กระบวนการของกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาทเพื่อการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิต
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิต 2) เพื่อศึกษากระบวนการของกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท 3) เพื่อบูรณาการกระบวนการของกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาทเพื่อการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิต งานวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิจัยเอกสาร คือการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากพระไตรปิฎก เอกสารทางวิชาการ รวมถึงงานวิจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และการวิจัยภาคสนาม คือการสัมภาษณ์เชิงลึก เจาะจงผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 17 รูป/คน ประกอบด้วย กลุ่มนักวิชาการพระพุทธศาสนาฝ่ายพระภิกษุ กลุ่มนักวิชาการพระพุทธศาสนาฝ่ายคฤหัสถ์ และกลุ่มนักปราชญ์ชาวบ้าน นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์และสังเคราะห์เป็นองค์ความรู้ใหม่ เพื่อนำเสนอผลการวิจัย ดังนี้
ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิตทั่วไป คือ การจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมสมรรถภาพทางกายและทางจิตใจให้สามารถจัดการกับตนเองและสิ่งแวดล้อมได้ ซึ่งเป็นการพัฒนาทักษะพื้นฐานของบุคคลให้ดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุขและปลอดภัยจากปัญหาทางสังคม ส่วนกระบวนการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิตในพระพุทธศาสนา คือ การจัดกระบวนการฝึกอบรมพัฒนาตนเองทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และปัญญา อย่างครอบคลุมสมดุลกันทั้ง 3 ด้าน ซึ่งส่งผลให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบอย่างยั่งยืน 2) กระบวนการของกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท คือ กระบวนการขับเคลื่อนชีวิตให้เป็นไปตามเจตจำนง อันมีกิเลสเป็นพื้นฐานบีบคั้นสภาวะจิตใจให้สร้างสรรปันแต่งพฤติกรรมทางกาย ทางวาจา ส่งผลให้เกิดกรรมเป็นได้ทั้งกรรมดีกรรมชั่ว กรรมเกิดขึ้นทางใจเป็นอันดับแรก แล้วจึงส่งผลไปสู่การกระทำกรรมทางกายและทางวาจาในภายหลัง กรรมจะถูกสะสมไว้ในภวังคจิตรอโอกาสให้ผลแก่เจ้าของกรรม การตัดสินว่าเป็นกรรมดีหรือชั่วต้องดูที่ผลของการกระทำว่ามีผลกระทบต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคมอย่างไร ซึ่งหลักไตรสิกขาเป็นหลักธรรมเพื่อปฏิบัติสำหรับปรับปรุงกายกรรม วจีกรรม และมโนกรรม 3) บูรณาการกระบวนการของกรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาทเพื่อการเรียนรู้สำหรับพัฒนาชีวิตได้ 3 ด้าน คือ 1. ศีลทำให้กายกรรมและวจีกรรมสุจริต ปิดกั้นบาปอกุศลทั้งปวง 2. สมาธิทำให้มโนกรรมสะอาด สว่าง สงบ ตั้งมั่นอยู่ในคุณธรรม และ 3. ปัญญาทำให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ รู้ดีชั่ว รู้สิ่งที่ควรไม่ควร รู้วิธีแก้ไขปัญหาชีวิตและทันต่อโลก ทำให้มีสมรรถภาพทางกาย ทางจิต และปัญญา ที่สมบูรณ์ยิ่งยวด ดำเนินชีวิตในปัจจุบันได้ด้วยดีมีความสุข องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย คือ “IER Model” I มาจาก Improve หมายถึง ปรับปรุงพฤติกรรมด้วยการฝึกอบรมศีล E มาจาก Efford หมายถึง เพียรสร้างกรรมดีด้วยฝึกอบรมจิตให้เกิดคุณธรรม และ W มาจาก Wisdom หมายถึง ปัญญาชี้นำพฤติกรรม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
เอกสารอ้างอิง
Amonvivat, S. (2003). Concepts about Educational Integration Religion and Culture Thai People’s Ways of Learning: A Compilation of Information from the Conference and Collection of Writings from Thinkers. Bangkok: Office of the National Education Commission.
Bannaruji, B. (1995). The Dependent Origination. (3rd ed.). Bangkok: Pornboon Publishing.
Hirunsirikul, S. (2019). Guidelines in Proposing the Kamma Harmonized with Current Thai Society. (Doctoral Dissertation). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Phra Nakhon Sri Ayutthaya.
Intasara, W. (2012). Principles of Kamma and Rebirth. Bangkok: Khumthong Industry and Printing Company Limited.
Mahamkut Buddhist University. (1996). Tripitaka Thai. Nakhonpathom: Mahamakut Buddhist University Publisher.
Malikul, S. (2022). Desirable Behavior Modification of Youths by Mental Refining Process in Buddhism. (Doctoral Dissertation). Mahamakut Buddhist University. Nakhon Pathom.
Phra Anu Phattajari (Noiklang). (2021). The Human Development Model according to Buddhist Ethics. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Phra Nakhon Sri Ayutthaya.
Phra Dhammapitaka (P.A. Payutto). (1997). It’s Time to Develop Youth Again. Bangkok: Green Printing (Ltd).
Phra Dhammapitaka (P.A. Payutto). (1999). Education and Human Resource Development. (2nd ed.). Bangkok: Buddhadhamma Foundation.
Phra Dhammetharbhorn (Prayoon Dhammacitto). Buddhism and Philosophy. Bangkok: Amarin Printing.
Phra Brahmagunabhorn (P.A. Payutto). (2009). Buddhist Dictionary Dhamma Compilation Edition. (17th ed.). Bangkok: Chanpen Publisher.
Phramaha Thonglom Sumedho (Inthasoy). (2019). The Threefold Training and the Quality of Life Improvement: A Case Study of Rahula, the Elder. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Phra Nakhon Sri Ayutthaya.
Punjasunthorn, K. (2018). Kamma Rectification in Theravada Buddhist Philosophy. (Master’s Thesis). Burapha University. Chonburi.
Punthunon, W. (2019). The Threefold (Tisikkha) and the Enlightenment in Theravada Buddhist Philosophy. (Master’s Thesis). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Phra Nakhon Sri Ayutthaya.
Sutta, C. (2016). The Development of Life according to the Integrated Buddhist Doctrine. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Phra Nakhon Sri Ayutthaya.
Srisamdaeng, S. (1992). Buddhist Philosophy. Bangkok: Nilnara Publishing.
Wasee, P. (1999). “Buddhism and Ideology for the 21st Century”. In Buddhism and Ideology for the 21st Century: Lecture on the 60th Anniversary of Phra Dhammapitaka (P.A. Payutto). Bangkok: Komolgimthong Foundation Publisher.
