การพัฒนาตัวแบบปัจจัยเชิงสาเหตุจากการแพร่เชื้อโควิด-19 ของธุรกิจบริการที่มีผลต่อเศรษฐกิจการคลังของประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาอิทธิพลของปัจจัยเชิงสาเหตุจากการแพร่เชื้อโควิด-19 ของธุรกิจบริการที่ส่งผลต่อเศรษฐกิจการคลังของประเทศไทย และ 2) เพื่อพัฒนาตัวแบบปัจจัยเชิงสาเหตุจากการแพร่เชื้อโควิด-19 ของธุรกิจบริการในการพยากรณ์แนวโน้มและเสถียรภาพทางเศรษฐกิจการคลังของประเทศไทย กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ธุรกิจบริการในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล ซึ่งเก็บข้อมูลจากผู้จัดการหรือผู้ปฏิบัติงาน จำนวน 440 ตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่แบบสอบถาม โดยการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงอนุมาน ด้วยตัวแบบสมการโครงสร้างและสมการเส้นตรงเชิงถดถอย

ผลการวิจัย พบว่า 1) ค่าอิทธิพลของปัจจัยทางตรงจากการแพร่เชื้อโควิด-19 ที่ส่งผลต่อตัวแปรกลุ่ม ผู้ได้รับผลกระทบ ซึ่งมีอิทธิพลทางตรงและทางอ้อมที่ส่งผลต่อตัวแปรภาวะเศรษฐกิจการคลัง ได้แก่ การป้องกันควบคุมโรคตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ และกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบ โดยได้รับค่าอิทธิพลทางอ้อมผ่านกลุ่ม ผู้ได้รับผลกระทบและอิทธิพลทางตรงและทางอ้อมที่ส่งผลต่อตัวแปรความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และอิทธิพลทางอ้อมจากการแพร่เชื้อโควิด-19 และกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบ โดยผ่านการป้องกันควบคุมโรคตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ และกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบ และ 2) ตัวแบบปัจจัยเชิงสาเหตุจากการแพร่เชื้อโควิด-19 สามารถอธิบายภาวะเศรษฐกิจการคลัง และความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ ตัวแปรแหล่งกำเนิดของเชื้อ ความรุนแรงของโรค การป้องกันการแพร่เชื้อโรค การปิดประเทศเพื่อป้องกันการแพร่ระบาด ความผิดปกติของข้อมูลภาวะเศรษฐกิจการคลัง และความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ มีความสัมพันธ์กับตัวแปรตาม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01