การพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนภาษาไทยในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนการสอนภาษาไทยในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ 2) เพื่อประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภาษาไทยในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยกลุ่มตัวอย่างการวิจัย ได้แก่ ครูผู้สอนที่ได้รับรางวัลภาษาไทยดีเด่นของคุรุสภากระทรวงศึกษาธิการ จำนวน 30 คน มีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสังเกตการณ์สอนและแบบสัมภาษณ์ความคิดเห็นในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภาษาไทยในระดับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน ผลการวิจัยพบว่า การใช้แผนการจัดการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนการสอนและพร้อมกับความรับผิดชอบต่อการเรียนรู้ของตนเอง ควรเพิ่มทักษะในการฟังคำแนะนำและปฏิบัติตามอย่างเข้าใจ สามารถจับใจความสำคัญ เพื่อนำไปสื่อสารพูดแสดงความคิดเห็น มีการใช้ภาษาถูกต้องเหมาะสม ทั้งการอ่านเพื่อสรุปความจากเรื่องที่อ่าน การเขียนโดยใช้การเขียนอธิบาย ชี้แจง แสดงความคิดเห็นอย่างมีเหตุผล จากการนำแผนการสอนไปปฏิบัติจริงในชั้นเรียน พบว่า (1) ขั้นนำ พบว่า นักเรียนมีความกังวล ไม่กล้าตอบคำถาม และไม่กระตือรือร้น ครูผู้สอนจึงต้องแก้ปัญหาด้วยวิธีการที่แตกต่างกันตามช่วงวัย โดยในระดับประถมศึกษา ครูเริ่มต้นขั้นนำกิจกรรมด้วยเกมหรือเพลงทำให้นักเรียนมีความสนใจ กระตือรือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรม ขณะที่ระดับมัธยมศึกษา จะเริ่มต้นขั้นนำด้วยการตั้งคำถาม ดูวีดีโอ หรือการใช้โปรแกรมสำเร็จรูปในการสอน แต่เป็นที่น่าสังเกตว่า นักเรียนบางส่วนขาดการปฏิสัมพันธ์กับครูและสื่อที่นำเสนอ ทำให้นักเรียนเกิดความเบื่อหน่าย (2) ขั้นสอน พบว่า นักเรียนชอบทำงานกลุ่มหรือคู่มากกว่างานเดี่ยว ชอบลงมือปฏิบัติมากกว่าการฟังบรรยาย และ (3) ขั้นสรุป พบว่า ครูมีการตั้งคำถามให้นักเรียนอภิปราย การวิพากษ์ให้ข้อเสนอแนะ เป็นการสะท้อนความรู้ รวมถึงการนำเสนอผลงาน ซึ่งนักเรียนสามารถตอบคำถามและอภิปราย รวมถึงการนำเสนอผลงานได้เป็นอย่างดี