บทบาทของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยในเขตกรุงเทพมหานครต่อการสร้างการมีส่วนร่วมและเครือข่ายการเรียนรู้ตลอดชีวิต

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาหลักสูตรที่เปิดสอนโดยศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศ.น.) 2) เพื่อวิเคราะห์บทบาทของ กศ.น. ที่ส่งผลต่อการสร้างการมีส่วนร่วมและเครือข่ายการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ 3) เพื่อศึกษารูปแบบการแสวงหาคำปรึกษาแนะนำการศึกษาตลอดชีวิตจาก กศ.น. โดยทำการศึกษาในพื้นที่กรุงเทพมหานคร 6 พื้นที่ โดยเลือกศึกษาพื้นที่ละ 1 เขต ได้แก่ (1) สัมพันธวงศ์ (2) บางนา (3) ลาดพร้าว (4) ลาดกระบัง (5) บางกอกใหญ่ และ (6) ภาษีเจริญ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 60  คน ซึ่งเป็นตัวแทนจาก ผู้บริหารศูนย์ ฝ่ายปฏิบัติการ คณาจารย์ ผู้นำชุมชน และผู้เรียน เก็บข้อมูลโดยการศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก และทำการวิเคราะห์เนื้อหาแล้วนำเสนอเชิงพรรณนาความ

        ผลการศึกษาพบว่า 1) หลักสูตรที่เปิดสอนมีทั้งหลักสูตรแกนกลางและหลักสูตรฝึกอบรมระยะสั้นซึ่งเกิดจากการมีส่วนร่วม 4 ประสานทั้งฝ่ายบริหาร ฝ่ายปฏิบัติการ ชุมชน และผู้เรียน 2) บทบาทของฝ่ายบริหารและฝ่ายปฏิบัติการทำให้เกิดการมีส่วนร่วมเป็นเครือข่ายการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้ ดังนี้ สร้างการมีส่วนร่วมเครือข่ายการเรียนรู้ตลอดชีวิต ให้ความร่วมมือและการสนับสนุนชุมชน จัดกิจกรรมที่สนองตอบความต้องการของชุมชน ส่งเสริมให้เกิดความรักและความสามัคคี ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการดำเนินการ จัดหาวิทยากรที่ได้มาตรฐานหลักสูตร และ จัดตั้งกลุ่มแลกเปลี่ยนเรียนรู้และสานสัมพันธ์อันดีกับชุมชน 3) รูปแบบการแสวงหาคำปรึกษาแนะนำ ได้แก่ (ก) การเป็นสถาบันสั่งสมคลังความรู้อย่างเป็นระบบ (ข) การจัดหลักสูตรที่ตอบสนองความต้องการของชุมชน (ค) การเป็นศูนย์การเรียนรู้ตลอดชีวิต 4) เป็นสถาบันพี่เลี้ยงเครือข่ายชุมชน และ 5) เป็นศูนย์ฝึกอบรมทักษะอาชีพ