รูปแบบการพัฒนาพุทธกสิกรรมโคกหนองนาสันติศึกษาโมเดล เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน: ศึกษากรณี จังหวัดศรีสะเกษ
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ ถอดบทเรียนเกี่ยวกับรูปแบบโคกหนองนาโมเดลยุคปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาหลักพุทธกสิกรรมที่เอื้อต่อการพัฒนา และ 3) เพื่อพัฒนาและนำเสนอรูปแบบการพัฒนาพุทธกสิกรรมโคกหนองนาสันติศึกษาโมเดลเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน: ศึกษากรณี จังหวัดศรีสะเกษ เป็นการวิจัยรูปแบบ Action Research กลุ่มประชากร รวมจำนวน 29 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ แบบสัมภาษณ์ สัมมนาวิชาการ ศึกษาดูงาน สังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) “โคก หนอง นา โมเดล” มีองค์ประกอบ คือ (1) โคก เป็นพื้นที่สูง ปลูก “ป่า 3 อย่างประโยชน์ 4 อย่าง” เพื่อให้พออยู่ พอกิน พอใช้ พอร่มเย็น จากนั้นจึงทำบุญ ทำทาน เก็บรักษา ค้าขาย และเชื่อมโยงเป็นเครือข่าย (2) หนอง เป็นการขุดหนอง คลอง ร่องไขน้ำ คลองไส้ไก่ คดเคี้ยวตามพื้นที่เพื่อกระจายความชื้นในพื้นที่ (3) นา เป็นพื้นที่นาปลูกข้าวอินทรีย์ 2) หลักพุทธกสิกรรม ทำไร่ไถ่นาและเลี้ยงสัตว์ หว่านข้าว ไขน้ำเข้าออกผ่านลำรางไขน้ำ ดูแลรักษานาข้าวเก็บเกี่ยวเพื่อครองเรือน ทำบุญ ให้ทาน และดำรงตนอยู่ในธรรม ๓) พัฒนาได้รูปแบบชื่อว่า คันไถ โมเดล (KHANTAI’S MODEL) มีองค์ประกอบ 8 ประการ ได้แก่ (1) K = Knowledge (ความรู้) เรียนรู้เพื่อความรู้ด้านกสิกรรม (2) H = Household (ครอบครัว) ครอบครัวเข้าใจ การเปลี่ยนแปลงพื้นที่ดินเป็นโคกหนองนาโมเดล (3) A = Activity (กิจกรรม) “ปันมือสามัคคี” นัดเครือข่ายร่วมพัฒนาพื้นที่โดยไม่มีค่าจ้าง (4) N = Naturally (ธรรมชาติ) ปลูกต้นไม้ ดูแลดิน โดยวิธีธรรมชาติให้เกื้อกูลธรรมชาติเอง (5) T = Treat (รักษา) ดูแลรักษาต้นไม้ พืช ผัก เก็บรักษาพันธุ์ที่สามารถขยายพันธุ์ได้ (6) A = Assist (ช่วยเหลือ) ช่วยเหลือแบ่งปันผู้อื่น (7) I = Impression (ความประทับใจ) คนศึกษาดูงาน เยี่ยมชม เกิดแรงบันดาลใจต่อยอดในพื้นที่ตนเอง (8) S = Sustainable (ความยั่งยืน) พื้นที่เกิดความเจริญตลอดปีส่งต่อรุ่นต่อรุ่นได้
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
References
Boonnak, C. et. al. (2018). Research Coordination for SDGs (SDGs) (Research Report). Bangkok: The Thailand Research Fund (TRF).
Chailimpamontri, S. (2018). Sufficiency Economy in Everyday Life and Work: A Comapany. (Master’s Thesis). Thammasat University. Bangkok.
Community Development Department. (n.d.). New Theory of Agriculture: The King’s Philosophy to Khok Nong Na Model. Retrieved February 4, 2021, from https://nan.cdd.go.th/wpcontent/uploads/sites/27/2020/02/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%A5.pdf
Juljarean, S. (n.d.). The Project for the Development a Model Area for Developing the Quality of Life Based on the New Theory Applied to “Khok Nong Na” Model, Department of Community Development. Retrieved May 8, 2021, from https://district.cdd.go.th/plapak/โครงการพัฒนาพื้นที่ตcน/
Kawichai, P. (2015). Factors Affecting the Sustainability of Organic Policy Development of Local Administrative Organization: A Cases Study of Mae Tha Local Administrative Organization, Mae on District, and Luang Nuae Municipality, Doisaket District, Chiang Mai Province. (Master’s Thesis). Maejo University. Chiang Mai.
Lincharearn, A. (2015). Data Analysis and presentation in qualitative research. Retrieved April 27, 2019, from http://www.edu.tsu.ac.th/major/eva/files/journal/DataAnalysis.pdf
Mahachulalongkornrajavidyalaya University. (1996). Thai Tripitakas. Bangkok: MCU Press.
Nitichart, T. (2017). The Operations of the Five Stakeholders Coordinating for New Theory Project in Doi Lo District, Chiang Mai Province. (Master’s Thesis). Sukhothai Thammathirat Open University. Bangkok.
Office of the National Economic and Social Development Council. (n.d.). Report on the Economic and Social Conditions of Households in Sisaket Province. Retrieved November 29, 2020, from http://www.sisaket.go.th/page15.html
Phonphirun, P. et al. (2018). The Development of International Trade for Mobilizing the Developing Countries Toward Sustainable Development Goals (SDGs): A Case Study of Greater Mekong Subregion (GMS). (Research Report). Bangkok: International Institute for Trade and Development.
Phonpho, S., & Krongsamran, P. (2018). Site Planning of Demonstration Farm under the New Agricultural Theory in Faculty of Agricultural Technology, King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang (Research Report). Bangkok: Agricultural Technology Department: King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang.
Phra Bhramagunabhorn ( P.A. Payutto) (2 008). Dictionary of Buddhism. (13rd ed.) Bangkok: Education for Peace Foundation by Phra Dhammapidok (P.A. Payutto).
Phramaha Weerasak Abhinandavedi (Sangphong). (2018). The Integration of the Buddhist Doctrines to the New Theory Agriculture concerning to the King’s Philosophy. (Doctoral Dissertation). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya Universiry. Ayutthaya.
Pinthong, J. (2018). Open Water Bank, Values of Energy. Retrieved March 4, 2020, from https://www.youtube.com/watch?v=8R3jXhQ54r4
Sowittayasakun, P. (2019). The Mobilization of King's Philosophy to the Sustainable Development Goals (SDGs) Chapter 6 on the Khok Nong Na Model for Building a Sustainable Lifestyle. Retrieved February 10, 2021, from https://www.egat.co.th/index.php?option=com_content&view=article&id=3208:csr2019110801&catid=32&Itemid=169
Sukkorn, K. et al. (2019). Value Creation Process from Social and Cultural Capital towards the Development of Community’s Strength and Sustainability of Phapang Subdistrict, Maeprik District, Lampang Province (Research Report). Bangkok: Suan Dusit University.
Sungkaew, B., Phookpan, P., & Rattana, U. (2019). The Development of a Sustainable Forest Management Model by Community Participation in National Park: A Case Study of Mae Yom National Park in Song District, Phrae Province (Research Report). Bangkok: Suan Dusit University.
Provincial Development Plan B.E. 2561-2565 (Revised Edition B.E. 2563) Sisakat Province. (2020) Retrieved November 29, 2020, from https://pubhtml5.com/fwft/gyhx/basic.
Strategic Department of Sisaket Provincial. (n.d.). Integrated Provincial Administration for Developing Sisaket Province. Retrieved November 29, 2020, http://www.sisaket.go.th/strategy.html.
Chaphromsit, P. et al. (2018) A Study of the Polyculture Adaptation for Self-Sufficiency of Ban Huai Sai Ngam Community, Moo 10, Lum Liang Subdistrict, Kraburi District, Ranong Province. (Research Report). Bangkok: Community Based Research Division.
Strategy of Sisaket Province. (2021). Strategy for the Development of Sisaket Province B.E. 2564. Retrieved November 29, 2020, http://www.sisaket.go.th/story_sisaket/vission_goverment.Php.