การวิเคราะห์องค์ประกอบปัจจัยการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารภาคกลางตอนล่าง

บทคัดย่อ

วิสาหกิจชุมชน ดำเนินงานโดยคณะบุคคลที่มีวิถีชีวิตร่วมกัน นำความรู้ ภูมิปัญญาและทรัพยากร มาผลิตสินค้าก่อให้เกิดการสร้างงานสร้างรายได้ ส่งผลให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้ วิสาหกิจชุมชนจะมีความยั่งยืนได้นั้นต้องดำเนินงานที่ทันสมัยพร้อมรับกับการเปลี่ยนแปลง บทความวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบปัจจัยการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร            ในเขตภาคกลางตอนล่าง กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัยนี้เป็นสมาชิกวิสาหกิจชุมชน จำนวน 365 คน ซึ่งมาจากวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารภาคกลางตอนล่าง 2 ที่ได้รับรางวัลวิสาหกิจชุมชนดีเด่น ในช่วงปี พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2565 จำนวน 24 แห่ง ในพื้นที่ 4 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพชรบุรี สมุทรสงคราม และสมุทรสาคร เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามมีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ โดยสกัดองค์ประกอบด้วยเทคนิควิธีวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก และหมุนแกนแบบออโธกอนอลด้วยวิธีแวริแมกซ์และค่าความแปรปรวนค่าไคสแควร์

ผลการวิจัยพบว่า องค์ประกอบปัจจัยการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร ภาคกลางตอนล่าง ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ 1) ด้านการมีส่วนร่วมของสมาชิก มี 13 ปัจจัย 2) ด้านการบริหารจัดการ มี 11 ปัจจัย 3) ด้านการตลาด มี 6 ปัจจัย 4) ด้านภาวะผู้นำ มี 5 ปัจจัย 5) ด้านการผลิต มี 4 ปัจจัย และ 6) ด้านวัตถุดิบ มี 4 ปัจจัย ผลที่ได้สามารถนำมาอธิบายความสอดคล้องขององค์ประกอบปัจจัยการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารเขตภาคกลางตอนล่างได้ร้อยละ 76.999 ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงองค์ประกอบของปัจจัยการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร ภาคกลางตอนล่างซึ่งได้มีการจัดทำเป็นรูปแบบสำหรับให้วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารนำไปประยุกต์ใช้ได้ต่อไป