธศาสนา ของคณะสงฆ์จังหวัดสระบุรี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(1), 211.

พระอำนวย หมอกเมฆ. (2552). กลยุทธ์การบริหารวัดในพระพุทธศาสนาสำหรับเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ในเขต ภาค 4 (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารอุดมศึกษา). นครสวรรค์: มหาวิทยาลัยภาคกลาง.

พระอุดมสิทธินายก. (2562). การมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ในการเสริมสร้างสุขภาวะและเครือข่ายทางสังคม เพื่อลดเหล้าบุหรี่เชิงพุทธบูรณาการในจังหวัดนนทบุรี. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 8(4), 1-16.

สรายุทธ์ เศรษฐขจรและคณะ. (2559). รูปแบบการบริหารงานเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่พึงประสงค์ของคณะสงฆ์ภาค 12 (รายงานการวิจัย). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยปทุมธานี.

สุรพศ ทวีศักดิ์. (2553). การใช้กลไกของรัฐในการเผยแผ่ศีลธรรมทางศาสนา. สืบค้น 14 พฤษภาคม 2553, จาก https://prachatai.com/journal/2010/05/29440/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-06-18

รูปแบบการอ้างอิง

ธมฺมวโร พ., (ประสาร จนฺทสาโร) พ., & ฐานุตฺตโร พ. (2020). การขับเคลื่อนการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนา ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์จังหวัดชัยนาท. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 9(2), 179–192. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/240879