เครือข่ายสำนักปฏิบัติธรรมตามแนวทางมหาสติปัฏฐานในประเทศไทยและเมียนมาร์ : กรณีศึกษา วัดร่ำเปิง จังหวัดเชียงใหม่ และวัดประธาตุจอมคำ เมืองเชียงตุง รัฐฉาน ประเทศเมียนมาร์
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์สำนักปฏิบัติธรรมวัดร่ำเปิง และสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุจอมคำ 2) พัฒนาและเชื่อมโยงเครือข่ายสำนักปฏิบัติธรรมวัดร่ำเปิง และสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุจอมคำ และ 3) ประเมินศักยภาพเครือข่ายระหว่างสำนักปฏิบัติธรรมวัดร่ำเปิง และสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุจอมคำ วิธีการศึกษาเป็นการวิจัยแบบผสมผสานวิธี โดยใช้วิธีการวิจัย 3 แบบ คือ การวิจัยเชิงคุณภาพแบบการวิจัยเอกสาร (Documentary Qualitative Research) การวิจัยเชิงคุณภาพแบบการวิจัยภาคสนาม (Field-Work Qualitative Research) และการวิจัยเชิงปริมาณแบบการวิจัยปฏิบัติการ (Action Quantitative Research) ผสมผสานกันไปด้วยการรวบรวม เรียบเรียง วิเคราะห์ และนำเสนอผลการวิจัย
ผลการวิจัยพบว่า 1) เครือข่ายของสำนักปฏิบัติธรรมวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ และสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุจอมคำ เมืองเชียงตุง รัฐฉาน ประเทศเมียนมาร์ เป็นเครือข่ายที่เกิดขึ้นจากการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกัน โดยอาศัยการปฏิบัติธรรมร่วมกัน การเยี่ยมเยือนกัน การมีกิจกรรมร่วมกันอย่างต่อเนื่องทำให้เกิดเป็นเครือข่ายสำนักปฏิบัติธรรมขึ้น ขณะที่แต่ละวัดก็มีเครือข่ายภายในวัด เครือข่ายภายนอกวัด และมีกิจกรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงเครือข่ายอยู่แล้ว เช่น การมีกิจกรรมการปฏิบัติธรรมประจำในแต่ละเดือน การมีกิจกรรมร่วมกันกับหน่วยงานต่าง ๆ ในพื้นที่ 2) การพัฒนาและเชื่อมโยงเครือข่ายของสำนักปฏิบัติธรรมวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) และสำนักปฏิบัติธรรมวัดพระธาตุจอมคำ เป็นการพัฒนาผ่านรูปแบบของกิจกรรมร่วมกันที่มีอยู่แล้ว เช่น การทำข้อตกลงร่วมกัน หรือการทำ MOU ระหว่างสำนักปฏิบัติธรรม การอบรมพระวิปัสสนาจารย์ การจัดอบรมปฏิบัติธรรมกรรมฐาน การเยี่ยมเยือนแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน การสงเคราะห์ช่วยเหลือกันด้านต่าง ๆ ที่อาจจะมีความจำเป็นต้องได้รับการช่วยเหลือ และ 3) ศักยภาพเครือข่ายระหว่างวัดวัดร่ำเปิง (ตโปทาราม) จังหวัดเชียงใหม่ และวัดพระธาตุจอมคำ เมืองตุง เป็นเครือข่ายที่มีความเข้มแข็ง เพราะมีการร่วมมือกันอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านวิชาการ การปฏิบัติธรรม สังคมและวัฒนธรรม ทั้งสองแห่งมีจุดแข็งที่แตกต่างกัน คือ วัดร่ำเปิง เป็นวัดที่ศูนย์กลางการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานและแหล่งรวบรวมพระไตรปิฎกแห่งล้านนาไทย ส่วนวัดพระธาตุจอมคำ เมืองเชียงตุง รัฐฉาน ประเทศเมียนมาร์ เป็นวัดที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และศาสนาของเมืองเชียงตุง มีความสำคัญในฐานะเป็นศูนย์กลางของชุมชน เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวพุทธในเมืองเชียงตุง และเป็นสถานที่ดึงดูดใจที่สำคัญของนักท่องเที่ยวในเมืองแห่งนี้
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
เอกสารอ้างอิง
Bunchaya, V. (2016). The Practice and Examination of Kammatthāna Emotions According to Theravada Buddhism in Myanmar. (Research Report). Ayutthaya: Buddhist Research Institute of MCU.
Chaiyawongsa, N. et al. (2019). Guidelines for Vipassanā Kammatthāna Practice Based on the Four Foundations of Mindfulness at Wat Phra That Si Chom Thong Worawihan, Ban Luang Subdistrict, Chom Thong District, Chiang Mai Province. Journal of Buddhist Studies, 10(2), 414-428.
Chutrakul, A., Laphing, U., & Phrakhru Samuh Thanachote Jirathammo. (2020). Guidelines for Promoting Dhamma Practice for Foreigners at Wat Rampoeng (Tapotharam), Suthep Subdistrict, Mueang District, Chiang Mai Province. Journal of Buddhist Studies, 11(2), 514-523.
Kwannak, K. (2016). The Networking Role of Development Monks in Chiang Mai Province. (Master’s Thesis). Thammasat University. Bangkok.
Phra Bhavanadhammabhirach Vi. (2022). A Manual for Vipassanā Kammatthāna Practice Based on the Four Foundations of Mindfulness. Chiang Mai: Changphueak Printing Ltd.
Phra Daonuea Butsitha. (2014). Network Building and Network Management in the Propagation of Buddhism by the Ban Phop Tham Nam Suk Community, Thung Saliam District, Sukhothai Province. (Master’s Thesis). National Institute of Development Administration. Bangkok.
Phrakhru Prachotthammarak (Jaroon Thanissaro), Phra Pariyattiwaropakan, & Sin Ngamprakhon. (2017). Strategies for Promoting the Management of Meditation Centers in Bangkok. Journal of Graduate Studies Suan Sunandha Rajabhat University, 10(1), 87-97.
Phra Monthat Yanunboonsiri, Siritharungsri, P. & Boonprasert, U. (2022). The Strategic Administration of Provincial Meditation Centers. Journal of Peace Studies Review, 10(6), 2384-2396.
Phrapalad Prasit Bhatrajitto (Srisawang), Yodmalee, B. & Kamjonmenukul, P. (2017). The Development of Educational Network Building of Meditation Centers to Enhance Morality and Ethics of Communities in the Northeast. International Journal of the Faculty of Humanities and Social Sciences Khon Kaen University, 7(1), 27-48.
Phra Pian Simtama, Boonpu, S., & Ngamprakhon, S. (2018). The Development of Management Indicators for the Phra Phong-Yup Practice Centers in Thai Society. Journal of Education, 29(3), 141-161.
Phra Sitthichat Supājāro. (2021). The Teaching Methods of Vipassanā Meditation at Wat Rampoeng (Tapotharam) Meditation Center, Mueang District, Chiang Mai Province. MCU Pali Studies Buddhaghosa Review Journal, 7(2), 109-118.
Phra Thawat Chai Sakonwipas, & Kumkrong, V. (2023). Samathapappangkhomanai Meditation Development. Journal of Educational Management Innovation and Research, 5(5), 1077-1084.
Phramaha Duangthip Pariyattithari (Boonsri). (2014). The Social and Cultural Development of the Tai in Kengtung, Shan State, Republic of the Union of Myanmar. (Master’s Thesis). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Ayutthaya.
Phramaha Pricha Khemanando (Lao Thaweekoon). (2018). The Network Administration of Meditation Centers in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Ayutthaya.
Phramaha Suthit Apākaro (Ob-oon) et al. (2013). The Development of Models and Processes for the Management of Buddhist Tourism in Thailand. (Research Report). Bangkok: National Research Council of Thailand (NRCT) and Thailand Science Research and Innovation (TSRI) Fund.
Pornnapadon, P. (2021). Teaching and Examining the Emotions of Pure Vipassanā Meditation Practitioners According to the Seven Levels of Phra Bhavanaphisanmethi Vi's Ladder. Journal of MCU Pali Studies Buddhaghosānusorn, 7(2), 152-164.
Saksirisamphan, N., Suyaprom, S., & Yutthana Praneet. (2013). Buddhist Administrative Methods of Meditation Centers. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Ayutthaya.
The History of Wat Rampoeng (Tapotharam). (n.d.). This Book Was Published by Miss Yaowalak Thephasadin Na Ayutthaya to Dedicate Merit to Her Mother, Mrs. Sunee Thephasadin Na Ayutthaya. Chiang Mai: Changphueak Graphic.