สัญลักษณ์ในนิทานคัมภีร์มังคลัตถทีปนี
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาสัญลักษณ์ในนิทานคัมภีร์มังคลัตถทีปนี การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัยนี้คือ นิทาน จำนวน 246 เรื่อง จากคัมภีร์มังคลัตถทีปนี (ฉบับภาษาไทย) เล่ม 1-5 ของ มหามกุฏราชวิทยาลัย ที่ตีพิมพ์ เมื่อ 2555 -2556 ซึ่งนิทานมีรูปแบบเริ่มต้นด้วยการปรารภบทนำหรือมูลเหตุที่มาของเรื่องและจบลงด้วย อรรถกถา จากพระไตรปิฎกให้เข้าใจง่าย ซึ่งผู้วิจัยศึกษาเอกสารทางวิชาการทั้ง ประเภทตำรา หนังสือ และงานวิจัยที่เกี่ยวกับสัญลักษณ์แล้วบันทึกข้อมูลที่ศึกษาค้นคว้า ต่อจากนั้นผู้วิจัยได้ประมวลความรู้เป็นเกณฑ์การวิจัยและแสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาวิเคราะห์เเละคำนวณค่าร้อยละ
ผลการวิจัยพบว่า 1) ลักษณะสัญลักษณ์ 2 ประเภท คือ สัญลักษณ์สากลและสัญลักษณ์เฉพาะส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นฝ่ายกุศลเเทนความดีงามและการสั่งสมบุญบารมี 2) การใช้สัญลักษณ์เพื่อเป็นข้อคิดเตือนใจในการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องดีงามตามคำสอนพระพุทธศาสนา ซึ่งผู้วิจัยพบ 9 ประเภท ได้แก่ สัญลักษณ์สุภาษิต สัญลักษณ์เหตุการณ์ สัญลักษณ์ชื่อเรื่อง สัญลักษณ์ ตัวละคร สัญลักษณ์บทสนทนา สัญลักษณ์สำนวน สัญลักษณ์ชื่อตัวละคร สัญลักษณ์ฉากและสัญลักษณ์ความคิด 3) การใช้สัญลักษณ์ที่เป็นรูปธรรมและนามธรรม เป็นความเชื่อทางพระพุทธศาสนา นามธรรมพบ 2 ประเภท ได้แก่ นามธรรมกุศลและนามธรรมอกุศล ส่วนรูปธรรมพบการใช้สัญลักษณ์ ที่เป็นมนุษย์ พืช สัตว์ สิ่งของเครื่องใช้ สถานที่ อวัยวะ พลังงาน โลหะธาตุ เทวดา อนินทรีย์สาร อมนุษย์ พาหนะ และอัญมณี เพื่อใช้แทนฝ่ายกุศลและอกุศล ตามหลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนาในการบำเพ็ญเพียร ศีล สมาธิ ปัญญาเพื่อหลุดพ้นสู่นิพพาน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
References
Anuwatkasame, N. (2005). The Use of Animals as Symbols in Thai Short Stories between B.E. 2500- B.E. 2545. (Master’s Thesis). Srinakharinvirot University. Bangkok.
Debyasuwan, B. (2000). Analysis of Thai Literature. Bangkok: Siam.
Kantalurt, J. (1987). An Analysis of Symbols Applied in Naowarat Phongpaiboon’s Poetic Works and Social Reflection, 1973-1983. (Master’s Thesis). Srinakharinvirot University. Phitsanulok.
Kotsupo, P. (2012). Introductory Religious Textbook. Bangkok: Mahamakut Buddhist University.
Mahachulalongkornrajavidyalaya University. (2014). Research and Literature Buddhism. Bangkok: MCU Press.
Mahamakut Buddhist University. (2013). Mangalatthadipani. Bangkok: Mahamakut Buddhist University.
Patthong, S. (2009). “Ruea" in Thai Nirat: Concepts and the Creation of Literary Beauty. (Doctoral Dissertation). Chulalongkorn University. Bangkok.
Office of the Royal Society. (2009). Dictionary of Literary. Bangkok: Union Ultra Volet.
Ramangkura na Kotapura, P. (2014). Fish Symbolism in Theravada Buddhism. (Master’s Thesis). Chiangmai University. Chiangmai.
Office of the Royal Society. (2013). The Royal Institute's Dictionary. Bangkok: Office of the Royal Society.
Ratiwanich, K. (2003). Metaphors in Lanna Panacea-Jataka. (Master’s Thesis). Chaingmai University. Chaingmai.
Sajjapun, R. (2010.) Seesanwannasin. Bangkok: Tonaor.
Seinghom, A. (2007). An Analysis of the Use of Symbolism in Nikhom Raiyawa's Literary Work. (Master’s Thesis). Thaksin University. Songkla.
Wellek, W. (1970). Theory of Literature. New York: Harcourt, Brance World, Inc.