การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ด้วยการปฏิบัติสมาธิของนักศึกษาครูสมาธิ สถาบันพลังจิตตานุภาพ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัญหาความฉลาดทางอารมณ์ของนักศึกษาครูสมาธิสถาบันพลังจิตตานุภาพ 2) เพื่อศึกษาการปฏิบัติสมาธิในพระพุทธศาสนาที่สอดคล้องกับความฉลาดทางอารมณ์ 3) เพื่อศึกษาการพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ด้วยการปฏิบัติสมาธิของนักศึกษาครูสมาธิสถาบันพลังจิตตานุภาพ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต และการสนทนากลุ่ม ผลการวิจัยพบว่า การพัฒนาปัญหาความฉลาดทางอารมณ์ของนักศึกษาครูสมาธิด้วยการปฏิบัติสมาธิตามแนวทางการปฏิบัติสมาธิในพระพุทธศาสนาและแนวทางของสถาบันพลังจิตตานุภาพ ที่สอดคล้องกับความฉลาดทางอารมณ์ มีทั้งหมด 5 ด้าน คือ การตระหนักรู้ในตนเอง การควบคุมตนเอง การจูงใจในตนเอง การเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น และทักษะทางสังคม คุณธรรมที่เกิดจากการปฏิบัติสมาธิ ทำให้นักศึกษาแสดงออกใน 3 ด้าน คือ 1) การแสดงออกทางอารมณ์ มีสติรู้เท่าทันความคิดของตนเอง และบริหารจัดการอารมณ์ตนเองได้ดีขึ้น 2) การแสดงออกทางพฤติกรรม (สังคม) ควบคุมตนเองโดยแสดงออกทางกายวาจา และเป็นมิตรกับผู้อื่นในสังคมได้ดีกว่าเดิม 3) การแสดงออกทางปัญญา มีความเชื่อมั่นในตนเองสูง มีความรับผิดชอบ มีเหตุผล มีความรอบคอบ และมีปัญญาฉับไวในการแก้ไขเหตุการณ์ ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ในกระบวนการการพัฒนาจะมีกิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมปฐมนิเทศ กิจกรรมสัมพันธ์ กิจกรรมการเดินจงกรม-นั่งสมาธิ กิจกรรมสวดมนต์ กิจกรรมแสดงความรู้สึก กิจกรรมการเลือกประธานรุ่น กิจกรรมครูพี่เลี้ยง กิจกรรมการเดินธุดงค์ ช่วยในการพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ให้ดียิ่งขึ้น