การวิเคราะห์บทบาทหน้าที่และกระบวนการของชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ของชุมชนส่งผลต่อกระบวนการพัฒนาชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย 2) เพื่อศึกษาการเสริมสร้างการมีส่วนร่วมในการจัดการกระบวนการพัฒนาชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย และ3) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนากระบวนการสร้างชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย ซึ่งเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการเก็บข้อมูลวิจัยด้วยการสังเกตบริบทชุมชน
การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก แบ่งผู้สัมภาษณ์เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มองค์กรในชุมชน กลุ่มสมาชิกชุมชน และกลุ่มสมาชิกองค์กรภายนอกชุมชน จำนวน 26 รูป/คน นำเสนอผลการวิจัยโดยการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา

            ผลการศึกษาพบว่า 1) บทบาทหน้าที่ของชุมชนต่อกระบวนการพัฒนาชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงบริบทพื้นฐานของชุมชน การพัฒนาชุมชนต้องสร้างการตระหนักรู้ในบทบาทหน้าที่ของตนเอง การพัฒนาชุมชนอย่างสร้างสรรค์ ต้องอาศัยต้นทุนทางสังคมที่มีอยู่ในชุมชนเป็นพื้นฐาน เช่น
อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม บทบาท หน้าที่และการมีส่วนร่วมของสมาชิกในชุมชน ทรัพยากรธรรมชาติและเศรษฐกิจ เทคโนโลยีสารสนเทศ และมาตรการชุมชนสีเขียว มาสนับสนุนเพื่อพัฒนาเป็นชุมชนสร้างสรรค์
2) การเสริมสร้างการมีส่วนร่วมในการจัดการกระบวนการพัฒนาชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย ของสมาชิก
ในชุมชนตามบทบาทหน้าที่ของชุมชนตำบลดอนคา อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี และชุมชนตำบลไผ่ขวาง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี มีรูปแบบการใช้กระบวนการมีส่วนร่วมตามบทบาทหน้าที่เป็นแนวทางการพัฒนาชุมชนให้เป็นชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย 3) แนวทางการพัฒนากระบวนการชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย ต้องมีกระบวนการ ดังนี้ ส่งเสริมให้สมาชิกในชุมชน องค์กรในชุมชน และองค์กรภายนอกชุมชน ดำเนินกิจกรรมโครงการด้วยการมีส่วนร่วมตั้งแต่ ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมรับผิดชอบ และร่วมสรุปประเมินผล สร้างกรอบปฏิบัติ การกำหนดหน้าที่รับผิดชอบ ขั้นตอน การวัดประเมินผล การประสานความร่วมมือเป็นลายลักษณ์อักษร ให้เป็นแนวทางมาตรฐานการพัฒนากระบวนการชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทยต่อไป